سالمندی، دورانی که توجه بیشتری را می طلبد

.................................................
مشهد، خبرگزاری جمهوری اسلامی 09/07/86 داخلی.اجتماعی.سالمند.
طبق آمار جهانی اعلام شده نرخ رشد جمعیت سالمندی جهان 9/1 درصد است در حالی که نرخ رشد جمعیت 2/1 است و این به معنای حرکت جمعیتی جهان به سمت پیر شدن و سالمندی است.
این روند درصورتی که همراه با برنامه ریزی و پیشگیری از ایجاد سالمندان همراه با رنجور، بیماری و کم توان و حتی بدون اعتماد به نفس باشد نه تنها در توسعه و پیشرفت هریک از کشورها آثار منفی به همراه دارد بلکه در کاهش امید به زندگی دیگر افراد جامعه نیز موثر است.
طبق تعریف افراد بالای 60 سال سن را سالمند می نامند اما به صورت دقیق تر دوران سالمندی سه دوره سالمندی جوان از سنین 60 تا 75 سال، دوره سالمندی پیر از سنین 75 تا 85 سال و فرد کهنسال از 85 سال به بالا تقسیم بندی می شود.
کسانی که امروز از آنان به عنوان سالمندان یاد می شود، جوانان سالهای نه خیلی دوری هستند که این آب و خاک را تا بدینجا رسانیده اند.
جوانانی که با همه توان و قوای جسمی امروز نیازمند کمک دیگران هستند.
روزگاری آنان بودند که فرزندان ناتوان و ضعیف را پرستاری می کردند و برای تامین آینده آنان از هیچ کوششی دریغ نکردند، اما امروز با کمال بی رحمی و قدر ناشناسی ازسوی همان هایی که تنها امیدشان بودند، طرد می شوند.
با نگاهی به طبیعت اطراف خود بخوبی درک خواهیم کرد که این رسم طبیعت است که روزی پرتوان و قوی باشی و روز دیگر نیازمند کمک دیگران.
افزایش جمعیت سالمندی بخودی خود ایجاد معضل نمی کند اما زمانی که این جمعیت به قشری ناتوان، نیازمند و بدون هدف تبدیل شوند این امر بسیار خطر آفرین است.
پیشگیری در کلیه بخش های اجتماعی یک اصل اساسی برای اجتناب از هزینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی است.
در رابطه با دوران سالمندی نیز پیشگیری در همین جایگاه با اهمیت قرار دارد زیرا با آموزش جوانان در جنبه های گوناگون از جمله ورزش، تغذیه، روابط اجتماعی و غیره می توان سالمندان سالهای آینده کشور را از موقعیت مطلوبی برخوردار ساخت.
در عین حال سالمندان امروز را نیز می توان با ارائه همین خدمات در حد مطلوب و نیز آموزش ضرورت قدردانی از آنان به جوانان و حتی میانسالان که گاه برخوردها و رفتارهای ناشایست تری را با سالمندان دارند، به کل مطلوب نگهداری و تکریم نمود.
به عقیده روانشناسان ساختار خانواده و فرهنک آن در نحوه برخورد و مواجه با دوران سالمندی والدین بسیار موثر و در رابطه مستقیم است.
آنان معتقدند در خانواده ای که نظم برقرار و جایگاه هر یک از والدین، فرزندان و همسران فرزندان مشخص و احترام ها بر اساس رتبه و شان افراد است هیچگاه شاهد بی احترامی و طرد والدین از سوی فرزندان نیستیم.
روانشناسان معتقدند نحوه رفتار و تربیت فرزندان از سوی والدین در گذران دوران سالمندی همراه با مطلوبیت بسیار موثر است.
به گفته مسوولان اغلب سالمندانی که به مراکز سالمندی معرفی می شوند، مجهول الهویه، دارای اختلاف های خانوادگی بر سر نگهداری آنان و یا دارای بیماری های روحی و روانی و بدون کنترل سیستم بدنی، هستند.
متاسفانه برخی از خانواده ها بدلیل اختلاف خانوادگی بین زن و شوهر بر سر نگهداری سالمندان و یا نداشتن توان مالی، پدر و مادر پیر خود را به این مراکز می فرستند.
این امر سبب صدمات و لطمات شدید روحی و از بین رفتن اعتماد به نفس وی و حتی وخیم تر شدن حال عمومی وی می گردد.
با توجه به تعالیم عالیه دین اسلام فرد سالمند باید در خانه توسط فرزندان نگهداری شود و اگر سالمندی فاقد بستگان درجه یک باشد،دولت به منظور حفظ شئونات و کرامت انسانی، از وی نگهداری می کند و موظف به تامین امکانات رفاهی وبهداشتی برای اوست.
معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: تا کنون چهار هزار و 36 سالمند در سطح استان شناسایی شده اند.
دکتر حسن منفرد گفت: هم اینک 20 مرکز سالمندی در استان فعال است که 847 سالمند را تحت پوشش قرار می دهد.
او بااشاره به اینکه خراسان رضوی به لحاظ تعداد مراکز سالمندی پس از تهران رتبه دوم کشوری را دارد، گفت: 20 مرکز سالمندی استان شامل 13 مرکز شبانه روزی و توانبخشی، یک مرکز روزانه نگهداری و توانبخشی، پنج مرکز خدمات توانبخشی و مراقبتی در منزل و یک موسسه غیر دولتی نگهداری از سالمندان است.
وی با اشاره به اینکه رویکرد سازمان گسترش مراکز روزانه سالمندان بدلیل ایجاد سلامت روانی برای این قشر است، گفت: در این راستا سالمندانی که به هر دلیل در طول روز در منزل تنها می مانند در این مراکز و در کنار دیگر همسالان خود زمان را همراه با خدمات و نگهداری می گذرانند.
منفرد تاکید کرد: در این شیوه هم سالمندان از خانواده جدا نمی شوند و هم به آنان آنطور که باید و شاید رسیدگی و خدمات ارائه می شود.
وی با تاکید بر اینکه هدف گذران خوب دوران سالمندی است، گفت:طبق تعریف افراد بالای 60 سال سن را سالمند می نامند.
این مسوول تاکید کرد: سالم پیر شدن از اهمیت فراوانی برخوردار است زیرا این مسئله در پویا بودن و سالم ماندن سالمندان به لحاظ جسمی و روحی بسیار تاثیر گذار است.
منفرد بیان کرد: ایجاد مراکز جامع سالمندان که شامل مرکز نگهداری شبانه روزی، مرکز روزانه و نیز خدمات توانبخشی به سالمندان در منزل می شود از جمله برنامه های سال جاری می باشد.
او گفت: طبق بررسی های انجام شده، مردان سالمند با سواد سه برابر زنان سالمند باسواد می باشند.
وی گفت: درصد اشتغال مردان سالمند بیشتر از زنان سالمند همچنین درصد سالمندان متاهل مرد بیش از سالمندان متاهل زن است.
یک روانپزشک نیز با اشاره به ضرورت ایجاد آرامش و امنیت در دوران سالمندی گفت: دوران سالمندی پس از کودکی، جوانی و میانسالی چهارمین دوره زندگی انسان است.
دکتر امین حسینی افزود: دوران سالمندی دورانی است که طی آن به دلیل افزایش سن از فعالیت سلولهای بدنی کاسته می شود و وضعیت جسمی انسان روبه ضعف می رود.
وی گفت: تغذیه، ورزش و فعالیت بدنی منظم در دوران جوانی و میانسالی از جمله مواردی است که در داشتن دوران سالمندی مناسب، موثر است لذا اطلاع رسانی در خصوص تاثیر و چگونگی این موارد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد که تاکنون به آن توجه لازم نشده است.
او افزود: توجه به وضعیت جسمی و روحی سالمندان از اهمیت بالایی از سوی دیگر اعضای خانواده برخوردار است زیرا در اغلب موارد بروز حوادث و شکستگی در اعضای مختلف بدن که با تغذیه نامناسب همراه است موجب از کارافتادگی سالمندان و در نهایت صدمه روحی به آنان می شود.
این روانپزشک گفت: همراهی فرزندان و خبرگیری از سالخوردگان در روحیه و افزایش امید به زندگی آنان تاثیر فوق العاده زیادی دارد.ک/4 7496/663/589/659 شماره 267 ساعت 12:26 تمام