تشريح فلسفه عزاداري حسيني از ديدگاه نماينده ولي فقيه در كردستان

متن مصاحبه نماينده ولي فقيه در كردستان به شرح زير است:
1 - در آستانه ايام عزاداري سالار و سرور شهيدان حضرت اباعبدالله حسين هستيم، به عنوان سوال اول شايد نتوانيم فرهنگ عزاداري امام حسين(ع) را با هيچ موضوع ديگري در كل دنيا مقايسه كنيم، شما اهميت و ابعاد اين موضوع را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
بحث عزاداري براي امام حسين (ع) سابقه اي به قدمت تاريخ اسلام دارد زيرا اين عزاداري قبل از ولادت امام حسين توسط نبي مكرم اسلام (ص) مطرح شده است و خداوند متعال اين موضوع را به شكل هايي بيان نموده است و به زمان حضرت ابراهيم و ذريه ي ابراهيم مرتبط است كه ذريه حضرت ابراهيم نام و ياد خدا را در جهان زنده و دين اسلام را عظمت مي بخشند.
در بحث روز عيد قربان و آزمايشي كه خداوند متعال از حضرت ابراهيم مي گيرد و پيروزي و سربلندي حضرت ابراهيم در اين آزمون سخت و دشوار خداوند متعال مي فرمايد: هدف اين نبود كه تو فرزندت را ذبح كني و تنها آزمايش شما هدف بود و سپس در آيه اي ديگر مي فرمايد : وَفَدَينَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ و سوال اينجاست كه منظور از وَفَدَينَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ چيست ؟ در اين آيه شريفه «وَ فَدَيناهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ» را از انحصار در يك مصداق ظاهري اگر چه عظيم، بيرون آورده و يك معناي دقيق عرفاني و ملكوتي ارائه كرده و سالار شهيدان را به عنوان ذبح عظيم معرفي نموده است و در تمامي مراثي و اشعار از امام حسين (ع) با ذِبْحٍ عَظِيمٍ خوانده مي شود و در منابع تاريخي اهل سنت به وضوح اين نكته را بيان نموده اند كه نبي مكرم اسلام (ص) نخستين فردي بود كه از شهادت فرزندش حسين بن علي عليه السلام خبر داد و براي مظلوميت وي اشك ريخت.
عزاداري براي امام حسين (ع) مربوط به همه ي مسلمان ها است و تنها اختصاصي به تشيع ندارد و خداوند در قرآن مي فرمايد : قُل لا أَسئَلُكُم عَلَيهِ أَجراً إِلاَّ المَوَدَّةَ فِي القُربا و منظور از مودت اظهار عشق و علاقه است بنابراين عزاداري براي اهل بيت و خصوصا حضرت ابا عبدالله الحسين در واقع يك نوع اظهار محبت و مودت و عشق و دلدادگي است خود پيامبر و امامان دستور داده اند كه ياد امام حسين (ع) را همواره گرامي بدارند و اينكه مسلمانان اين همه نسبت به امام حسين اظهار محبت و عشق مي كند به خاطر همين سفارش هاي امامان است نه اينكه از پيش خود اين برنامه ها را ساخته باشند در كتب متعدد از عزاداري هايي كه ائمه سلام الله عليها براي شهادت امام حسين (ع) برپا داشته اند نقل هاي فراواني شده است از جمله اينكه امام صادق (ع) و امام رضا (ع) براي امام حسين (ع) مراسمات عزاداري برپا مي نموند و همچنين امام سجاد (ع) تا پايان عمر با بركت شان بر حادثه ي كربلا اشك ريختند و روضه هاي متعددي كه از امام سجاد در عزاي پدر بزرگوارشان در 35 سال عمر ايشان بعد از حادثه ي كربلا نقل شده است در حقيقت يك نوع مبارزه براي زنده نگه داشتن دين و عزاداري براي امام حسين (ع) بود و سوالي كه اينجا مطرح مي شود اين است كه چرا اين نوع عزاداري ها بايد زنده بماند؟
در حقيقت برگزاري مراسمات عزاداري و لباس عزا بر تن كردن در مصيبت خاندان نبوت در واقع اظهار عشق و مودت است و علاوه بر اين قيام امام حسين (ع) باعث شد تا دين اسلام، از نو زنده شود و نبي مكرم اسلام (ص) مي فرمايد: 'حسين مني و انا من حسين'. در تفسير اين عبارت گفته شده است كه حسين (ع) فرزند نبي خاتم ' نوه بزرگوار آن حضرت است' و رسول اكرم (ص) اگر فرمودند «و انا من حسين» از اين باب بوده است كه مكتب اهل بيت (ع) كه حقيقت اسلام بوده و اسلام حقيقي در آن تجلي دارد، توسط امام حسين (ع) باقي مي ماند؛ يعني در حقيقت بقاي مكتب حيات بخش اسلام با قيام و نهضت امام حسين (ع) بوده و هست به بيان ديگر امام حسين (ع) عامل بقاء حقيقت اسلام است و احياگر دين پيامبر الهي،‌ نهضت امام حسين(ع) مي باشد. حضرت اباعبدالله(ع) در خطبه اي كه فلسفة‌ قيام خويش را بيان كرد، اشاره فرمود كه هدف، حركت در مسير سيرة پيامبر(ص) و امر به معروف و نهي از منكر مي باشد. اين گونه است كه انحراف ها زدوده شده و دين استوار و پا برجا مي ماند و در همين قيام امام حسين(ع) نكات فراواني نهفته است و ويژگي هاي رهبر و رهبري جامعه ي مسلمين و اهداف و راه و روش كاملا بيان شده است.
2 - در آستانه ماه محرم يكي از مباحثي كه معمولاً مطرح مي شود، بحث پاسخگويي به شبهات ايام محرم و قيام حضرت اباعبدالله حسين (ع) است نقش روحانيت را در اين مورد چگونه ارزيابي مي كنيد؟
بسياري از دشمنان اسلام مي دانند كه محو نمودن و يا درگير نمودن حادثه عاشورا با شبهات باعث ضربه زدن به اسلام و مسلمين مي شود و متاسفانه بعضي از روي غفلت فكر مي كنند اگر يك سري موارد و يا فرهنگ هاي خاص را به ايام عزاداري و فرهنگ عاشورايي وصل نمايند در واقع باعث با عظمت تر شدن عاشورا مي شود در صورتي كه اين اشتباه است يعني فرهنگ عاشورا و قيام حسيني از دو نقطه در معرض خطر تحريف قرار دارد : 1 - از جبهه خارجي و از سوي دشمنان 2 - از جبهه غافلين داخلي كه در چنين شرايطي كه دشمنان از هر ابزاري براي خدشه دار كردن دين و محو نمودن آثار حماسي واقعه ي عاشورا استفاده مي كنند. وظيفه روحانيت مقابله با هجمه هاي فرهنگي دشمن و پاسخگويي به شبهات ديني است و روحانيون و مبلغان ديني به عنوان پيشگامان عرصه تبليغي نخستين كساني هستند كه بايد با اين شبهه افكني ها مقابله كنند زيرا حفظ حماسه عاشورا باعث مي شود كه جامعه هميشه در حالت آماده باش قرار داشته باشد و در جريان فتنه 88 اين عاشورا و محرم بود كه آتش جريان فتنه را خاموش كرد.
فوكوياما پژوهشگر ژاپني الاصل در كنفرانسي كه در اورشليم داشت و به ترسيم انديشه مسلمانان پرداخت گفته است: مسلمانان دو بال دارند: بال سرخ شهادت طلبي كه ريشه در كربلا دارد و آنها را فنا ناپذير كرده است و بال سبزي كه همان مهدويت و عدالت خواهي است كه مسلمانان در انتظار عدالت و منجي عدل گستر هستند و اين آنها را اميدوار و شكست ناپذير مي كند و به اين طريق اسلام جهان گير مي شود و كسي نمي تواند مانع ديني كه مدعي اين است كه دنيا را پر از عدل و داد مي كند و آن را تسخير مي كند باشد، به همين دليل دشمنان هر روز شبهات جديدي را در رابطه با عاشورا و مهدويت مطرح مي كنند و در اينجا وظيفه روحانيون و مبلغان ديني اين است كه بايد با مجهز شدن به سلاح علم و تقوا پاسخگوي اين شبهات باشند و بخاطر همين روشنگري مبلغين و روحانيون است كه دشمنان همواره از نقش روحانيت در عرصه هاي مختلف هراسان و عصباني بوده اند علاوه بر اين يكي ديگر از اهداف دشمنان براي كمرنگ نمودن فرهنگ عاشورايي تلاش براي اين بوده كه عاشورا و حماسه سازي آن را اختصاص به شيعه نمايند زيرا از اين طريق بخش عظيمي از مسلمانان از اين فرهنگ ناب و غني كنار گذاشته مي شوند و نيرو و قدرت مسلمان ها كمتر مي شود و به همين دليل است كه يكي از تلاش هايي كه وهابيون دست نشانده انگليس و صهيونيست انجام مي دهند اين است كه با محرم و فرهنگ عزاداري براي اهل بيت مقابله نمايند كه اين فرهنگ كمرنگ و به تدريج كنار گذاشته شود در صورتيكه سابقه دلدادگي به اهل بيت پيامبر خصوصا امام حسين (ع) در اهل سنت قدمت بسيار دارد و در همين شهر سنندج موقوفات بسياري براي عزاداري ايام محرم و امام حسين (ع) وقف شده است كه سابقه بسيار قديمي دارد كه از طرف اهل سنت وقف گرديده است كه نشان از ارادت و عشق به امام حسين در بين اهل سنت است و به همگان ثابت مي كند كه امام حسين (ع) در قلوب همه مسلمين جاي دارد.
دشمنان از طريق مختلف درصددند كه بين مسلمانان شكاف ايجاد نمايند و با اين هدف شروع به وارد نمودن شبهات در عزاداري ها و ايام محرم و فرهنگ عاشورا و قيام اباعبدالله الحسين (ع) كرده اند كه رفع تمامي اين شبهات وظيفه همه سخنرانان و روحانيون و مبلغين و مداحان است.
3 - يكي از موضوعاتي كه مطرح است مسأله نوآوري در عزاداري است، حد و مرز اين نوآوري در عزاداري چيست، چگونه آن را بايد با سنت ها تلفيق كرد؟
عاشورا و فرهنگ عزاداري براي سالار و سرور شهيدان ميراثي ماندگار است كه نسل به نسل به ما منتقل شده است نوآوري در حيطه عزاداري عاشورا اگر به زيور خلاقيت مردم آراسته شده و منافاتي با دين و انديشه ديني نداشته باشد و با جذابيت حزن انگيز برگزار ‌شود و بازگوي جايگاه ويژه عاشورا و حوادث پيرامون آن در فرهنگ عامه مردم باشد ممنوعيتي ندارد و بخاطر داشته باشيم امام حسين (ع) براي اقامه ي دين قيام نموده است و خون امام حسين خون بهاي اقامه دين است و با در نظر گرفتن هدف قيام امام حسين (ع) كه امر به معروف و نهي از منكر است بايد اين نوآوري ها سنجيده شود و اگر اين نوآوري ها تبديل به بدعت و انحراف در عزاداري شود پس ممنوع است زيرا با فلسفه قيام امام حسين (ع) منافات دارد و بدعت در دين ممنوع است و اگر اين بدعت نيز باعث ضربه زدن به فرد شود نيز ممنوع مي گردد زيرا دين به انسان اجازه نمي دهد كه به خود ضربه و آسيبي برساند پس نوآوري ها اگر مخالف شرع نباشند ممنوعيتي ندارد اما بكار بردن بعضي از ابزارها كه نماد جشن و شادي است مانند استفاده از ساز و دُهُل كه خلاف عرف و سنت محسوب مي شود ممنوع است و نبايد استفاده گردد و بايد تلاش نمايم كه سطح كيفي عزاداري ها در هيئات مذهبي افزايش پيدا كند.
4 - چگونه مي شود از ظرفيت محرم براي تقويت وحدت و همدلي استفاده كرد؟
با توجه به شرايط موجود در منطقه و حوادث ناگوار حج امسال ، محور سخنراني هاي مبلغان و روحانيون در هيئت هاي عزاداري بايستي بر تقويت وحدت و تقريب و ظلم ستيزي و مبارزه با افكار خرافه اي وهابيون و سلفي ها انجام گيرد و در ايام محرم بايد وحدت و افتدار امت اسلامي در مراسمات عزاداري براي سالار و سرور شهيدان حضرت اباعبدالله الحسين به نمايش درآيد زيرا پيامبر و اهل بيت اش متعلق به همه مذاهب اسلامي هستند و همه مذاهب اسلامي عشق و دلدادگي ويژه اي به اهل بيت پيامبر (ص) دارند و همه مي دانند كه پيامبر روايات متعددي در شآن امام حسين (ع) بيان نموده است كه همگي گوياي شآن و منزلت امام حسين (ع) است و بايد هوشيار باشيم كه زير بار تفكرات وهابيون و سلفي ها كه ممكن است ضربه هاي جبران ناپذيري بر پيكره امت واحده مسلمانان وارد نمايند نرويم و همه مسلمين بايد با تجمع در خيمه عزاي حسيني توطئه هاي دشمنان را نقش برآب نمايند . ما اگر كتب و مقاتل را بررسي كنيم خواهيم ديد كه كتاب ها و مقاتلي كه اهل سنت در شآن و منزلت امام حسين (ع) نوشته اند كمتر از منابع تشيع نيست و اين نشان از ارادت آنها به اهل بيت پيامبر (ص) است كه متاسفانه در دهه اخير مشاهده مي كنيم كه بدعت هاي فراواني از طرف وهابي ها و سلفي ها وارد شده است كه بايستي با اين بدعت ها به منظور مقابله با چند دستگي صفوف مسلمانان جلوگيري نمود و سخنرانان و مداحان نيز بايد از گفتن سخنان تفرقه برانگيز پرهيز نمايند زيرا حضور و همبستگي اهل سنت و تشيع در مراسمات و عزاداري هاي ايام محرم بسيار چشمگير و پررنگ است در حقيقت امام حسين منشاء وحدت امت اسلامي است.
5 - اهميت مراسم پياده روي اربعين را در انعكاس جهاني چطور ارزيابي مي كنيد ؟
پياده روي اربعين از ابعاد مختلف اهميت بسياري دارد و در واقع پياده‌روي اربعين بهترين فرصت براي معرفي حسين(ع) به عالم است و يك ميتينگ جهاني بشمار مي آيد مراسم اربعين نمود كامل وحدت بين شيعه و سني است در اين مراسم تشيع و تسنن همه همراه و همدل به سمت حرم ابا عبدالله الحسين (ع) رهسپار هستند ، خدمات رساني به زائرين به دست خود مردم انجام مي گيرد و در حقيقت برنامه اربعين را خود مردم مديريت مي كنند مراسم اربعين مديريتي است كه مردم در آن مديريت را به دست مي گيرند.
يكي از درس هاي كربلا درس ايثار است كه در جريان مراسم اربعين شاهد اين ايثار و كمك رساني همه به هم هستيم حركت به سمت كربلا در حقيقت با جوشش عواطف الهي شروع مي شود كه همه را به حركت به سمت عشقي واحد سوق مي دهد و در اين مسير همه همدل و يكصدا به سمت يك عشق حركت مي كنند و اين در واقع تعظيم شعائر الله و در اصل نمايش قدرت مسلمانان است.ك/1
3033/1904