بحران جدید پناهجویان سوری

تهران- ایرنا- پس از حمله نظامی آنکارا به شمال سوریه در اسفند ۱۳۹۸ و باز شدن مرزهای ترکیه به روی پناهجویان سوری، سیلی از این پناهجویان در مرز ترکیه و یونان گرفتار شدند و وضعیت اسفباری را تجربه کردند.

پناهجویان سوری پس از حمله دوباره نظامی ترکیه به شمال سوریه از طریق مرزهای آبی و زمینی ترکیه به سمت کشورهای اروپایی سرازیر و ‌در وضعیتی بحرانی گرفتار شدند. این اتفاق به افزایش تنش در روابط ترکیه و یونان و همچنین اختلاف میان ترکیه و اتحادیه اروپا انجامید. تنش‌ها میان سوریه و ترکیه به دنبال عملیات آزادسازی استان ادلب از سوی ارتش سوریه و لشکرکشی آنکارا به این استان و تشدید درگیری‌های نظامی میان دو طرف در اسفندماه ۹۸ افزایش یافت.

به دنبال این تحرکات و هجوم مهاجران سوری به سمت اروپا، ترکیه نیز مرزهای خود را به روی آنان گشود. در همین زمینه «رجب طیب اردوغان» رییس‌جمهوری ترکیه با بیان اینکه اتحادیه اروپا به مسوولیت خود در قبال مهاجران پایبند نبوده است، گفت که دیگر برای بستن مرزها بر روی مهاجران دیر است و ترکیه دیگر مرزهایش را نمی‌بندد.

باز شدن مرزهای ترکیه به روی پناهجویان سوری سیلی از این پناهجویان را به سوی مرزهای یونان روانه ساخت؛ پناهجویانی که در شرایط نابسامان و دشواری گرفتار شدند. به گفته مقامات ترکیه چند تن از پناهجویان نیز به دست نیروهای مرزی کشور یونان کشته شدند؛ ادعایی که به تشدید اختلاف میان یونان و ترکیه منجر شد و واکنش تند آتن را نیز به دنبال داشت. وزارت امور خارجه یونان در واکنش شدیدی به اظهارات اردوغان درباره کشته شدن پناهجویان به‌دست سربازان یونانی اعلام کرد: ترکیه در جایگاهی قرار ندارد که درباره قوانین بین المللی اظهارنظر کند.

بنا بر اعلام وزارت امور خارجه یونان، وقتی کشوری از مردم به عنوان «ابزاری برای شکستن حصارهای مرزی» استفاده، اخبار را برای گمراهی آنان جعل و به طور نظام‌مند تمامیت ارضی کشورهای همسایه را نقض می‌کند در جایگاهی قرار ندارد که انگشت اتهام را به سوی کسی نشانه رود.

همزمان، اتحادیه اروپا از آغاز بحران جدید پناهجویان سوری برای حل بحران با ترکیه وارد مذاکره شد اما این مذاکرات بی‌نتیجه ماند. در همین زمینه «جوسپ بورل» مسوول سیاست خارجی این اتحادیه در بحبوحه تنش‌ها میان سوریه و ترکیه، در صدر هیاتی راهی آنکارا شد. در ادامه، «اورسلا فون در لاین» رییس کمیسیون اروپا نیز در آستانه مذاکرات ترکیه و اتحادیه اروپا از ترکیه خواست مهاجران و پناهجویان را از مرز یونان بازگرداند.

پس از این اتفاقات اردوغان در دیدار با رییس کمیسیون اتحادیه اروپا در بروکسل نیز به نتیجه ملموسی برای حل بحران پناهجویان سوری دست نیافت. رییس جمهوری ترکیه در سفر خود به بروکسل و دیدار با مقامات اتحادیه اروپا موفق به گرفتن پاسخ روشن و واضحی از سوی این اتحادیه و حتی اعضای پیمان ناتو نشد.

رییس کمیسیون اروپا در جریان دیدار با اردوغان به خبرنگاران گفت: هیچ تعهد فوری و مشخصی برای ارائه کمک مالی به منظور زنده نگه داشتن توافقنامه مرتبط با نگهداری از پناهجویان سوری به ترکیه داده نشده است.