اجلاس نخست‌وزیران پیمان شانگهای
هجدهمین اجلاس نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای آبان ماه ۱۳۹۸ با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری کشورمان در تاشکند پایتخت ازبکستان برگزار شد.
اجلاس مذکور از ابعاد مختلفی حائز اهمیت ارزیابی شده از جمله با توجه به رویکرد همسو و مشترک جمهوری اسلامی ایران و اعضای شانگهای علیه سیاست‌های یکجانبه‌گرایی آمریکا، این نشست برای ایران فرصتی بود تا در شرایط تحریم همکاری‌های خود را با کشورهای همجوار توسعه بخشد.
جهانگیری در این سفر علاوه بر شرکت در هجدهمین اجلاس نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای، با نخست وزیر ازبکستان و برخی مقامات شرکت کننده در این اجلاس در خصوص مهمترین مسائل منطقه‌ای و بین المللی و موضوعات مورد علاقه طرفین گفت‌وگو و رایزنی کرد.
معاون اول رییس جمهوری کشورمان همچنین در اجلاس نخست‌وزیران سازمان همکاری‌های شانگهای سخنرانی کرد و محور سخنان او مقابله با یکجانبه‌گرایی و تاکید بر چندجانبه‌گرایی بود.
متن سخنان جهانگیری در این اجلاس از طریق لینک زیر قابل مشاهده است:
جهانگیری: استمرار برجام تنها با تعادل در اجرای تعهدات مقدور خواهد بود
دیدارهای دوجانبه اسحاق جهانگیری با نخست وزیران ازبکستان، قرقیزستان و رییس اجرایی دولت افغانستان از دیگر برنامه های وی در حاشیه این اجلاس بود که انعکاس و بازتاب زیادی یافت.
جهانگیری در دیدار «عبدالله عارف اف» نخست وزیر ازبکستان از آمادگی جمهوری اسلامی برای همکاری با ازبکستان در بخش حمل و نقل و ترانزیت خبر داد و گفت: ایران علاقه‌مند است برخی اقلام و کالاهای مورد نیاز خود را از کشور دوست و برادر ازبکستان تأمین کند که در این زمینه می‌توانیم از طریق ارز ملی دو کشور و تهاتر، همکاری و مبادلات تجاری خود را که در حال حاضر ۳۰۰ میلیون دلار است به رقم‌های بالاتر افزایش دهیم.
نخست وزیر ازبکستان نیز در این دیدار از علاقه کشورش برای استفاده از مسیرهای ترانزیتی ایران خبر داد و گفت که «ازبکستان علاقه‌مند است از کریدورهای حمل و نقل و مسیرهای ترانزیتی ایران برای حمل و نقل و صادرات کالا به اقصی نقاط جهان استفاده کند.» عارف اف با بیان اینکه بیش از یکهزار شرکت و بخش خصوصی ایرانی در ازبکستان فعالیت دارند خاطرنشان کرد: تاشکند برای گسترش مناسبات اقتصادی و تجاری خود با تهران، درها را به روی بخش خصوصی و تجار ایرانی باز کرده‌است و از حضور و فعالیت شرکت‌های ایرانی در ازبکستان استقبال می‌کند.
جهانگیری در دیدار با «محمد ابوالقاضی اف» نخست وزیر قرقیزستان نیز ضمن تاکید بر افزایش همکاری‌های بانکی، گردشگری و ارتباطات مردمی میان تهران و بیشکک، گفت: ایران آمادگی لازم را دارد تا با ارائه تسهیلات روادید به گسترش مناسبات میان دو کشور کمک کند.
ابوالقاضی اف نیز در این دیدار با اشاره به اهمیت ایران در سیاست خارجی کشورش گفت: ایران از جمله نخستین کشورهایی بود که استقلال قرقیزستان را به رسمیت شناخت و این روابط تا به امروز همواره رو به گسترش بوده است.
دیدار با «عبدالله عبدالله» رییس اجرایی دولت افغانستان نیز از دیگر برنامه‌های معاون اول رییس‌جمهوری بود و جهانگیری با اشاره به توافق صورت گرفته میان جمهوری اسلامی ایران، افغانستان و هند برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری در بندر چابهار تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در اجرای این توافق اهتمام جدی دارد و هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی آمادگی دارد سرمایه گذاری و اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهد.
عبدالله عبدالله نیز با اشاره به روند رو به رشد مناسبات تجاری و اقتصادی تهران و کابل، گفت: امیدوارم پس از اعلام نتایج انتخابات و استقرار دولت جدید موافقت نامه جامع همکاری‌های دو کشور نهایی شود.
سازمان همکاری شانگهای، سازمانی بین‌المللی و بین دولتی است که در ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۱ میلادی در شهر بندری شانگهای، توسط قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تأسیس شد. در نشست این سازمان در «تاشکند» در سال ۲۰۱۶ میلادی نمایندگان هندوستان و پاکستان یادداشت‌هایی را برای عضویت ثابت در سازمان همکاری شانگهای امضا کردند و در هفدهمین نشست درآستانه قزاقستان این دو کشور به عضویت کامل این سازمان پذیرفته شدند.
سازمان همکاری شانگهای ۱۲ عضو دارد و جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان هستند. سازمان همکاری‌های شانگهای سازمانی برای مقابله با ناتو است و علت اصلی شکل‌گیری آن مقابله با مداخله احتمالی آمریکا در کشورهای بزرگی چون چین و روسیه یا ایجاد درگیری نظامی در منطقه است.
