تهران- ايرنا- رييس پژوهشگاه ملي اقيانوس شناسي و علوم جوي گفت: ورودي رودخانه ها، ميزان بارش و تبخير سه علت نوسان آب خزر است بنابراين اعلام دقيق علت كنوني كاهش تراز آب اين حوضه به بررسي دقيق و علمي اين سه عامل نياز دارد.

ناصر حاجي زاده ذاكر روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، با اشاره به كاهش تراز آب درياي خزر افزود: نمي توان به صراحت گفت كه علت اين كاهش چيست بنابراين لازم است تحقيق و بررسي علمي و دقيقي روي سه پارامتر تعيين تراز آب خزر، صورت گيرد.
وي اظهار كرد: به طور كلي ميزان حجم آب و نوسانات تراز سطح آب درياي خزر به عنوان يك بدنه آبي محصور در خشكي و بسته، تابع خصوصيات هيدرولوژيكي، ورودي رودخانه ها و تبخير است كه ميزان حجم و تراز آب اين دريا را مشخص مي كنند.
رييس پژوهشگاه ملي اقيانوس شناسي و علوم جوي در مورد پيشينه تراز آب درياي خزر گفت: سوابق قبلي نشان مي دهد با تغييرات آب و هوايي تراز سطح آب خزر نيز در دوره هايي تغيير كرده است، زماني افزايش يافته و چند سال بعد دوباره كاهش يافته و در سال 1370 بسيار بالا آمده و اكنون دوباره كاهش يافته است؛ به عنوان مثال بنابر آمار، در شهريور ماه گذشته تراز آب خزر به منفي 27 از سطح آبهاي آزاد رسيد كه نشان مي دهد نسبت به سال 1370 حدود 1.2 متر كاهش يافته است.
حاجي زاده ذاكر در خصوص ارتباط اين نوسانات با مسائل آب و هوايي اظهار كرد: اينها مسائلي است كه بايد با دقت بررسي شوند؛ يكي از برنامه هاي پژوهشگاه ملي اقيانوس شناسي بررسي تغييرات آب و هوا روي تراز آب درياي خزر است كه در همين راستا يك كارگاه آموزشي منطقه اي با حضور نمايندگان كشورهاي حاشيه خزر در اين پژوهشگاه برگزار شد.
كارگاه تغيير اقليم و درياي خزر با حضور نمايندگان پنج كشور ايران، آذربايجان، روسيه، قزاقستان و تركمنستان و پژوهشگراني از تركيه، لبنان، عراق، پاكستان و انگليس 19 تا 21 ارديبهشت ماه جاري در پژوهشگاه ملي اقيانوس شناسي و علوم جوي برگزار شد.
وي در پاسخ به اين سئوال با توجه به اينكه بيش از 80 درصد آب خزر از رود ولگا تامين مي شود، آيا توسعه كشاورزي در مسير اين رود موجب كاهش ورودي آب به خزر شده است ؟ گفت: ولگا هميشه براي كشاورزي مورد استفاده قرار مي گرفت اينكه بگوييم در اين چند ساله اتفاق خاصي افتاده باشد بعيد است؛ اين تغييرات تراز آب، بيشتر تابع تغييرات بارش و ورودي رودخانه ها است علاوه بر اينكه تاريخ همواره نوسانات تراز آب خزر را نشان مي دهد.
چندي است شاهد كاهش تراز آب خزر هستيم كه شواهد نشان مي دهد اين كاهش در حال حاضر بيشترين تاثير را بر خليج گرگان گذاشته و موجب خشك شدن بخشي از آن شده است در حالي كه اين خليج از اهميت اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي زيادي برخوردار است.
در سال 1354 خليج گرگان به همراه تالاب ميانكاله و زاغمرز، به ‌عنوان نخستين مجموعه تالاب بين ‌المللي جهان در فهرست تالاب‌هاي كنوانسيون رامسر به ثبت رسيد و از آن‌ پس نه ‌تنها خود خليج، بلكه نواحي اطراف آن شامل شبه ‌جزيره ميانكاله (پناهگاه حيات‌وحش) و تالاب بين ‌المللي گميشان به يك مجموعه ارزشمند زيست‌ محيطي تبديل شدند.
برخي كارشناسان معتقدند اين روند طبيعي است اما دخالت بي رويه انسان اين چرخه طبيعي را دچار اختلال كرده است كه ادامه آن عوارض جبران ناپذيري مانند از بين رفتن جنگل هاي هيركاني و تالاب هاي اطراف را به دنبال خواهد داشت.
9014/1834