تولیدانبوه غده های ریزسیب زمینی در تبریز، نویدبخش تحول در کشاورزی منطقه .....................................................................
تبریز، خبرگزاری جمهوری اسلامی 05/10/86 داخلی.علمی.کشاورزی.اقتصادی.
گزارش از: محمد عزیزی راد تولید انبوه مینی تیوبرها یا غده های ریز سیب زمینی در پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال غرب و غرب کشور در تبریز به عنوان تازه ترین دستاورد این نهاد تحقیقاتی نویدبخش ایجاد تحولات چشمگیر در کشاورزی منطقه به طور عام و کاشت سیب زمینی به طور خاص است.
اهمیت این دستاورد پژوهشی-اقتصادی زمانی بیشتر آشکار می شود که بدانیم سیب زمینی کاران آذربایجان شرقی تاکنون این محصول استراتژیک را از طریق تکثیر گونه خوراکی سیب زمینی کشت می کردند که معایب بسیاری چون آلودگی بالای محصول به ویروس و بهره وری پایین کاشت در واحد سطح را به دنبال داشت.
به عقیده کارشناسان حوزه کشاورزی، تولید انبوه مینی تیوبر سیب زمینی علاوه بر جبران نواقص شیوه های سنتی و رایج کاشت این محصول از خروج سالانه بیش از دو میلیون دلار ارز از کشور نیز جلوگیری می کند.
جرقه برنامه ریزی برای تولید مینی تیوبرهای سیب زمینی در کشور حدود یک دهه قبل زده شد و از آن زمان تلاش برای دستیابی به فناوری تولید و تکثیر این محصول ارزشمند در کشور آغاز شد.
با توجه به نو بودن علم تولید این محصول در کشور، فرآیند طولانی جمع آوری اطلاعات و آزمون های مختلف انجام شده و نخستین بار چهار گیاهچه ویژه تهیه مینی تیوبر در حد آزمایشگاهی در اصفهان، تولید شد.
با افزایش سرعت پژوهش در این حوزه در سال های بعد، مجوز تولید و تکثیر مینی تیوبر به شهرهای همدان، مشهد و اردبیل نیز اعطا شده و حجم بالایی از غده های سیب زمینی عاری از بیماری تولید شد.
رییس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تبریز، آخرین نهاد دارای مجوز تولید مینی تیوبر، ضمن ابراز خوشحالی از تولید انبوه مینی تیوبر در این نهاد پژوهشی، شمار گیاهچه های سیب زمینی ویژه تهیه غدد مینی تیوبر توسط پژوهشکده را 27 هزار اصله ذکر کرد.
به گفته ی مهندس امین حجازی، از این تعداد گیاهچه می توان حدود 130 هزار غده مینی تیوبر سیب زمینی به دست آورد.
وی تشریح کرد: این میزان غده مینی تیوبر با استفاده از 10 اصله گیاهچه سیب زمینی تایید شده و عاری از بیماری، در مدت سه ماه تولید شده است و پیش بینی می شود با تلاش های گسترده پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال غرب و غرب کشور در تبریز، تعداد غده های مینی تیوبر تهیه شده تا پایان سال از 200 هزار غده فراتر رود.
حجازی با اشاره به واردات غده های مینی تیوبر سیب زمینی از خارج و قیمت 50 سنتی هر غده، ابراز امیدواری کرد با تولید انبوه این محصول کشاورزی، بخش مهمی از نیاز سیب زمینی کاران استان به تهیه غده رفع شود.
وی اظهارداشت: پیش از این سیب زمینی کاران استان از طریق زارع به زارع اقدام به تهیه غده سیب زمینی آن هم از نوع خوراکی آن برای کاشت سیب زمینی می کردند که این امر موجب گسترش بیماری ها و آفات گیاهی و کاهش بهره وری در واحد سطح می شد.
وی با اشاره به ظرفیت های بالای پژوهشکده، اضافه کرد: بر این اساس امکان افزایش تعداد مینی تیوبرهای تولیدی این نهاد علمی پژوهشی به 300 هزار غده در سال وجود دارد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نیز در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به رتبه پنجمی استان از نظر میزان سیب زمینی تولیدی در سطح کشور دستیابی به فناوری تولید غده های عاری از ویروس، گامی بنیادین در زمینه خودکفایی این محصول محسوب می شود.
ایوب ایرانی فام، سطح زیرکشت سیب زمینی در آذربایجان شرقی را 9 تا 11 هزار هکتار اعلام کرد و افزود: سالانه 290 هزار تن سیب زمینی در نقاط مختلف استان برداشت می شود.
وی میزان بذر سیب زمینی مورد نیاز سیب زمینی کاران استان در هرسال 35 هزار تن تخمین زد واظهار داشت: این میزان بذر توسط خود کشاورزان و به شیوه زارع به زارع از استان های اصفهان ، همدان ، اردبیل و زنجان تهیه می شود.
گسترش بیماری و آفات گیاهی و مخلوط شدن ارقام مختلف سیب زمینی با یکدیگر از جمله مشکلاتی است که به گفته وی از نتایج تکثیر سیب زمینی به شیوه سنتی است.
به گفته وی، قیمت بالای بذر سیب زمینی در سال جاری موجب شد که سطح زیر کشت سیب زمینی در آذربایجان شرقی نسبت به پارسال یک هزار و 860 هکتار کاهش یابد.
ایرانی فام ابراز امیدواری کرد که با توجه به تلاش شبانه روزی پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال غرب و غرب کشور در تبریز برای تولید 25هزار گیاهچه ویژه تهیه غده سالم سیب زمینی در مدت سه ماه، در پنج سال آینده بخش عمده نیاز سیب زمینی کاران استان به غده این محصول در خود استان تامین شود.
وی اضافه کرد: پژوهشکده با تولید مینی تیوبر دو اقدام مهم شامل دستیابی به علم تولید این محصول و انتقال این فناوری به بخش خصوصی را انجام داد.
کارشناس دفتر سبزی و صیفی وزارت جهاد کشاورزی نیز بااشاره به معایب روش سنتی کاشت سیب زمینی در کشور بااستفاده از غده های خوارکی این محصول، واردات غده های مینی تیوبر توسط کانون تولیدات بذر سیب زمینی از استرالیا را نخستین گام در دستیابی متخصصان کشور به فناوری تولید و تکثیر آن دانست.
بهنام پاد گفت: با توجه به صرف یارانه ارزی برای تهیه غده های سیب زمینی از خارج کشور، سه سال قبل، تصمیم به تولید آن در داخل کشور گرفته شده و هسته بذر سیب زمینی عاری از ویروس، نخستین بار در اردبیل به تولید انبوه رسید.
وی با اشاره به نیاز سالانه 5/4 میلیون تنی کشور به غده های سالم سیب زمینی برای کاشت این محصول مهم و ابراز خوشحالی از تولید انبوه مینی تیوبر در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تبریز، انسجام در برنامه ریزی های مربوط به این امر را بسیاری حیاتی خواند.
این کارشناس یادآور شد: نکته اساسی در دستیابی به فناوری تولید مینی تیوبر سیب زمینی، توجه به مشکلات پیش روی فرآیند آن به ویژه در حین تکثیر در گلخانه ها و مزارع کشاورزی است.
پاد با بیان این مطلب که در دوسال گذشته، بیشترین مشکلات تولید و تکثیر مینی تیوبرهای سیب زمینی به مقوله ایزولاسیون مزارع کاشت سیب زمینی مربوط بوده بر لزوم تلاش برای حفظ کلاس بذرهای تولید و تکثیر شده از مینی تیوبر تاکید کرد.
وی با بیان این مطلب که در زمان حاضر هیچ یک از مراکز تولید و تکثیر مینی تیوبر سیب زمینی با تمام توان کار نمی کنند افزود: با توجه به هزینه بالای این محصول،برنامه ریزی پژوهشکده بیوتکنولوژی تبریز نیزباید به گونه ای باشد که به اندازه نیاز استان، تولید کند.
نماینده موسسه ثبت و گواهی بذر کشور نیز با تاکید بر لزوم بهره گیری از توان متخصصان داخلی در تولید و تکثیر مینی تیوبرهای سیب زمینی، آغاز تولید داخلی این محصول را گامی مهم در این راستا ارزیابی کرد.
علی حسنی بااشاره به واردات حجم بالایی از غده سیب زمینی از کشورهای خارجی در سال های گذشته، گفت: غده های وارداتی به رغم ادعای تولیدکنندگان شان مبنی بر عاری بودن از ویروس در مواردی به آفات گیاهی آلوده بوده و عامل انتشار آفات مزبور در کشورمان می شدند.
وی افزود: به عنوان نمونه پارسال ، 40 تن از غده های سیب زمینی وارداتی از هلند به دلیل آلودگی به ویروس و آفات گیاهی، معدوم شد که با احتساب هر کیلو 18 هزار ریال، زیان بزرگی بود.
حسنی خواستار رعایت اصول تولید و تکثیر مینی تیوبرها در مراکز داخلی مانند پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تبریز شد.
علمی.1786**586**518** شماره 084 ساعت 14:05 تمام
تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۳۸۶ - ۰۰:۰۱