پلنگ ايراني پنجه در پنجه طبيعت دارد

كارشناس مسوول حیات وحش ایران در خصوص اقدامات انجام شده در خصوص پلنگ ایرانی به خبرنگار ایرنا گفت: پلنگ در راس هرم غذایی منطقه قرار دارد، برهمین اساس پروژه ' دبیلو.دبلیو.اف' (wwf) (صندوق جهانی حفاظت ازحیات وحش) تحت عنوان احیای اكوسیستم حوضه آبریز رودخانه های ارس و كر كه كشورهای قفقاز مثل روسیه، گرجستان، آذربایجان و ارمنستان به انضمام بخش حوزه دریای سیاه تركیه و بخشی از مناطق شمالی استان های آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل و گیلان تحت عنوان منطقه اكولوژیكی قفقاز تعریف شده است، در خصوص این گربه سان اقدامات گسترده ای انجام داده اند.

'محمد رضا مسعود ' افزود: در خصوص پلنگ ایرانی wwf از سال 2002 تاكنون كارگاه های متعددی در تفلیس و آنكارا اجرا كرده است.

وی گفت: دستاورد این كارگاه ها تعیین یك سری گونه های جانوری مهم تحت عنوان گونه های 'پرچم' است كه با حفاظت كردن از آنها در حقیقت از گونه های دیگری نیز حفاظت می كنیم.

وی اظهاركرد: به دلیل اینكه پلنگ در راس هرم غذایی است اگر بخواهیم از پلنگ حفاظت كنیم باید از لیست بزرگ و متنوعی طعمه این حیوان نیز حفاظت كنیم تا تغذیه و بقای نسل پلنگ ایرانی ممكن شود.

مسعود گفت: در حوزه تعریف شده از ایران هم كارشناسان سازمان حفاظت از محیط زیست كشور در كارگاه های یاد شده شركت می كنند.

وی افزود: در آخرین كارگاه در گرجستان كه با هدف مدیریت طعمه های پلنگ ایرانی با شركت كارشناسان كشورمان برگزار شد، در خصوص حفاظت از طیف بزرگی از طعمه های پلنگ شامل گونه های مهم مثل كل و بز و تور (كل و بز قفقاز)، شاموا(نوعی بز وحشی كوچك كه در كشورهای اروپایی و قفقاز دیده می شود)، شوكا، مارال، گراز و قوچ و میش وحشی تاكید شد.

وی همچنین گفت: به تشخیص كارشناسان، بسیاری از گونه های موجود مثل پلنگ ایرانی در منطقه اكولوژیكی قفقاز به دلیل اجرای سیاست های غلط توسط شوروی سابق منقرض شده و یا جمعیت آنان به شدت كاهش یافته است.

مسعود خاطرنشان كرد: ارسال دو قلاده پلنگ توسط روسیه یه ایران نیز از طرح های احیا این حیوان در روسیه می باشد.

وی همچنین یادآور شد: جمعیت پلنگ به عنوان بزرگترین گربه سان ایرانی با وجود تمام تهدیدها و تلفات بالا در حال حاضر از جمعیت به نسبت خوبی برخوردار است.

مدیر كل اداره حفاظت از محیط زیست آذربایجان شرقی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ایران نقش كلیدی در احیای گونه های جانوری قفقاز دارد و در این جهت مطالعات متعددی از طرف این اداره كل در حال اجراست.

بیوك رییسی افزود: این مطالعه شامل مستندسازی حضور پلنگ در نقاط مختلف آذربایجان شرقی و شناسایی كریدورهای مهاجرت یا تردد حیوان از ایران به كشورهای ارمنستان و آذربایجان است.

وی گفت: تخمین جمعیت گونه پلنگ ایرانی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و بخش غربی استان گیلان بخش پایانی مطالعه یاد شده می باشد.

رییسی اضافه كرد: اصلی‌ترین تهدید پیش‌روی بقای این حیوان جداشدن زیستگاه‌ها و قطع ارتباط ژنتیكی گروه‌های مختلف این حیوان است كه معمولاً به تشكیل گروه‌های بسیار كوچك منجر شده است، به ‌طوری‌ كه در همه قلمرو زیستی این حیوان هیچ گروه جمعیتی وجود ندارد كه دربرگیرنده بیش از ۱۰۰ پلنگ بالغ باشد.

كارشناسان معتقدند كاهش طعمه بر اثر شكار انسان‌ها، گسترش زیربنایی، مزاحمت‌های انسانی و از میان رفتن زیستگاه (شامل چیدن گیاهان و قارچ‌های خوراكی، ساخت معدن، جاده‌سازی، جنگل‌زدایی، آتش‌سوزی و چرای دام) عواملی‌ است كه منجر به تكه ‌تكه‌شدن زیستگاه‌های پلنگ ایرانی شده ‌است.

بحران اقتصادی پس از فروپاشی شوروی و كاهش نظارت بر مناطق حفاظت‌ شده باعث شد با شكار بی‌رویه حیوانات سم‌دار در آسیای میانه و قفقاز و همچنین فعالیت‌های اقتصادی در نواحی محل زندگی پلنگ جمعیت انواع بز كوهی، گوسفند وحشی، مرال، شوكا كه طعمه‌های اصلی پلنگ می‌باشند، به شدت كاهش پیدا كند و این امر تأثیر منفی بر جمعیت این حیوان بگذارد.

گراز تنها شكار پلنگ است كه جمعیت آن در سال‌های اخیر كاهش چندانی نداشته ‌است.

شكار مستقیم این حیوان ممكن است به‌عنوان تروفه (شكار افتخاری)، برای فروش پوست (به ویژه در افغانستان)، تیراندازی برای حفاظت از حیوانات خانگی (به ویژه در ایران و تركمنستان) و كشتن به محض مشاهده (بیشتر در قفقاز و شرق تركیه) صورت گیرد.

شمار پلنگ‌های ایرانی بالغ در سراسر كشورهای محل زیست این حیوان از 871 تا یكهزار و 290 قلاده برآورد می‌شود.

تازه‌ ترین برآوردهای ملی و بین المللی 550 تا 850 قلاده درایران، 200 تا 300 در افغانستان، 78 تا 90 در تركمنستان، حداكثر 10 تا 13 قلاده در ارمنستان، حداكثر 10 تا 13 قلاده در آذربایجان، سه تا چهار قلاده در قره باغ، حداكثر پنج پلنگ در گرجستان، حداكثر 10 قلاده در قفقاز شمالی فدراسیون روسیه و حداكثر پنج قلاده در تركیه است.

7223/587