دانشمندان نقش ژنها را در بروز آلزایمر شناسایی کردند
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/06/15
علمی آموزشی.پزشکی.آلزایمر.ژن
دانشمندان با انجام تحقیقاتی در هفت کشور واریان های سه ژن را که در بروز
آلزایمر نقش دارد شناسایی کردند. این کشف می تواند راهگشای درمان این
بیماری مغزی باشد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس، آلزایمر بزرگترین عامل زوال عقل است
که از هر چهار مورد گمان می رود یکی عامل ژنتیکی داشته باشد. با این حال
تاکنون ژنهای عامل این بیماری و سازوکار آنها روشن نشده بود.
تاکنون سه ژن در آلزایمر خانوادگی شناسایی شده است. این نوع آلزایمر یک
شکل نادر است که بیماری قبل از 60 سالگی در فرد ظاهر می شود. کمتر از سه
درصد موارد آلزایمر از این نوع است.
از نوع شایعتر آلزایمر که سابقه خانوادگی قابل شناسایی از این بیماری
وجود ندارد، فقط یک ژن به نام APOE4در سال 1993 شناسایی شد.
گروهی از محققان در انگلیس و گروه دیگری در فرانسه طی دو مقاله که در
مجله نیچر ژنتیکس منتشر شد، گزارش دادند در بررسی دی ان آ 36 هزار فرد
این سه ژن جدید را مشاهده کردند. واریان های این ژن در مبتلایان به
آلزایمر مشاهده شد.
این یافته ها می تواند در تهیه ابزارهای تشخیصی مفید واقع شود تا کسانی
که مستعد ابتلا به آلزایمر هستند تغییراتی در زندگی خود ایجاد کنند، حتی
اگر هنوز درمانی برای این بیماری یافت نشده باشد.
این کشف می تواند در تهیه سلاح درمانی برای جلوگیری از فعالیت این ژن های
معیوب نیز مفید واقع شود.
در بیماری آلزایمر دسته های پروتیین موسوم به پلاک های آمیلویید در مغز به
ویژه در هیپوکامپ و کورتکس تکثیر می یابد و باعث نابودی سلولهای مغزی و
ارتباط میان آنها می شود.
آلزایمر یک بیماری پیش رونده است که باعث فراموشی، گیجی، اختلال در تفکر،
عواطف و رفتار شده و در نهایت به مرک می انجامد.
نقش این سه ژن تازه شناسایی شده هنوز روشن نشده است.
دو ژن از این سه ژن به نامهای clu و cr1 در نابودی پلاک های آمیلویید
دخالت دارند. واریان های معیوب این ژن ها امکان تجمع این ترکیب سمی را
میسر می سازد.
سومین ژن یعنی ژن PICALM مواد شیمیایی مغزی را کنترل می کند که در سیناپس
ها (پیوندهای میان نرون ها) اهمیت دارد و در انتقال مولکول ها به داخل و
خارج سلولهای عصبی دخالت دارد و از این طریق به تشکیل حافظه و سایر
وظایف مغزی کمک می کند.
ربکا وود، مسئول اجرایی مرکز تحقیقات آلزایمر است گفت: این یافته ها گام
بلندی در زمینه تحقیقات بر روی زوال عقل است. این مرکز بودجه تحقیقات را
که در دانشگاههای انگلیس، بلژیک، آلمان، یونان، ایرلند و آمریکا انجام
شده تامین کرده است.
درحال حاضر آلزایمر هیچ درمانی ندارد، هرچند برخی محققان مطمئن هستند
اولین نسل داروهایی که گسترش این بیماری را کند یا متوقف می کند چندان
دور از دسترس نیست.
داروهای کنونی فقط تاثیر موقتی دارند. این داروها از فعالیت آنزیمی که
استیل کولین را کاهش می دهد جلوگیری می کنند. استیل کولین ماده شیمیایی
حیاتی است که در ارتباطات بین سلولهای عصبی کاربرد دارد.
آلزایمر عمدتا در سنین حدود 65 سالگی بروز می کند، با پیری جمعیت جهان
شمار مبتلایان به آلزایمر افزایش می یابد که این امر مراکز درمانی را تحت
فشار مضاعف قرار می دهد.
براساس آماری که در دسامبر سال 2005 در مجله لانست منتشر شد، شمار افراد
مبتلا به زوال عقل تا سال 2040 بیش از سه برابر افزایش می یابد و به 81
میلیون نفر می رسد. چین و جنوب آسیا شاهد بیشترین افزایش تعداد مبتلایان
خواهند بود.