ضرورت‌های بهداشت دهان و دندان؛ از پیشگیری تا افزایش تعهدات بیمه‌ای

به گزارش ایرنا، بهداشت دهان و دندان یکی از جنبه‌های اساسی در حفظ سلامت عمومی بدن است. از منظر بهداشت عمومی، امروزه پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در تمام جوامع بشری است و آثار اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دارد و از سوی دیگر درمان‌های دندانپزشکی همواره جزو گران‌ترین درمان‌ها در میان تمام بیماری‌های مزمن بوده است و بار اقتصادی زیادی هم بر افراد و هم بر سیستم مراقبت بهداشتی و درمانی تحمیل می‌کند از همین رو اهمیت دادن به بهداشت دهان و دندان موضوع مهمی است که باید برای حفظ آن بیش از پیش تلاش کرد.

بیشتر مردم از هزینه‌های بالای خدمات دندانپزشکی گلایه دارند و بیان می‌کنند که درآمد آنها جوابگوی تامین هزینه‌های دندانپزشکی نیست و آنها یا مجبورند با درد دندان بسازند و یا به اجبار دندان خود را بکشند.

برخی از مخاطبان بیان می‌کنند که هزینه‌های بالای دندانپزشکی سبب شده تا آنها برای درمان دندان پوسیده خود دیر اقدام کنند و زمانی که با درد بالای دندان به دندانپزشک مراجعه می‌کنند یا مجبورند دندان خود را بکشند و یا با پرداخت هزینه‌های خیلی بیشتر از روش‌های درمانی دیگر استفاده کنند.

هزینه‌های بالای دندانپزشکی برای استان‌های کمتربرخوردار مانند چهارمحال و بختیاری که میانگین درآمد سرانه در این مناطق کمتر از دیگر نقاط کشور است و بخش زیادی از جمعیت استان را مردم مناطق روستایی و عشایری تشکیل می‌دهند اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند و برخی از مردم خواستار آن هستند که دولت تعرفه‌های دندانپزشکی برای این مناطق را کاهش دهد و در بهبود شاخص‌های حوزه سلامت در این مناطق اقدامات و برنامه‌های بیشتری اجرا کند.

هزینه‌های بالای دندانپزشکی و لزوم کاهش تعرفه‌ها

یک شهروند شهرکردی در این خصوص به خبرنگار ایرنا می‌گوید: هزینه‌های دندانپزشکی بسیار بالاست و اگر کسی درآمد بالایی نداشته باشد و از بیمه تکمیلی برخوردار نباشد برای تامین هزینه‌ها با چالش جدی روبرو می‌شود.

حسینی ادامه داد: بیمه‌های پایه هم تعهدات قابل توجهی برای تقبل هزینه‌های دندانپزشکی ندارند و فقط خدمات سطحی ارائه می‌دهند از همین رو افراد برای درمان مجبور به مراجعه به مطب‌ها هستند و باید هزینه‌های بالایی را پرداخت کنند.

این شهروند شهرکردی تصریح کرد: انتظار می‌رود یا تعهدات بیمه‌ها برای تقبل هزینه‌های درمان حوزه دهان و دندان افزایش پیدا کند و یا دولت برای استانهای کمتربرخوردار که مردم آن درآمد سرانه پایینی دارند، یارانه‌ای اختصاص دهد.

چرا هزینه‌های دندانپزشکی بالاست؟

این در حالی است که نه تنها مردم بلکه جامعه پزشکی و برخی از دندانپزشکان نیز نسبت به بالا بودن هزینه‌های خدمات دندانپزشکی اذعان دارند و دلیل آن را بالا بودن قیمت مواد اولیه و تجهیزات پزشکی عنوان می‌کنند.

یک دندانپزشک در همین پیوند به خبرنگار ایرنا گفت: اگرچه قیمت خدمات دندانپزشکی در مقایسه با کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی بسیار پایین‌تر است اما در مقایسه با شرایط کشور خودمان قبول داریم که هزینه‌ها بالاست و بسیاری از مردم برای تامین این هزینه‌ها با چالش جدی روبرو هستند.

حامد صالحی افزود: قیمت بالای مواد اولیه، تجهیزات دندانپزشکی و هزینه‌های جاری مطب سبب شده تا تعرفه‌های دندانپزشکی نیز بالا باشد اما آنچه در این میان اهمیت دارد این است که تا می‌توان باید از پوسیدگی دندان پیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی از دوران کودکی به افراد آموزش داده شود.

اولویت دادن به پیشگیری و اهمیت مراقبت‌های بهداشتی

این دندانپزشک شاغل در شهرستان لردگان برای کاهش هزینه‌های دندانپزشکی، به اهمیت پیشگیری اشاره کرد و گفت: برای کاهش هزینه‌های دندانپزشکی به ویژه در مناطق کمتربرخوردار و روستاها لازم است تا افراد را از کودکی با مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان آشنا و از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کرد.

صالحی افزود: نخستین دندان دائمی انسان در سن ۶ سالگی می‌روید و از آن زمان مسواک زدن برای کودکان الزامی است چرا که اگر از این زمان دندانی پوسیده شود و از بین برود دیگر جایگزینی برای آن وجود ندارد.

وی آگاهی‌بخشی و آموزش نسبت به مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان را از موضوعات مهم به ویژه در مناطق محروم و روستاها عنوان کرد و گفت: با توجه به مراجعاتی که از روستاهای اطراف به مرکز بهداشت شهر لردگان داریم برخی از این افراد نیازمند توجه نسبت به مسواک زدن کودکان خود هستند و زمانی به دندانپزشک مراجعه می‌کنند که دیگر بخش زیادی از دندان آنها از دست رفته است و باید برای درمان آن به مطب‌های پزشکی مراجعه کرده و هزینه بالایی پرداخت کنند.

این دندانپزشک با بیان اینکه مادران باردار پس از زایمان و دوران شیردهی با چالش پوسیدگی شدید دندان روبرو می‌شوند تصریح کرد: این در حالی است که اگر زنان جامعه قبل از اینکه باردار شوند این آگاهی را داشته باشند که اگر دندان پوسیده‌ای دارند آن را قبل از بارداری درمان کنند با چالش کمتری روبرو می‌شوند.

وی با بیان اینکه مادران باردار فقط از دوران سه تا ۶ ماهگی می‌توانند تنها برای خدمات اورژانسی به دندانپزشک مراجعه کنند اظهار داشت: برخی از مادران نسبت به این موضوع آگاهی ندارند و زمانی که در دوران بارداری دندان آنها با پوسیدگی بیشتری روبرو شود آن زمان دیگر امکان درمان وجود ندارد و مادر پس از بارداری مجبور می‌شود آن دندان را بکشد و یا با پرداخت هزینه‌های هنگفت آن را درمان کند و این هزینه‌های زیادی به خانوار تحمیل می‌کند.

این دندانپزشک با بیان اینکه در مراکز دولتی و شبکه‌های بهداشت و درمان فقط کشیدگی دندان، ترمیم سطحی و جرم‌گیری با تعرفه‌های دولتی انجام می‌شود و برای دریافت خدمات تخصصی باید به کلینیک‌ها و مطب‌ها مراجعه کرد اظهار داشت: هزینه‌هایی که بیمه‌های پایه برای پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی تقبل می‌کنند بسیار اندک است و جوابگوی هزینه‌های بالای تحمیلی بر مردم نیست.

افزایش تعهدات بیمه‌ای راهکاری برای کاهش هزینه‌های مردم

صالحی افزایش سقف تعهدات بیمه‌های پایه را راهکار دیگری برای کمک به بهداشت دهان و دندان عنوان کرد و گفت: به نظر می‌رسد با توجه به هزینه‌های بالای دندانپزشکی، بیمه‌ها باید نقش فعال‌تری را ایفا کنند و به ویژه در مناطق روستایی و محروم باید تعهدات بیمه‌ای افزایش پیدا کند.

وی افزود: اگر چه هزینه‌های دندانپزشکی افراد زیر ۱۴ سال، مادران باردار و شیرده در مراکز دولتی رایگان است اما این طرح کافی نیست و باید برای سایر افراد نیز تخفیف‌های بیمه‌ای لحاظ شود.

این دندانپزشک، فرهنگسازی در حوزه بهداشت دهان و درمان را مهمترین راهکار برای کاهش هزینه‌های درمان عنوان کرد و گفت: حوزه سلامت باید به مباحث مراقبتی و پیشگیرانه سرمایه‌گذاری بیشتری داشته باشد و از ظرفیت رسانه‌ها نیز می‌توان در این خصوص بهره گفت.

برخی بر این عقیده هستند بیمه‌های پایه در خصوص خدمات دندانپزشکی باید فعالانه‌تر عمل کنند و با توجه به حق بیمه‌ای که از بیماران می‌گیرند خدمات بیشتری به آنها ارائه دهند. با این وجود متولیان امر بر این عقیده هستند که خدمات قابل توجهی در این خصوص به بیمه‌شدگان ارائه می‌شود.

بیمه‌ها چه خدماتی در حوزه بهداشت دهان و دندان ارائه می‌دهند؟

رییس اداره مدیریت پلی‌کلینیک‌ها و درمانگاه‌های تامین اجتماعی چهارمحال و بختیاری در همین پیوند به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر تامین اجتماعی ۲۲ خدمت در حوزه بهداشت دهان و دندان به بیمه‌شدگان ارائه می‌دهد.

علیرضا سلیمی افزود: آموزش مراقبت‌های بهداشتی، فلورایدتراپی، ویزیت و تجویز دارو، تصویربرداری، کشیدن و جراحی دندان، جرم‌گیری و ترمیم از جمله خدماتی است که در مراکز ملکی تامین اجتماعی به بیمه‌شدگان ارائه می‌شود.

وی تصریح کرد: مراکز درمانی که خدمات دندانپزشکی به طور مستقیم به بیمه‌شدگان ارائه می‌دهند علاوه‌بر شهرکرد در سایر شهرستان‌ها نظیر لردگان، اردل، بروجن و فارسان پراکنده شده است.

رییس اداره مدیریت پلی‌کلینیک‌ها و درمانگاه‌های تامین اجتماعی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه تعهدات برخورداری از خدمات برای بیمه‌شدگان سقف ندارد اظهار داشت: اما در خصوص عکس OPG دندان، بیمه‌شدگان می‌توانند تنها یک بار در سال از این خدمت استفاده کنند که این موضوع هم بر اساس نظرات کارشناسی است.

سلیمی یادآور شد: خدماتی که تامین اجتماعی به بیمه‌شدگان ارائه می‌دهد در همه جای کشور یکسان است و تفاوتی ندارد.

افزایش خدمات دندانپزشکی بیمه سلامت

مدیرکل بیمه سلامت چهارمحال و بختیاری نیز گفت: پوشش خدمات دندانپزشکی در بیمه سلامت، با هماهنگی شورای عالی بیمه به ۲۰ خدمت افزایش یافته است.

علیرضا اصغرزاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: این خدمات شامل پروفیلاکسی کودک، کاربرد موضعی وارنیش فلوراید، کاربرد موضعی فلوراید به جز وارنیش، دستورات بهداشت دهان، سیلانت به ازای هر دندان، فیشور سیلانت، جرم گیری ( بالای ۶ سال یکبار)، آمالگام (یک تا چهار سطحی)، کامپوزیت زرینی خلفی (یک تا چهار سطحی)، کامپوزیت زرینی قدامی (یک تا چهار سطحی)، کشیدن دندان، رادیوگرافی دندان (پری اپیکال یا بایت وینگ) می‌شود.

وی تصریح کرد: علاوه‌بر پوشش پایه خدمات دندانپزشکی، بیماران مبتلا به تالاسمی، هموفیلی، ام اس، دیالیز (همودیالیز و صفاقی)، اختلالات متابولیک، EB، پیوند، اوتیسم، سرطان و بیماری‌های روانی مزمن می توانند از بسته خدمت دندان پزشکی در نظر گرفته شده برای هریک از بیماری‌های ذکر شده در صندوق بیماران خاص و صعب‌العلاج استفاده کنند.

مدیرکل بیمه سلامت چهارمحال و بختیاری یادآور شد: همچنین بازنگری سقف سنی جهت دریافت بیمه‌ای خدمات ترمیمی و افزایش سایر تعهدات، در دستور کار شورای عالی بیمه سلامت قرار دارد.

وضعیت بهداشت دهان و درمان در استان چگونه است؟

مدیر گروه واحد سلامت دهان و دندان مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری نیز در خصوص وضعیت استان گفت: استان چالش چندانی در این خصوص ندارد و بار بالای مراجعات نشان می‌دهد که مردم نسبت به بهداشت و سلامت دهان و دندان خود حساس و پیگیر هستند.

هاجر قهرمان افزود: با توحه به اینکه تعرفه‌های دندانپزشکی بالاست و این از توان مالی برخی از خانواده‌ها خارج است اما این به معنای این نیست که مردم نسبت به سلامتی خود بی‌اهمیت هستند و چالش جدی در این خصوص در استان وجود ندارد.

وی تصریح کرد: خدمات دندانپزشکی برای روستاییان در گروه سنی زیر هفت سال و بین ۶ تا ۱۴ سال رایگان است و این تاثیر زیادی در بهبود وضعیت بهداشت دهان و دندان در استان دارد.

مدیر گروه واحد سلامت دهان و دندان مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری هرچند از تعداد مراکز دندانپزشکی و مطب‌ها در استان آماری ارائه نداد اما پراکندگی مراکز دندانپزشکی را در نقاط مختلف استان را مطلوب ارزیابی کرد و گفت: دسترسی مردم به دندانپزشک خوب است و کمبودی در این خصوص وجود ندارد.

بهره‌گیری از ظرفیت گروه‌های جهادی در حوزه سلامت

اگر چه امکانات و تجهیزات دولتی برای تامین بخشی از هزینه‌های درمان در حوزه بهداشت دهان و دندان ناکافی است اما اتفاق خوبی که طی سال‌های اخیر در استان شکل گرفته کمک گروه‌های جهادی به مردم مناطق محروم و روستایی در حوزه سلامت است.

مسوول بسیج سازندگی چهارمحال و بختیاری در همین پیوند به خبرنگار ایرنا گفت: در سال‌های اخیر حضور پزشکان، دندانپزشکان و کادر بهداشت و درمان به صورت افتخاری و داوطلبانه در نقاط مختلف استان افزایش یافته و در بهبود وضعیت مردم موثر بوده است.

سرهنگ پاسدار هوشنگ فولادی افزود: به طور مثال در ۶ ماهه اول امسال ۸۹ تیم پزشکی متشکل از پزشکان عمومی، متخصص، دندانپزشک، چشم‌پزشک، ماما و روانشناس به مناطق محروم استان اعزام شدند و خدمات‌رسانی کردند.

وی تصریح کرد: در قالب اعزام این تعداد تیم پزشکی، ۶۲ هزار خدمت به مردم شهرستان‌های کوهرنگ، اردل، کیار، لردگان، بن و سامان ارائه شده که بخشی از این خدمات در حوزه بهداشت دهان و دندان بوده است.

مسوول بسیج سازندگی چهارمحال و بختیاری افزود: در صورتی که مردمی که در اردوهای جهادی ویزیت می‌شوند نیاز به درمان‌های تخصصی داشته باشند از سوی پزشکان مربوطه به موسسات خیریه معرفی می‌شوند.

کلام آخر؛

دولت چهاردهم در برنامه بودجه سالانه نگاه ویژه‌ای به استان‌های کمتربرخوردار دارد و زمینه سرمایه‌گذاری بیشتری برای این مناطق مد نظر دارد با این وجود انتظار است در حوزه سلامت در توزیع عادلانه منابع اقدامات بیشتری انجام گیرد اما بنا بر گفته کارشناسان در خصوص تعرفه‌های پزشکی و دستورالعمل‌هایی که باید به شکل ملی اجرا شود نمی‌توان برای استان‌های محروم در خصوص هزینه‌ها یارانه‌ای اختصاص داد و به همین منظور آنچه در این جا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند فرهنگسازی در خصوص بهداشت دهان و دندان و آگاه‌سازی افراد نسبت به این موضوع است.

غفلت در حوزه بهداشت دهان و دندان علاوه‌بر اینکه هزینه‌های مستقیمی را در حوزه دندانپزشکی به همراه دارد اما هزینه‌های پنهان و درازمدتی بر سلامتی افراد دارد که می‌تواند در آینده آنها را با بیماری‌هایی از جمله بیماری‌های قلبی، عروقی درگیر کند از همین رو پیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی باید در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد و می‌طلبد دستگاه‌های فرهنگی متولیان حوزه سلامت را در خصوص ایفای گسترده این رسالت یاری دهند.

به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری با ۱۲ شهرستان دارای بیش از یک میلیون نفر جمعیت است.

حدود ۳۶ درصد از جمعیت این استان در روستاها ساکن هستند و ۱۲۴ هزار و ۱۷۳ نفر از کل جمعیت این استان را عشایر تشکیل می‌دهند.