'محمد عبدالله زاده ثانی' روز یكشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: مسجد جامع یكی از قدیمی ترین مساجد شهرستان سبزوار است كه در معرض تهدید آب های زیر زمینی واقع در محدوده آن قرار دارد .
وی با اشاره به قنات داخل این مسجد كه با چندین كانال و انشعاب به قسمت های مختلفی تقسیم بندی شده ، اضافه كرد: مادر چاه این قنات حدود 200 متر كند و كاو شده و با طول حدود 18 كیلومتر تا داخل این فضا پیش آمده كه در گذشته استفاده بهینه ای از آن می شده است.
وی با بیان اینكه در قدیم و سالهای بسیار گذشته نیاز مبرمی به این قنات وجود داشته ،افزود: نیازهای مغایر امروز با قدیم موجب كم مهری به این قنات ، اتصال فاضلاب به آن و حتی ساخت و ساز در حریم چاه و احداث برخی ساختمان ها بر روی آن شده است.
'عبدالله زاده ' با اشاره به نشست مسجد در ایوان جنوبی آن گفت: با توجه به وضعیت موجود بنا ، اقدامات مرمتی همچون نصب ستون های فلزی در پشت این مسجد واقع در سرای پنبه ای ها به منظور جلوگیری از رانش بنا انجام شده است.
وی افزود: عامل آسیب در مسجد جامع وجود آب است و تا زمانی كه این عامل كه هارمونی بنا را به هم زده از بین نرود شاهد این معضل خواهیم بود.
این كارشناس باستان شناسی به عواقب ناشی از تاخیر در رفع این معضل اشاره كرد و گفت: این مشكل فقط با حضور میراث فرهنگی قابل حل نیست و هزینه بسیار بالایی می طلبد.
وی با بیان اینكه مالكیت قنوات واقع در این محدوده برخی در اختیار شهرداری و برخی در اختیار مالكان خصوصی است، افزود: به اعتقاد ما این معضل فقط در سطح مدیریت كلان شهری و با مشاركت ادارات ذیربط و مردم قابل حل است و نقش میراث فرهنگی در این راستا كار كارشناسی و ارائه نظرات فنی است.
وی ادامه داد:شاید بالغ بر 20 میلیارد ریال برای انحراف آب به سمت چهار راه اصلی شهر و سپس به سمت دشت های سبزوار نیاز باشد.
' عبدالله زاده'همچنین گفت: پیشنهاد ما این است در قسمت بیرون شهر با روش ژئوالكتریك ، بازشناسی فضای معماری و بازشناسی قنات صورت گرفته و آبی كه هنوز جریان دارد با هزینه كمتر از شمال شهر منحرف و یا مسدود شود.
وی افزود: با این روش می توان از آبی كه برای منطقه كویری سبزوار نعمتی بزرگ است برای احیای شهر استفاده و معضل ناشی از آن را هم برطرف كرد.
این كارشناس باستان شناسی در مورد پیشینه تاریخی مسجد جامع سبزوار نیز گفت: این مسجد مربوط به قرن هشتم هجری قمری است كه بنا بر روایات مختلف توسط' خواجه شمس الدین چشمی 'یا 'خواجه علی موید سربدار' تاسیس شده است.
وی با بیان اینكه به هر حال اسلوب و سبك معماری بنا و كشیدگی اندام ها در آن نشاندهنده احداث آن در دروه ایلخانان است، اضافه كرد: این مسجد سازه ای آجری است كه طاق های جناغی شاكله اصلی بنا را تشكیل می دهد.
وی افزود: در دیوان ابن یمین فریومدی سخن از وجود پایابی در این مسجد است كه پله پایین رو داشته و به سمت قناتی كه از داخل مسجد عبور می كرده می رفته و داخل آن حوضخانه ای بوده كه ابن یمین فریومدی توصیف زیادی از آنها كرده است.
' عبدالله زاده' ادامه داد: این پایاب كه در خود مسجد دفن شده قابل بازشناسی و احیاست.
به گزارش ایرنا، هشدار در مورد آب های زیر زمینی محدوده مسجد جامع این شهرستان از چندین سال قبل همواره از جانب برخی مسوولان ذیربط به ویژه امام جمعه شهرستان در محافل مختلف مطرح شده است .
از جمله حجت الاسلام و المسلمین 'غلامحسین ابراهیمی' امام جمعه سبزوار مهرماه سال 87 در دیدار با مسوولان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان با اشاره به قدمت 700 ساله مسجد جامع سبزوار ، نسبت به خطر بالا آمدن آب زیر زمینی و قنوات برای این مسجد هشدار داده بود.
وی گفته بود :احداث شبكه فاضلاب و انتقال آب قنوات از مركز به خارج شهر و نیز استفاده از این آب برای مصارف متناسب با نوع آب می تواند راهكار مناسبی برای رفع این معضل باشد.
وی چندین بار در خطبه های نماز جمعه هم نسبت به این موضوع هشدار داده بود .
رییس كمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای اسلامی شهر سبزوار هم در اردیبهشت سال 88 در جمع شماری از مسوولان هشدار داده بود كه 10 اثر تاریخی این شهر از جمله مسجد جامع ، آرامگاه اسرار ،امامزاده یحیی و مسجد بزرگ پامنار به عنوان تنها اثر باقیمانده از شیعیان دوره سربداران ، مقبره بقراط ،كاروانسرای فرامرز خان ،مدرسه فخریه ،مدرسه شریعتمدار ،حوض حاج عبدالكریم و حمام قیصریه در معرض تهدید قنوات قرار دارند.
'عبدالحسین كارگری ' با اشاره به عبور 10 رشته قنات از شهر سبزوار افزوده بود : با تبدیل شدن زمین های كشاورزی پایین دست این شهرستان به منازل مسكونی و ساخت قنوات جدید ،قنوات قدیمی سبزوار تهدیدی بسیار جدی برای آن شدند.
این عضو شورای شهر سبزوار بهترین راه حل این مشكل را لایروبی قنوات قدیمی سبزوار و باز شدن مسیر آنها عنوان كرده بود.
رییس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری سبزوار هم شهریور 89 در گفت و گو با ایرنا در رابطه با مسجد جامع این شهر، گفته است : مشكل این مسجد بایستی در سطح ملی مورد توجه قرار گرفته و مسوولان استانی و كشوری در این رابطه مساعدت كنند.
' حشمت الله متین فر' اضافه كرده : تا زمانی كه مشكل آب های سرگردان زیر سطحی در این محدوده حل نشده و زمین تثبیت نشود كار مرمتی بر روی مسجد و هزینه كردن برای بازسازی جوابگوی مشكل آن نخواهد بود.
وی همچنین گفته بود : پیش نیاز حل مشكل آبهای زیر سطحی محدوده مسجد جامع سبزوار مشخص شدن متولی قنوات در سبزوار است.
فرماندار سبزوار پاسخ در مورد پیگیری ها و اقدامات انجام شده برای حل این معضل را موكول به آینده كرد.
'مسجد جامع سبزوار در ضلع جنوبی خیابان بیهق و نزدیكی چهار راه شهدای این شهر قرار گرفته مساحت مسجد چهار هزار متر مربع است كه 2835 متر مربع زیر بنا و 1165 متر مربع فضا و محوطه آن است.
این مسجد دارای دو ایوان شمالی و جنوبی است كه تغییری نكرده و اصالت خود را حفظ كرده است ایوان جنوبی از بناهای دیگر مسجد زیباترو مهم تر است.
این ایوان دارای دو مناره آجری است و در ضلع غربی و شرقی محوطه دو شبستان و مسجد واقع شده ایوان شمالی نیز آجری است و 14 متر ارتفاع دارد و دو مناره كوتاه و كوچك بر بالای آن دیده می شود كه راهرو چپ وراست این ایوان برای ورود و خروج استفاده می شود .'
7501/7499/659
تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۴:۴۸
سبزوار – يك كارشناس باستان شناسي سبزوار تسريع در رفع مشكل آب هاي زيرزميني مسجد جامع اين شهرستان را ضروري دانست و گفت: اين معضل فقط در سطح مديريت كلان شهري قابل حل است.