اخراج بولتون از دولت آمریکا (شهریور ۹۸)

تهران – ایرنا- دهم سپتامبر ۲۰۱۹ ترامپ در توییتی نوشت که بولتون را از کابینه اخراج کرده است. ساعاتی بعد نیز متن کوتاه استعفانامه او منتشر شد. بولتون یکی از سه ضلع اصلی سیاست‌های ضدایرانی آمریکا بود که از سوی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به عنوان تیم B خطاب شده‌اند. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند این موضوع ضربه‌ای اساسی به این تیم است.

دونالد ترامپ در حدود سه سالی که وارد اتاق بیضی کاخ سفید شده‌است به تغییرات زیادی در ترکیب دولت خود دست زده اما تشابه دیدگاهی و جایگاهی که جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در تصمیم گیری‌های رئیس جمهوری آمریکا داشت مفهوم و ماهیت این برکناری را متفاوت کرده‌است. بسیاری از ارزیابی‌ها حکایت از آن دارند که کنارگذاشته شدن بولتون از روند تصمیم‌گیری‌ها در کاخ سفید ضربه مهمی به حامیان فشار بر ایران که به تیم بی معروف هستند به شمار می‌آید. خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در بیش از ۵۰ گزارش به ابعاد گوناگون این تغییر مهم در کاخ سفید پرداخته است که در قالب پرونده موضوعی پیش رو برای مخاطبان قابل ملاحظه است.

بولتون از جمله چهره‌های سیاسی است که برای ایرانیان با دو ویژگی مهم شناخته می‌شود: نخست ضدیت آشکار با جمهوری اسلامی ایران و تلاش مداوم برای تغییر نظام در ایران (حتی از طریق نظامی)؛ دوم به عنوان یکی از مهمترین حامیان رژیم صهیونیستی در کاخ سفید. همین دیدگاه‌های تند توام با جنگ‌طلبی بود که به گفته مقامات کشورمان باعث شد تا وی در کنار بنیامین نتانیاهو و خانواده بن‌سلمان یکی از سه ضلع گروه ضدایرانی «بی» را تشکیل دهد.

با این حال گفته می‌شد اختلاف‌نظری شدید میان ترامپ و بولتون وجود داشت و در زمینه سیاست‌های کاخ سفید در قبال ایران، کره شمالی، افغانستان و حتی ونزوئلا رویکردهای کاملاً متفاوتی داشتند. درباره جدایی بولتن از ترامپ دو روایت متضاد عنوان شد؛ بولتون خود تاکید داشت که اخراج نشده و استعفا داده‌ است اما رفتار و پیام ترامپ حکایت از برکناری او داشت.

رسانه‌ها در غرب کنار گذاشتن بولتون از بدنه تصمیم‌سازی در کاخ سفید را نشانه‌ای از شکست رویکردهای خصمانه دولت ترامپ ارزیابی کردند. تحلیلگران و رسانه‌ها در چین و روسیه نیز برکناری بولتون را پیامی مثبت برای جهان دانستند.

از آنجاکه جان بولتون پس از حضور در دولت ترامپ نخستین اقدامی را که انجام داد راه اندازی کارزار فشار حداکثری علیه ایران بود، در داخل کشورمان هم این تغییر مهم نشانه‌ای دال بر شکست سیاست‌های ضدایرانی ترامپ ارزیابی شد.

محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری، جان بولتون را دشمن دیپلماسی خواند و علی ربیعی سخنگوی دولت نیز عنوان داشت همانطور که همه ایران ستیزان، یکا یک صحنه را ترک کردند، با اخراج بزرگترین حامی جنگ و تروریسم اقتصادی، کاخ سفید با مانع کمتری برای درک واقعیت‌های ایران روبه رو خواهد بود.

حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری هم اخراج مشاور امنیت ملی کاخ سفید توسط ترامپ را نشانه قاطع شکست راهبرد فشار حداکثری آمریکا علیه ایران توصیف کرد.

در قبال این سیل خوش‌بینی‌ها، اما محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد «عطش جنگ —فشار حداکثری— هم باید همراه با سردسته جنگ طلبان برود.» و «دریابان علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز بر این باور بود که آمد و رفت مقامات و حضور آنها در جایگاه های مختلف در کاخ سفید، تغییری در ادراک جمهوری اسلامی نسبت به ریشه ها و ماهیت اقدامات و سیاست‌های ایالات متحده ایجاد نمی‌کند.

در هر صورت با برکناری بولتون رویکردهای خصمانه دولت ترامپ به ویژه علیه ایران پایان نیافت و وی پس از چندی «رابرت او برایان» یک جنگ‌طلب دیگر را به عنوان چهارمین مشاور امنیتی ملی خود برگزید. سیاست‌های ضدایرانی وی در کنار مخالفت با توافق هسته‌ای برجام از ویژگی‌های برجسته سیاسی اوبرایان از سوی رسانه‌های غربی عنوان شد.

برچسب‌ها

اخبار پرونده