چين شريك بزرگ قاره سياه

اين كشوربراساس راهبردهاي اقتصادي بلندمدت خودتاكنون ميلياردها دلار در كشورهاي مختلف آفريقايي سرمايه گذاري كرده و اين مساله بيانگر اين مهم است كه پكن نه تنها سرمايه كافي براي بسط و توسعه نفوذ همه جانبه در آفريقا را دارد بلكه از اراده اي بالا و مهمتر از همه عدم مخالفت عمومي با حضور اين كشور در قاره سياه مواجه است.
بسياري بر اين باورند كه روابط چين و آفريقا چند سالي است از توسعه قابل توجهي برخوردار شده و حضور گسترده چين در جاي جاي اين قاره را مي توان از طريق مبادلات تجاري و سرمايه‌گذاري در بخش هاي گوناگون به راحتي مشاهده كرد.
البته يادداشت هاي تاريخي نيز نشان مي دهد كه چين و قاره آفريقا دستكم از دوران حكمراني سلسله «سانگ» در صدها سال قبل با يكديگر همكاري و تبادلاتي داشته اند.
با اين حال به نظر مي رسد كه دوره تحكيم وتعميق روابط چين با كشورهاي آفريقايي ازسال 1949 ميلادي كه چين نو تاسيس شد و ايده هاي نو براي روابط طرفين مطرح گرديد، آغاز شده است.
به گزارش ايرنا، در واقع ازاين تاريخ به بعد نه تنها رهبران چين با طرح هاي نوين همكاري باآفريقا روي كار آمدند بلكه كشورهاي آفريقايي هم از همين زمان از سلطه استعماري و حاكميت استكباري غربي ها رهايي يافتند.
نتيجه اين برآيند،حضور پررنگ پرجميعت ترين كشور جهان در تمام كشورهاي آفريقا است. نفوذ اقتصادي و سياسي چين امروز در قاره‌ي سياه هر روز بيشتر مي‌شود و غرب با نگراني ناظر توسعه اين روابط است.
بسياري ازكشورهاي غربي بخصوص آمريكا بر اين باورند كه چين نقشه هاي نفوذ براي آفريقا تدارك ديده است تا اين منطقه را نيز براي استفاده از منابع طبيعي و انرژي غني آن در اختيار بگيرد اما پكن مي گويد كه برنامه هاي آمريكا و غربي ها در طول تاريخ در اين قاره استعماري بوده است و كاملا با نگاه چين به اين منطقه تفاوت دارد.
«هلموت آشه» استاد مطالعات آفريقايي دانشگاه لايپزيگ آلمان در اين باره چنين مي گويد:«چين در آفريقا فقط به دنبال مواد خام مثل نفت ومس وآلومينيوم نيست.البته چين به اين مواد نياز دارد، زيرا اين كشور بزرگ به كارگاه صنعتي دنيا بدل شده، و اين بدون مواد اوليه ممكن نيست.اما چين درعين حال به بازار آفريقا هم نظر دارد، تا بتواند كالاهاي خود را براي فروش عرضه كند.»
او تاكيد كرد كه «چين همه گونه كالايي را با قيمت ارزان به بازار آفريقا مي‌فرستد، از راديو و تلويزيون تا پارچه و لباس. به علاوه شركت‌هاي چيني دركشورهاي آفريقا جاده و راه‌آهن و فرودگاه مي‌سازند. از سال 2004 تاكنون ميزان تجارت چين و آفريقا بيش از ده برابر شده است.»
چين بر اين باور است كه اين كشور و قاره آفريقا با توجه به نگاهي كه به جهان دارند مي توانند مكمل هاي خوبي در حاكميت هاي اقتصادي و سياسي در جهان باشند.
درشرايطي كه چيني ها درسال 2006 ميلادي اولين اجلاس سران چين - آفريقا را برگزار كردند سال گذشته ميلادي(2015) دومين اجلاس مذكور به ميزباني ژوهانسبورگ درآفريقاي جنوبي تشكيل شد و «شي جين پينگ» رئيس جمهوري خلق چين هم از ميهمانان ويژه اين اجلاس بود.
كميسيون اتحاديه آفريقا مي گويد كه ما براساس چهاراصل روابط خود را با چين ساخته ايم كه شامل:تعامل براساس احترام و برابري ،تحكيم و انسجام مناسبات و اعتماد متقابل، حصول توسعه مشترك و همكاري ميان طرفين با توجه به اصل نوآوري است.
دراجلاس سران كه سه ماه قبل در آفريقاي جنوبي برگزار شد طرفين توانستند يك بيانيه مشترك كه در واقع سند راهبردي همكاري هاي آنها براي آينده است، منتشر كنند.
اين سند نيز دربرگيرنده مواردي چون برابري سياسي و اعتماد متقابل، همكاري هاي بهينه و نزديك اقتصادي، غني سازي تبادلات فرهنگي و همچنين افزايش همكاري هاي بين المللي است.
چين و آفريقا مشتركا 2 ميليارد و 300 ميليون نفر جمعيت دارند كه همين مي تواند نيروي بالقوه اي براي همكاري هاي آنها در كشورهاي مختلف و همچنين در سطح جهاني با هدف پيشبرد اصلاحات سياسي و اقتصادي در دنيا باشد.
چين و آفريقا براساس گزارشي كه رسانه هاي چيني منتشر كردند، در جريان اجلاس سران به اين نتيجه رسيدند كه هر يك بايد مسئول توسعه اقتصادي خود باشند اما همكاري هاي مشترك ادامه خواهد يافت.
روزنامه «مردم» ارگان حزب حاكم چين هم خاطرنشان كرده است كه سند هماهنگ شده ميان طرفين نوع همكاري هاي آنها را از سال جاري ميلادي تا سال 2018 به مدت سه سال مشخص كرده است.
براين اساس كشاورزي، امورمالي و بانكي، فضاي سبز، سرمايه گذاري، صلح و امنيت، تبادل نيروي انساني، همكاري هاي علمي و فني، توسعه صنعتي، امور رفاهي و همچنين فقرزدايي از اهم برنامه هاي طرفين است.
ساخت شهرك هاي صنعتي و برگزاري دوره هاي آموزش فني و حرفه اي و تربيت نزديك به 200 هزار نيروي متخصص براي آفريقا دربخش صنعتي با در نظرگرفتن 40 هزار فرصت آموزش مضاعف براي آفريقايي ها در چين از جمله اقدامات پكن براي توسعه صنعتي كشورهاي آفريقايي خواهد بود.
چين اعلام كرده است كه ضمن انتقال فن آوري به كشورهاي آفريقايي، موسسات خود را به سرمايه گذاري در بخش هاي كشاورزي و جنگلباني در آفريقا تشويق خواهد كرد.
برنامه هاي ساخت وساز ازجمله راهسازي، توسعه خطوط آهن، طراحي وساخت و اجراي برنامه هاي زيربنايي،خطوط حمل و نقل، بندر، نيروگاه برق و ساخت فرودگاه از ديگر راهبردهاي چين در آفريقا خواهد بود.
چين قول داده است كه به آفريقا در اجراي 100 طرح مربوط به تحولات اقليمي، بهبود آب و هوايي، حيات وحش و همچنين توسعه فضاي سبز و كاهش آلودگي كربن كمك كند.
چين اعلام كرده است كه دستكم 50 برنامه تجاري با هدف كمك به آفريقا براي بهبود وضعيت تجارت خارجي و افزايش صادرات و سرمايه گذاري آماده كرده است وقصد دارد كشورهاي ديگر را به افزايش واردات توليدات از آفريقا تشويق كند.
اين كشورهمچنين سال گذشته ميلادي بسياري از وام هايي را كه به كشورهاي كمتر توسعه آفريقايي داده بود به آنها بخشيد و اعلام كرد كه طلبي از اين كشورها ندارد.
ساخت مراكز درماني، رفاهي، پزشكي و اجراي برنامه هاي مشترك پزشكي ميان 20 بيمارستان چين و آفريقا ، ساخت پنج مركز فرهنگي درآفريقا وامكان پذيركردن دستيابي 10 هزار روستاي آفريقا به برنامه هاي ماهواره اي و ارائه نزديك به 30 هزار بورس دولتي به كشورهاي آفريقايي از ديگر برنامه هايي است كه چين براي آفريقا تدارك ديده است.
دومين اقتصاد برتر دنيا قصد دارد به آفريقا براي ايجاد نيروي مقاومت كه بتواند در عمليات ها و مواقع بحراني وارد عمل شود نزديك به 60 ميليون دلار كمك كند.
افزون بر اينها پكن تلاش دارد 5 ميليارد دلار وام بدون بهره ، 35 ميليارد دلار وام براي توسعه اعتبارات صادراتي آفريقا و پنج ميليارد دلار ديگر به صندوق توسعه چين ـ آفريقا اختصاص دهد.
چين و آفريقا تاكنون چندين سند و بيانيه تفاهم امضا كردند كه عرصه هاي مختلف از همكاري در برنامه راه ابريشم تا توسعه محيط زيست، همكاري در منابع انساني و علوم پزشكي و اعتبارات صادراتي امضا كرده اند كه يكي از اهداف اساسي آن تبديل كردن قاره آفريقا به يك قاره موفق، يكپارچه و موفق تا سال 2063 ميلادي است.
ساخت پايگاه نظامي درجيبوتي وهمكاريهاي نظامي دراين بخش ازقاره سياه را هم بايد به تلاشهاي جديد ومتفاوت پكن جهت گسترش دامنه فعاليت هايش افزود.
با همه تلاشهايي كه از جانب چين در قاره سياه صورت گرفته، غرب اما اين كشور را متهم مي كند كه براي تامين منابع مورد نياز خود براي گسترش حوزه اقتصادي (كه با شتاب زيادي در حال رشد است)، منابع طبيعي آفريقا را بيش از اندازه مورد بهره برداري قرار داده و نقض حقوق بشر توسط برخي از دولت هاي آفريقايي را كه طرف معامله اش هستند، ناديده گرفته است.
آساق ** 1597*1590