به گزارش ایرنا، تکلیف منزل و مشق شب دغدغه این روزهای برخی از مادران و حتی پدران است که با وجود کار فراوان ، پای کتاب و دفتر می‌نشینند و کلمه به کلمه با فرزندان خویش درس می‌خوانند.
در دوره‌ای از تحصیل دانش‌آموزان و معلم خودشان هر چه تکلیف و مشق شب بود را با هم کار می‌کردند و برخی از پدران و مادران دغدغه‌ای برای نوشتن تکالیف مدرسه فرزندان و یا پرسیدن درس نداشتند.
اما اکنون به گفته برخی مادران، باید از همان ابتدای روز تا آخر شب با بچه‌های ابتدایی مشق شب و تکالیف را مرور کنند و حتی برخی نیز خودشان مشق نویس کودکان شده‌اند.
نارضایتی خانوادهها به خصوص مادرها از تکالیف زیاد فرزندان
یکی از مادران شهرکردی که یک دانش‌آموز کلاس اول و یک دانش‌آموز کلاس چهارم ابتدایی دارد از زیاد بودن تکالیف دانش‌آموزان به خصوص دانش‌آموز کلاس اول ابتدایی ابراز گلایه دارد و می‌گوید: معلمان علاوه بر تکالیفی که به عنوان سرمشق برای دانش‌آموزان در کلاس می‌دهند، برای دانش‌آموز در بستر شبکه شاد تکالیفی را بارگذاری می‌کنند که خانوادهها باید این تکالیف را کپی بگیرند و یا بنویسند و دراختیار بچه‌ها قرار دهند تا تکمیل کنند.
ندا لندی اظهار داشت: با پیدایش شبکه شاد، تکالیفی که در کلاس باقی مانده است و همچنین تکالیفی که جدید داده می‌شود برای یک دانش‌آموز کلاس اولی ارسال می شود که بسیار زیاد است و خانوادهها باید زمان زیادی را برای نوشتن تکالیف و سرمشق دانش‌آموزان و همچنین طراحی دفتر مشق آنها صرف کنند.
وی می‌گوید: ۲ فرزندانش دانش‌آموز هستند و یک فرزند کوچک ۱.۵(یک و نیم ساله) نیز دارد و از رسیدگی به تمام امور درسی و تکالیف فرزندانش کلافه شده است در صورتی که بخواهد فرزندانش را در انجام تکالیف به حال خود بگذارد ممکن است سبب افت تحصیلی دانش‌آموز شود.
بخشی از بار آموزشی روی دوش خانواده‌هاست
یکی دیگر از مادران دانش‌آموزان که در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کند و پا به پای فرزندشان مشق شب می‌نویسد اذعان می‌دارد: گاهی معلمان تکالیفی را برعهده دانش‌آموز می‌گذارند که انگار این تکالیف و تهیه کادرستی و آزمایش، نه برای دانش‌آموزان بلکه برای خانوادهها نوشته شده است.
نرگس الیاسی افزود: تمرین دادن و ساخت کاردستی به گونه‌ای است که دخترم به تنهایی از عهده آن برنمی‌آید و نیاز به کمک دارد، به همین دلیل از روز اول مهرماه و آغاز سال تحصیلی تا روز آخری که مدارس دایر است، بیشتر وقتم را برای آموزش یا همراهی نوشتن تکالیف او می‌گذرانم.
وی با اشاره به اینکه به نظرم تعدادی اندکی از معلمان کمتر به آموزش و تمرین بچه‌ها توجه دارند و بار آموزش را روی دوش پدران و مادران انداخته‌شده است گفت: ارسال تکایلف و طرح‌ها در شبکه‌های مجازی و مشارکت دادن خانوادهها در انجام این تکالیف و بیشتر باعث وابستگی فرزندان به خانوادهها و تنبل‌پروری کودکان می‌شود.
چالش کلاس‌های پر جمعیت؛ از سردرگمی تا توقع‌های نابجا از معلم
یکی از معلمان پایه ابتدایی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه در برخی کلاس‌های درس پایه ابتدایی تراکم دانش‌آموزان به بیش از ۳۰ نفر می‌رسد می‌گوید : ارسال حجم بالای تکالیف و اطلاع‌رسانی تکالیف از طریق شبکه‌های شاد، بیشتر از آنکه به تنبلی یا بی‌توجهی تعدادی معلمان مربوط باشد، به چالش‌های ساختاری نظام آموزشی باز می‌گردد.
سلمان رستمی افزود: امروز بیشتر معلمان با برنامه‌های فشرده درسی، تعداد زیاد دانش‌آموزان در کلاس و کمبود زمان برای تعامل عمیق با هر دانش‌آموز مواجه هستند که در این شرایط، امکان طراحی تکالیف متناسب با نیازها و سطح توانایی دانش‌آموزان در زمان کلاس محدود است و این مساله باعث می‌شود که معلمان تکالیف را به‌صورت غیرحضوری و از طریق شبکه شاد اطلاع‌رسانی کنند.
وی گفت: اگر چه این شیوه می‌تواند در شرایطی مانند آموزش ترکیبی یا مجازی موثر باشد، اما در عمل به دلیل ضعف در هماهنگی یا مدیریت مناسب، منجر به ایجاد حجم زیاد تکالیف می‌شود که نارضایتی برخی از والدین و دانش‌آموزان را به همراه دارد.
زیرساخت‌ها و آموزش کافی برای معلمان در طراحی تکالیف متناسب با روش‌های مدرن آموزشی وجود ندارد
به گفته وی، یکی دیگر از دلایل این وضعیت، نبود زیرساخت‌ها و آموزش کافی برای معلمان در طراحی تکالیف متناسب با روش‌های مدرن آموزشی است.
رستمی افزود: بسیاری از معلمان به‌جای طراحی تکالیف خلاقانه و مبتنی بر طرح‌ها و روش‌های جدید به دلیل اینکه ابزار و زمان کافی برای نوآوری در اختیار ندارند به روش‌های سنتی و تکراری روی می‌آورند.
وی با اشاره به اینکه سیستم آموزشی با انتظارات غیرواقع‌بینانه، مانند پوشش همه‌جانبه محتوای درسی در مدت‌زمان محدود، فشار بیشتری بر معلمان وارد می‌کند گفت: این محدودیت‌ها معلمان را وادار می‌کند که بخشی از وظایف خود، از جمله تکالیف و تمرین‌ها، را به فضای مجازی منتقل کنند.
به گفته وی، استفاده از ظرفیت فضای مجازی در ظاهر یک راهکار سریع به نظر می‌رسد، اما بدون نظارت و برنامه‌ریزی صحیح باعث سردرگمی و نارضایتی والدین می‌شود که برای حل این مشکل، ضروری است که نظام آموزشی نگاه واقع‌بینانه‌تری به ظرفیت‌های معلمان و دانش‌آموزان داشته باشد.
این معلم نمونه گفت: معلمان باید از حمایت‌های لازم مانند زمان‌بندی مناسب، کاهش بار آموزشی غیرضروری و آموزش‌های تخصصی برای طراحی تکالیف بهره‌مند شوند.
رستمی اظهار داشت: باید بستری ایجاد شود که معلمان تکالیف کلاسی را تا حد امکان در همان زمان حضور دانش‌آموزان در کلاس درس مدیریت کنند و تنها در مواقع ضروری از فضای مجازی برای تکالیف مکمل استفاده شود.
وی بر استفاده از الگوهای مدرن آموزشی، مانند یادگیری مبتنی بر پروژه یا فعالیت‌های گروهی، یادگیری مبتنی بر بازی که به کاهش حجم تکالیف و افزایش کیفیت یادگیری کمک کند تاکید کرد و گفت: با ایجاد تعاملی پویا میان والدین، معلمان و مدیران آموزشی، می‌توان راهکارهایی عملی و مؤثر برای این چالش پیدا کرد که هم به نفع معلمان باشد و هم رضایت والدین و دانش‌آموزان را به همراه داشته باشد.
تعارض بین تکلیف زیاد و انتظاراتی که والدین از معلمان دارند
این معلم که از معلمان نمونه استانی و ملی است با اشاره به اینکه چالش تکالیف سنتی و ارسال آن از طریق شبکه شاد و فضای مجازی ممکن است از فشارهای کاری معلمان ناشی می‌شود گفت: این امر به نوعی به انتظارات و برداشت‌های والدین نیز مرتبط است و بسیاری از والدین همچنان تکالیف سنتی (مانند نوشتن مکرر، حل تمرین‌های متعدد کتاب درسی یا حفظ کردن) را به عنوان معیار اصلی سنجش تلاش و کارآمدی معلمان می‌دانند.
به گفته وی، آنها معتقدند که این نوع تکالیف نشان‌دهنده توجه معلم به آموزش و ایجاد نظم در یادگیری است و در مقابل وقتی معلمان از تکالیف سنتی فاصله گرفته و به روش‌های نوین یا ارسال تمرین‌های کوتاه‌تر و کیفی روی می‌آورند، برخی والدین این رویکرد را به‌عنوان کم‌کاری یا ضعف معلم در مسئولیت‌پذیری تلقی می‌کنند.
رستمی گفت: این دیدگاه ناشی از ناآگاهی برخی از والدین از شیوه‌های نوین آموزش یا ناتوانی در تطبیق با تغییرات آموزشی و در تضاد با واقعیت‌هایی است که معلمان با آن روبه‌رو هستند.
وی اظهار داشت: محدودیت زمانی در کلاس‌های درس، محتوای سنگین کتاب‌های درسی و نبود فرصت کافی برای تمرین مفاهیم در حضور دانش‌آموزان باعث می‌شود که معلمان مجبور شوند بخشی از تکالیف را به فضای خارج از کلاس منتقل کنند.
به گفته وی، استفاده از فضای مجازی برای ارسال تکالیف نیز به دلیل سهولت در دسترسی و اطلاع‌رسانی سریع انتخاب می‌شود، اما وقتی این نوع اطلاع‌رسانی همراه با توضیحات کافی درباره اهداف و مزایای آن نباشد ممکن است باعث سوءتفاهم و نارضایتی والدین شود و والدین احساس کنند که نقش آموزشی خودشان پررنگ‌تر شده و مسئولیت بیشتری به دوش آنها گذاشته شده است، در حالی‌که این تغییر، بخشی از روند جهانی آموزش مدرن است.
رستمی افزود: معلمان برای حل این مساله نیاز به تعامل بیشتر با والدین دارند که با ارائه توضیحات شفاف و دقیق درباره اهداف آموزشی و روش‌های مدرن تکالیف، والدین را با خود همراه کنند.
نوشتن تکلیف در خانه یک فرآیند آموزشی است که یادگیری را پایدارتر می‌کند
رییس اداره آموزش دوره اول و پیش دبستانی اداره کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به اینکه ارتباط بین مدرسه و خانواده یک فرایند برای تکمیل و تثبیت یادگیری دانش‌آموزان از سال‌های ورود به مدرسه است می‌گوید: این فرایند یادگیری از کلاس درس شروع و در محیط بیرون از کلاس درس نیز به کار گرفته می‌شود تا یادگیری پایدارتر شود.
آرش یداللهی افزود: هم‌اکنون زمان رسمی آموزش در کلاس‌های درس ۲۵ زنگ آموزشی است که یک قسمت این فعالیت‌ها دانش‌آموزان باید تکلیف مدرسه را انجام دهند تا به یادگیری عمق بخشیده شود.
وی اظهار داشت: به دلیل کم بودن زمان دانش‌آموزان در مدرسه، بخشی از این تکالیف در خانه انجام می‌شود که نباید این تکالیف آموزشی، آموزش و یادگیری مطالب جدیدی باشد که دانش‌آموز برای نخستین بار آن مطلب را آموزش می‌بیند بلکه یادگیری مطالب باید در کلاس درس اتفاق افتاده باشد و در خانه به تکالیف عمق بخشی شود .
تکالیف درسی مبنای قضاوت خانوادهها نسبت به آموزش معلمان شده است
یداللهی با اشاره به اینکه ارائه تکلیف و مشق شب در خانه مبنای قضاوت خانوادهها شده است گفت: تعداد زیادی از خانوادهها نسبت به کم بودن تکالیف و تعدادی برای زیاد بودن تکالیف در خانه برای دانش‌آموزان اعتراض دارند.
وی اظهار داشت: ارائه تکلیف در خانه نباید توسط پدر و مادرها انجام شود بلکه آنها باید در کنار دانش‌آموزان باشند.
به گفته وی، بسیاری از معلمان برای اینکه قدرت خواندن ، روخوانی، قدرت حافظه و بیان دانش‌آموزان به خصوص دانش‌آموزان پایه اول تا سوم ابتدایی را تقویت کنند به آنها به عنوان تکلیف شب، دیکته گفتن برای خانواده و یا بیان یک قصه که صبح در مدرسه برای دانش‌آموز بیان کردند و نوشتن آن توسط پدران و مادران را تکلیف می‌کنند، که این مساله باعث تثبیت یادگیری، همچنین افزایش قدرت بیان دانش‌آموزان و توانمندسازی دانش‌آموزان در تمرکز کردن، خوب گوش دادن می‌شود.
وی با اشاره به اینکه یادگیری و تمرین مطالب جدید و تکالیفی که یادگیری آن در خانه اتفاق بیفتد ممنوع است گفت: این مساله از سوی کارشناسان رصد و ارزیابی می‌شود و اگر همکاران اشتباه کرده باشند به آنها تذکر داده می‌شود تا این فرآیند اصلاح شود.
رییس اداره آموزش دوره اول و پیش دبستانی اداره کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری افزود: برخی معلم‌ها نیز کاربرگ‌های آموزشی در فضای مجازی بارگذاری می‌کنند که از این دست تکالیف باید به حداقل برسد که اسباب زحمت خانوادهها نشود، در حالی که ارائه برخی از این کاربرگ‌ها برای تعدادی از دانش‌آموزان که نیاز آموزش بیشتر دارند به صورت انفرادی ارائه می‌شود تا بتوان همه دانش‌آموزان به اهداف نظام تعلیم و تربیت دست پیدا کنند.
وی اظهار داشت: با توجه به محتوای آموزشی که در کتاب‌های درسی وجود دارد رونویسی ۲ مرتبه از روی درس نیاز نیست و هدف از رونویسی یک درس و یا استفاده از روش‌های مختلف برای یادگیری یک مطلب است که دانش‌آموز بتواند درست نوشتن و درست خواندن را فرا بگیرد.
یداللهی با اشاره به اینکه برخی خانوادهها از درست کردن کاردستی برای دانش‌آموزان و یا انجام آزمایش درس‌های علوم در خانه گله‌مند هستند گفت: دانش‌آموزان این مطالب را سر کلاس فرا می‌گیرند و برای تثبیت یادگیری از آنها خواسته می‌شود که آزمایش را در خانه تکرار کنند.
وی از فضای مجازی و تشکیل گروه کلاسی در این فضا به عنوان یک ظرفیت یاد کرد و گفت: با فعال شدن این گروه‌ها معلمان یکسری فعالیت‌های جانبی آموزشی از جمله فیلم جشن‌های کلاسی، اردوها، بازی‌های گروهی و فیلم‌های کمک آموزشی را بارگذاری می‌کنند تا خانوادهها با این برنامه‌های جانبی آشنا شوند.
به گزارش ایرنا، در سال تحصیلی جدید بیش از ۱۲۰ هزار دانش‌آموز در مقطع ابتدایی در استان چهارمحال وبختیاری مشغول تحصیل هستند.
نظر شما