به گزارش ایرنا از بنیاد ایران‌شناسی محمد حسین رجبی‌دوانی در همایش بین‌المللی بزرگداشت استاد شهریار در دانشگاه استانبول ترکیه گفت: استاد سید محمدحسین شهریار، شاعر بلندآوازه ایرانی با ذوق و قریحه خدادادی خود، اشعار زیبایی به زبان‌های فارسی و آذری سروده است و شهریار به این سبب در تاریخ ماندگار شده‌است.
وی تفاوت بزرگ شهریار با محتشم را در این نکته دانست که حکومت وقت از محتشم کاشانی حمایت می‌کرد ولی استاد شهریار در فضایی که مخالف با شعائر دینی بود، منقبت سرایی می‌کرد و غزلیات قیام حضرت محمد (ص)، علی ای همای رحمت، شب و علی و کاروان کربلا نمونه‌های برجسته‌ای از آثار شهریار شعر ایران است.
رجبی‌دوانی غزل شب و علی را از بهترین شعرهای تاریخ ادبیات فارسی با موضوع امیرمومنان (ع) برشمرد که به عقیده صاحب‌نظران از مثنوی عظیم و ماندگار مولانا و اشعار او در مورد حضرت علی (ع) چیزی کم ندارد.
زیباترین شعر در نگاه شهریار
رجبی دوانی با بیان نقل قولی از استاد شهریار اظهار داشت که شهریار ماند و انقلاب اسلامی را دید و زمانی که از او پرسیدند کدام شعر را دیدی که از همه اشعار زیباتر باشد، شهریار گفت شعری که مردم بر زبان جاری می‌کردند «خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار».
رئیس بنیاد ایران‌شناسی جایگاه شهریار را در کنار شاعران بزرگی همچون فردوسی و نظامی حکیم دانست و ابراز امیدواری کرد که برگزاری این همایش‌ها، موجب گسترش فرهنگ همگرایی در کشورهای حوزه زبان و ادب فارسی شود تا به تعمیق روابط گوناگون ملت‌ها بیانجامد.
وی به بیان سابقه منقبت سرایی در ایران پرداخت و گفت: شعر فارسی پس از اسلام و آمیخته شدن با مضامین معنوی و قرآنی و تعالیم نبوی غنای بسیاری یافت و شعر فارسی با تلاش‌های شاعرانی همچون رودکی، دقیقی و بعد فردوسی جاودانه شد؛ به گونه‌ای که نه تنها سامانیان ایرانی و فارسی‌زبان، بلکه سلسله‌های غیر ایرانی از جمله غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان نیز که بر ایران سیطره می‌یافتند، خود، زبان فارسی می‌آموختند و آن را زبان رسمی دربار خویش می‌ساختند و شاعران پارسی‌گوی را نیز به خدمت می‌گرفتند.
این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: در این میان شاعرانی مانند مولانا، سعدی و حافظ بیشتر جلوه می‌کردند. زیرا اشعار آنان با مضامین معنوی و آیات قرآنی و احادیث نبوی ممزوج شده بود و از آنها روح می‌گرفت. پس از به قدرت رسیدن سلسله صفویه و اعلام مذهب شیعه اثنی عشری به عنوان مذهب رسمی ایران، با حمایت پادشاهان این سلسله به ویژه شاه طهماسب، سرودن اشعار در منقبت اهل بیت علیهم‌السلام و مداحی و مراثی آنان گسترش یافت و شتاب‌گرفت.
وی تشویق شاه‌طهماسب را دلیل سرودن ۱۲ بند جاودانه محتشم کاشانی برشمرد و تاکید کرد که از میانه دوران قاجار که تجددگرایی و غرب‌زدگی در ایران گسترش یافت، موجب شد که منقبت سرایی رو به ضعف گراید و اگرچه همچنان منقبت‌سرایی اهل بیت (ع) وجود داشت لیکن اشعار بلند و جاودانه‌ای هم‌پای ۱۲ بند محتشم پدید نیامد.
رجبی دوانی افزود: با روی کار آمدن حکومت پهلوی و دین‌ستیزی و ممنوعیت فعالیت‌ها و شعائر مذهبی از یک سو و نیز پیدایش سبک شعری جدید به نام شعر نو می‌رفت که سنت زیبای منقبت‌سرایی به تاریخ سپرده شود اما استاد شهریار پس از تحولی معنوی و عرفانی که در او ایجاد شده بود، در آن فضا با اخلاص و ایمان کامل به ولایت اهل بیت (ع) منقبت‌سرایی را، آن هم در اوج زیبایی زنده کرد.
همایش بین‌المللی بزرگداشت استاد شهریار به همت وابستگی فرهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول و با همکاری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول ترکیه در راستای گسترش تعاملات علمی و پژوهشی روز گذشته، دوشنبه ۱۹ آذر در دانشگاه استانبول برگزار شد.
نظر شما