تحولات درونی حکومت عربستان: به سوی توازن یا فروپاشی؟
تهران- ایرنا- تحولات عربستان سعودی در ماه‌های پایانی سال ۱۳۹۸ خورشیدی و دستگیری شاهزادگان ارشد آل‌سعود که به فرمان «محمد بن سلمان» صورت‌گرفت بار دیگر نگاه‌ها را به سیاست و حکومت این کشور معطوف کرد.
بسیاری، این دستگیری‌ها در عربستان سعودی را در راستای تلاش بن سلمان ولیعهد سعودی برای حذف رقبای سیاسی و هموار ساختن مسیر جانشینی خود در مقام پادشاهی عربستان ارزیابی کردند.
دولت سعودی در این راستا برای آنچه حذف مهم‌ترین رقبای سیاسی بن سلمان و هموار کردن جانشینی «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان خوانده شده، جمعه شب (۱۶ اسفند۹۸) شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» برادر پادشاه سعودی و «محمد بن نایف» ولیعهد پیشین عربستان را دستگیر کرد.
بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده هستند که این اقدام با دستور محمد بن سلمان و در لوای حمایت پدرش و با توجه به محبوبیت بن عبدالعزیز و محمد بن نایف به عنوان کسانی که بیشترین شانس را برای جانشین سلمان بن عبدالعزیز پادشاه کنونی دارند، صورت گرفته است.
در همین زمینه «میدل‌ایست‌آی» نوشت: بن سلمان قصد دارد پدرش را که دچار فراموشی شده اما سلامت جسمانی وی در وضعیت خوبی است، مجبور کند تا از پادشاهی کناره‌گیری کند. پیش از بازداشت شاهزاده احمد یک فرصت دیگر به او داده شده بود تا حمایت خود را از بن سلمان اعلام کند اما او امتناع کرده و گفته بود با وجود آنکه خود علاقه‌ای به سلطنت ندارد، اما از کس دیگری جز بن سلمان حمایت خواهد کرد.
به دنبال دستگیری برخی رقبای سیاسی بن سلمان، شائبه‌هایی در خصوص مرگ «سلمان بن عبدالعزیز» شاه سعودی و تلاش بن سلمان برای جانشینی او مطرح شد و در این زمینه، برخی فعالان شبکه های اجتماعی از وخامت حال سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی خبر دادند و شماری هم از مرگ وی سخن گفتند.
علاوه بر صفحات چهره های سیاسی در فضای مجازی، بعضی رسانه های رسمی نیز از مرگ سلمان بن عبدالعزیز خبر دادند و اعلام کردند که دستگیری شاهزاده ها و مقامات بانفوذ به بهانه خیانت، پیرو این واقع رخ داده است. اما پس از طرح این شایعات، پادشاه عربستان در مقابل دوربین ها حاضر شد و با دو سفیر جدید این کشور پیش از آغاز ماموریتشان گفت و گو کرد.
دستگیری اعضای خاندان سلطنتی عربستان اما انتقادهای بسیاری را نیز به همراه داشت؛ «نیویورک تایمز» در تحلیلی عربستان را اسیر قدرت مطلقه یک ولیعهد جوان دانست و نوشت: عطش سیری‌ناپذیر ولیعهد جوان عربستان برای تمرکز قدرت مطلقه، سرانجام پادشاهی را در دام این جنون قدرت فرو خواهد برد. مدتی بود که خبری از آن کینه توزی های خطرناک ولیعهد عربستان خبری نبود و "محمد بن سلمان" سرش را در لاک خود فرو برده بود. تا جمعه گذشته که شنیده شد بن سلمان چهار نفر از اعضای خاندان سلطنتی را بازداشت و فردای همان روز عربستان را وارد یک جنگ قیمت با روسیه می‌کند و بازار انرژی و بورس جهان را با یک سقوط آزاد به قعر چاه می اندازد.
در ادامه این انتقادها، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ۲۲۰ سازمان مدنی، نشست جی ۲۰ در عربستان را تحریم کردند. در این خبر به نقل از سازمان عفو بین‌الملل آمده است: ۲۲۰ سازمان مدنی در سراسر جهان اجلاس گروه ۲۰ را که قرار بود امسال در عربستان سعودی برگزار شود، تحریم کردند. تحریم سازمان‌های مدنی چند روز پس از آن صورت گرفت که عربستان در ۲۶ اسفندماه از دستگیری ۲۹۸ مقام سعودی به اتهام فساد خبر داده بود.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در پرونده پیش رو، تحولات عربستان را با انعکاس اخبار، تحلیل و گزارش های مرتبط با این موضوع، در دسترس مخاطبان قرار داده است. برجسته‌ترین محور در این مطالب خبری، واکنش های داخلی و خارجی به این تحولات، مساله وهابیت در استمرار حاکمیت آل سعود، تلاش بن سلمان برای حذف رقبای سیاسی خود از صحنه قدرت و تثبیت یکه‌تازی وی در این عرصه است.
