به گزارش ایرنا، زنان همواره در عرصه های مختلف به ویژه كارهای دستی كه از ذوق و سلیقه و ظرافت سرچشمه می گیرد، پیش تاز بوده اند و این هنر و خلاقیت همواره سبب خودباوری آنان در ایجاد اشتغال و كسب درآمد شده است.
صنایع دستی یكی از صنایع وابسته به طبیعت هر منطقه ای است زیرا مواد اولیه مورد نیاز برای این هنر باستانی در اطراف محل زندگی افراد هر منطقه یافت می شده و از این رو با توجه به اقلیم متنوع سیستان و بلوچستان صنایع دستی مختلف و گوناگونی در آن وجود دارد.
**صنایع دستی سیستان و بلوچستان
سیستان و بلوچستان یكی از محدود استانهایی است كه می توان تنوع بی نظیر اقلیمی را در آن یافت، شمال این استان هوای گرم و خشك، مناطق مركزی كوهستانی و در جنوب آن نیز دریا وجود دارد.
هر یك از این اقلیم ها صنایع دستی مربوط به خود را دارند كه هنرمندان این صنعت زیبا مواد اولیه آن را نیز از طبیعت اطراف خود بدست می آورند.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: هم اینك 22 رشته صنایع دستی بومی و مزیت دار در این استان وجود دارد كه از جمله آنها می توان به سوزن دوزی، سكه دوزی، حصیر بافی و سفال كلپورگان در بلوچستان، خولك بافی، انواع سفال و سیاه دوزی در سیستان و نیز دوخت لباس های محلی و ساخت زیورآلات سنتی اشاره كرد.
محمد بهروز عیسی زهی افزود: حدود 10 هزار نفر در زمینه صنایع دستی در این استان فعالند اما تنها 700 نفر از آنان برای انجام امور بیمه ای مراجعه كرده اند.
وی افزود: اكثر فعالان در زمینه صنایع دستی این استان عشایر یا در روستاها مستقر هستند.
از جمله صنایع دستی منطقه شمال استان می توان به خولك بافی، حصیر بافی، سیاه بافی و توتن سازی اشاره كرد همچنین سكه دوزی، سوزن دوزی، سفال كلپورگان، پارچه دوزی بلوچی و صنایع دستی دریایی نیز مربوط به مركز و جنوب استان است.
**نقش زنان و نوع صنایع دستی
در بسیاری از نقاط كشور ساختن صنایع دستی نیاز به كارهای یدی و قدرتی دارد كه بی شك مردان در این زمینه فعالیت بیشتری دارند اما در سیستان و بلوچستان به دلیل نوع صنایع دستی آن، زنان نقش پررنگتری را ایفا می كنند.
حتی در برخی صنایع دستی مانند توتن سازی كه ساخت نوعی قایق با نی است نیز زنان نقش دارند.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: نوع صنایع دستی در این استان به گونه ایست كه زنان نقش عمده ای در تولید آن دارند.
عیسی زهی ادامه داد: سوزن دوزی به عنوان یكی از صنایع دستی شاخص این استان از هنرهایی است كه بطور كامل توسط زنان انجام می شود.
وی افزود: همچنین سفال كلپورگان در شهرستان سراوان نیز توسط دستان هنرمند زنان ساخته می شود و مردان تنها در تهیه خاك و فروش آنها دخالت دارند.
وی تصریح كرد: با توجه به نوع صنایع دستی سیستان و بلوچستان، زنان در ساخت 90 درصد صنایع دستی این استان دخیل هستند.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان خاطرنشان كرد: بیشتر فعالان صنایع دستی در این استان در روستاها مشغول به كار هستند و ساخت صنایع دستی در این استان جنبه معیشتی دارد.
كاربرد معیشتی، انجام فعالیت های صنایع دستی بصورت خانگی و سهولت در تهیه مواد اولیه آن از عواملی است كه سبب فعالیت زنان در این حوزه شده است.
**حمایت از فعالان صنایع دستی در دستوركار قرار دارد
حمایت از هر حوزه ای سبب تقویت و بی تفاوتی سبب از بین رفتن آن می شود كه به گفته معاون صنایع دستی اداره كل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان صنایع دستی جزء یكی از اولویت های این اداره كل قرار گرفته و برخی اقدامات حمایتی نیز در اینباره لحاظ شده است.
عیسی زهی بیان كرد: متاسفانه بسیاری از افراد فعال در این حوزه به دلیل دوری از مركز و زندگی در روستاها هیچ اقدامی در زمینه معرفی خود به نهادهای مربوط انجام نداده اند.
وی ادامه داد: آمار افرادی كه برای اخذ مجوز اقدام كرده اند نیز حدود یك بیستم فعالان واقعی این عرصه است.
وی با اشاره به اقدامات حمایتی از فعالان عرصه صنایع دستی در سیستان و بلوچستان افزود: به منظور حمایت از فعالان این عرصه در سال قبل افراد ساكن در روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر كه مجوز های لازم را اخذ كرده بودند می توانستند از مزایای بیمه ای بهره مند شوند اما در زمان مشخص شده افراد بسیار كمی مراجعه كردند.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان تصریح كرد: همچنین تسهیلات ویژه ای برای این افراد در نظر گرفته شده و به تعدادی نیز پرداخت شده است.
عیسی زهی خاطرنشان كرد: به منظور حمایت از فروش صنایع دستی استان نیز هم اینك چهار فروشگاه صنایع دستی در شهرهای زاهدان، زابل، سراوان و ایرانشهر وجود دارد و قرار است 2 فروشگاه دیگر نیز به زودی در زاهدان راه اندازی شود.
**جایگاه صنایع دستی در تحقق هدف گردشگری سیستان و بلوچستان
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: صنایع دستی و گردشگری همواره در موازات یكدیگر حركت می كنند و پیشرفت هر یك سبب توسعه دیگری نیز می شود.
عیسی زهی افزود: صنایع دستی این استان ظرفیت های بسیاری برای معرفی به گردشگران دارد.
وی بیان كرد: برای جلب نظر گردشگران می توان نمایشگاه های صنایع دستی بسیاری راه اندازی كرد.
صنایع دستی سیستان و بلوچستان به دلیل تنوع و زیبایی خاصی كه هنر دستان زنان زحمتكش و هنرمند این سامان به آن داده است ظرفیت مطرح شدن در سطح جهانی را دارد و نیز به دلیل راه اندازی كارگاه های كوچك در این زمینه در صورت حمایت می تواند سبب پویایی اقتصاد خانواده های این منطقه شود.
7311 **6081
زاهدان- ایرنا- صنایع دستی به عنوان یكی از ظرفیت های غنی سیستان و بلوچستان نمادی از همت و توانمندی زنان هنرمند این دیار كهن راهی برای فعال شدن كارگاه های خانگی و توسعه مشاغل خرد و حركت به سمت اقتصاد مقاومتی است.