دلهره آمريكا از مرگ سلطان قابوس /ممكن است خاورميانه به هم بريزد

به گزارش عصرايران ، سلطان قابوس پادشاه 74 ساله عمان در اتفاقي نادر و بي سابقه از 5 ماه پيش تاكنون براي درمان به آلمان رفته است. طولاني شدن دوره درمان سلطان قابوس گمانه زني هاي غيررسمي زيادي را درباره نزديك بودن درگذشت او مطرح كرده است.

'قابوس بن سعيد آلبوسعيدي' كه 44 سال پيش قدرت را در عمان به دست گرفت و خود را سلطان قابوس و كشورش را سلطان‌نشين ناميد امروز در بستر بيماري شديدي است. بيماري كه باعث شد او براي نخستين بار از حضور در مراسم ها و جشن هاي روز ملي عمان بازماند و به اجبار از محل بستري اش در آلمان براي مردم كشورش پيام تلويزيوني ارائه كرد.

مجله 'كومنتري' در مقاله اي به قلم 'مايكل روبين' معتقد است درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان مي تواند دو تاثير منفي و تهديد براي منافع ملي آمريكا به دنبال داشته باشد.

تهديد اول: پس از درگذشت سلطان قابوس، جانشين وي از طريق رايزني و مشورت ميان بزرگان عمان انتخاب مي شود. ايران مي تواند در اين روند دخالت كند و گزينه حامي خود را به كرسي پادشاهي نزديك كند. در اين صورت دو سمت تنگه هرمز در كنترل ايران قرار خواهد گرفت. علاوه بر اين، موضوع جانشيني سلطان قابوس مي تواند به رويارويي جديدي ميان ايران و عربستان سعودي تبديل شود.

تهديد دوم : سلطان قابوس در مدت حكمراني اش توانست به پلي ميان قدرت هاي منطقه اي تبديل شود و از طريق ميانجيگيري ها و واسطه گري ها به مقابله با برخي تنش ها و بحران هاي منطقه اي اقدام كند. نبود سلطان قابوس مي تواند موازنه خاورميانه را به هم بريزد.

به نوشته اين مجله، آمريكا داراي نگراني هاي استراتژيك درباره موضوع جانشيني سلطان قابوس در عمان است. آمريكا نگران است بعد از درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان، با اتفاقات غيرقابل پيش بيني و بحران هايي در خاورميانه روبه رو شود.

اين مجله افزود: احتمالات مختلفي درباره جانشيني سلطان قابوس توسط فردي عضو خانواده حاكم (البوسعيد) وجود دارد. درگذشت سلطان قابوس براي واشنگتن بحران ساز است. موضوع جانشيني سلطان قابوس مي تواند منافع آمريكا در تنگه هرمز را تهديد كند.

كومنتري ادامه داد: سلطان قابوس هم اكنون در بستر مرگ است و در بهترين وضعيت او با 74 سال سن در آخرين مراحل زندگي اش به سرمي برد. به همين دليل هم اكنون بيش از هر زمان ديگري به جانشيني سلطان قابوس نزديك شده ايم. به لحاظ نظري پس از مرگ سلطان قابوس، قرار است جانشين وي با توافق ميان جناح هاي اصلي در ميان نخبگان حاكم تعيين شود.

دلهره آمريكا از مرگ سلطان قابوس: ممكن است خاورميانه به هم بريزد / نگراني از رقابت ايران و عربستان بر سر پادشاه جديد عمان

سطان قابوس هيچ فرزند يا برادري ندارد. او برخلاف همه پادشان منطقه، وليعهد يا جانشين مشخص و اعلام شده اي ندارد. براساس قانون عمان، بعد از درگذشت سلطان قابوس، پادشاه جديد براساس رايزني و مشورت ميان سران خانواده حاكم و بزرگان اين كشور انتخاب مي شود.

نويسنده مقاله از كاخ سفيد خواست به سرعت استراتژي پيش دستانه اي را ارائه كند تا ايران نتواند كنترل اوضاع را در عمان پس از درگذشت سلطان قابوس، در دست بگيرد.

در بخش ديگري از مقاله آمده است: عمان از نظر اهميت استراتژيكي چيزي را در اختيار دارد كه براي همه تصميم سازان در غرب اهميت دارد. تنگه هرمز در يك سو در كنترل ايران است و در سوي ديگر، عمان حضور دارد.

هنگامي كه درباره تنگه هرمز و نگراني از ايران سخن مي گوييم از ياد مي بريم كه در كنار ايران، عمان ساحل جنوبي تنگه هرمز را در دست دارد. ايران تلاش خواهد كرد نفوذ خود را به دو سوي شمال و جنوب تنگه هرمز گسترش دهد. در اين صورت ساختارهاي امنيت در خليج فارس تغيير خواهد كرد.

در اين مطلب از دولت آمريكا خواسته شده با اعمال نفوذ خود مانع از نقش آفريني ايران در روند انتخاب جانشين سلطان قابوس شود.

اين مقاله ادامه مي دهد: كشورهاي منطقه خليج فارس همه تلاش و ابزار خود را به كار خواهند گرفت تا گزينه نزديك به خود را به عنوان سلطان جديد عمان انتخاب شود.

اين مجله امريكايي با يادآوري كودتاي سفيد سلطان قابوس عليه پدرش در سال 1970 تاكيد كرده كه بعيد است عمان پس از تغيير سلطان قابوس، با تغييرات ريشه اي روبه رو شود.

سلطان قابوس در سال 1970 در كودتاي سفيد پدرش را كنار زد و خود قدرت را در دست گرفت. بريتانيا هم در آن مقطع از اين تغيير حمايت كرد.

درباره سناريوهاي منفي براي آينده عمان نيز اين گزينه ها مطرح شده است: حاكم آينده عمان حامي ايران باشد يا اينكه ايران و عربستان بر سر انتخاب حاكم جديد عمان به نزاع بپردازند كه اين موضوع بعيد است روي دهد.

اين مجله افزود: عمان كشور سني يا شيعه مذهبي نيست بلكه مردم مسلمان اين كشور مذهب اباضيه دارند. به همين دليل عربستان سعودي براي دخالت در عمان از راه هاي ظريفتري استفاده خواهد كرد.

در اين مقاله به نقش حياني عمان براي غرب نيز اشاره و تاكيد شده است: عمان براي دهها سال نقطه ثبات در منطقه بود. عمان به هنگام ضرورت، با غرب همكاري كرده است. عمان ميزبان جنگنده هاي آمريكايي بود و نخستين حملات جنگنده هاي آمريكايي به طالبان افغانستان از عمان برخواستند.

نويسنده مقاله با اشاره به برگزاري مذاكرات محرمانه ايران و آمريكا در خاك عمان، سلطان قابوس را پلي ميان دشمنان منطقه اي توصيف كرده و نوشته است: آمريكا بايد اميدوار باشد كه آينده اي بهتر در عمان شكل بگيرد در غير اين صورت آمريكا، عمان را از دست خواهد داد. زمان آن رسيده است كه آمريكا براي بدترين شرايط در عمان برنامه ريزي كند.

نويسنده در پايان اين مقاله مي نويسد: بياييد اميدوار باشيم قابوس بر بيماري فعلي اش چيره شود اما واقعيت اين است كه رهبران دهه 70 قرن بيستم تا ابد زنده نمي مانند.

منبع/ عصر ايران

اول **