استفاده از زبان و ادبیات فارسی نیاز به گفتمان سازی دارد

به گزارش روز دوشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، علی جنتی در نخستین نشست شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی افزود: فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی باید از سازمان ها و نهادها درخواست كند تا واژه های مورد استفاده خود را كه نیاز به معادل سازی به زبان فارسی دارند را اعلام كنند و ظرف سه سال به معادل سازی آن بپردازند.

* استفاده از نویسندگان، مراكز علمی و پژوهشی
وی افزود: برای پیشبرد این هدف، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی می تواند از نویسندگان، مراكز علمی و پژوهشی، بخش های زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه ها و اهالی فن در این زمینه كمك بگیرد.
رییس شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی گفت: برخی از واژه ها وجود دارد كه به زبان لاتین و بیگانه است و كاملا نیز در میان مردم جا افتاده است و شاید نتوان برای آنها معادل فارسی یافت. بنابراین اولویت این دبیرخانه بر روی این موارد نیست ولی مجموعه واژه هایی وجود دارند كه به تازگی در حال ورود و رخنه در زبان و ادبیات فارسی هستند و تا قبل از اینكه میان مردم مصطلح شوند لازم است كه برای آنها فكری شود و معادل فارسی آنها را جایگزین كرد.

* مشاهده واژه های بیگانه در حوزه صنعت و تجارت
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی تاكید كرد: واژه های بیگانه در حوزه صنعت و تجارت به وفور دیده می شود. برخی از آنها سال هاست كه با همان نام و نشان در بین مردم شناخته شده اند را نمی توان تغییر داد كه در این زمینه نیز با توجه به اختیاراتی كه شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی دارد، باید تصمیم گیری های لازم انجام شود.
جنتی گفت: بر اساس تدوین مصوبه ای نیز می توان دستگاه های عضو شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی را ملزم كرد تا واژه هایی را كه در حوزه خود نیاز به معادل سازی دارند، مشخص و به فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی اعلام كنند.

* ترویج استفاده از واژه های فارسی نیازمند عزم همگانی
وی ادامه داد: برای ترویج استفاده از واژه های فارسی همتی عظیم با همكاری بسیاری از نهادها، سازمان ها، صدا و سیما، اهالی قلم و ... لازم است.
جنتی گفت: در حال حاضر با هماهنگی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و معاونت امور مطبوعاتی به طور سالانه رسانه هایی كه در نوشتار خود استفاده از واژگان فارسی را رعایت می كنند تشویق می شوند زیرا از این طریق اصطلاحات فارسی در جامعه ترویج می یابد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به قانون ممنوعیت استفاده از اسامی و واژه های بیگانه افزود: روح این قانون پالایش زبان فارسی از واژگانی است كه اصالت زبان را مخدوش می كنند.
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی گفت: از آنجا كه متاسفانه اجرای قانون ممنوعیت به كارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه كه در سال ١٣٥٧ به تصویب رسیده است، در عمل با مشكلات و ناهماهنگی دستگاه ها مواجه بود، تصمیم گرفتیم با ارایه اصلاحیه آیین نامه اجرایی این قانون به هیات وزیران، ناهماهنگی های موجود را رفع كنیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه با اضافه شدن ماده ١٧ به آیین نامه، شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی با عضویت همه دستگاه هایی كه به نحوی در اجرای این قانون سهم دارند تشكیل می شود تا با یكدیگر هماهنگ شوند تا به هم افزایی و اثر بخشی اقدامات منجر شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: به دلیل ناهماهنگی بین دستگاه ها مجوزهایی از سوی وزارتخانه ها یا سازمان های مسوول داده می شود كه با قانون ممنوعیت اصطلاحات بیگانه مغایرت دارد و در عین حال به دلیل حقوق مكتسبه ای كه برای صاحبان آن مجوزها به وجود می آید به طور منطقی جلوگیری از فعالیت آنان درست نیست و تنها راه این است كه دستگاه ها قبل از صدور مجوز به صورت هماهنگ عمل كنند تا بعدا مزاحمتی در كسب وكار مردم ایجاد نكنند.

*واژه گزینی به یك فعالیت ملی تبدیل شود
به گزارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی نیز در ادامه این نشست با تاكید بر ممنوعیت استفاده از واژه های بیگانه در مراكز و نهادها گفت: اساس كار فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی این است كه واژه گزینی به یك فعالیت ملی تبدیل شود.
غلامعلی حداد عادل افزود: در كشور با سیلی از واژه های بیگانه مواجه هستیم و یك سازمان و نهاد به تنهایی نمی تواند پاسخگوی این مساله باشد و لازم است نهادها و سازمان های مرتبط در یك بسیج همگانی در جهت ارتقای زبان فارسی همت گمارند.

* واژه گزینی یك علم است
حداد عادل گفت: امروزه واژه گزینی یك علم محسوب می شود و در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی دانشجوی مقطع كارشناسی ارشد در این رشته پذیرش می شود.
وی افزود:تصویب یك واژه مراحل بسیاری را تا تصویب می پذیرد. گاهی در واژه گزینی در فرهنگستان كارشناسان وارد واژه های مصطلح در اصناف هم می شوند و ساز و كارهای طولانی را می طلبد تا معادل یك واژه به تصویب برسد.
در این نشست نمایندگان سایر دستگاه های عضو، اولویت ها و ملاحظات حوزه خود را بیان كردند.
همچنین در این نشست، مقرر شد دبیرخانه این شورا كه در معاونت امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مستقر است با تشكیل جلسات با دستگاه های عضو پیش نویس سند اقدام، اولویت ها و وظایف هر دستگاه را برای طرح در جلسه آینده تنظیم كند.
مطابق ماده ١٧ آیین نامه اجرایی قانون ممنوعیت به كارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه كه در چهاردهم بهمن ماه سال جاری به تصویب هیات وزیران رسیده است، شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی تشكیل می شود.
این شورا كه ماموریت هماهنگی و هم افزایی اقدامات دستگاه های اجرایی ذیربط را به عهده دارد با ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگان تام الاختیار وزرای كشور، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت، امور اقتصادی و دارایی و روسای سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ثبت اسناد و املاك كشورو صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و فرمانده نیروی انتظامی، شهردار تهران و رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی تشكیل می شود.
فراهنگ**1355**1569