هرساله اين جسن در طول روز برگزار مي شد، اما امسال به دليل تقارن با ماه مبارك رمضان بعد از افطار در پارك كوثر شهرستان فراهان برگزار شد.
رئيس گروه حفظ و احياي بناها و محوطه هاي تاريخي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان مركزي درخصوص اين جشن در گفت و گو با ايرنا اظهار كرد: هر سال منطقه كهن و فرهنگي فراهان از توابع اين استان در نخستين روز تابستان شاهد صحنه اي از آيين باستاني و رسوم جشن تيرگان است كه از ديرباز با آغاز فصل برداشت گندم به شكرانه بركت، نعمت و همبستگي با طبيعت برگزار مي شده است.
اسماعيل شراهي افزود: در ايران باستان هر ماه داراي نامي ويژه اي بوده كه هر گاه نام روز با نام ماه منطبق و يكسان مي شد آن روز را جشن مي گرفتند به طوري كه در هر ماه يك جشن برپا مي شد.
وي گفت: كلمه جشن در زبان فارسي به معني آيين هاي شادماني است و در زبان اوستايي و پهلوي نيز به معني ستايش و پرستش است.
اين كارشناس ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري افزود: در فرهنگ ايراني نوروز و مهرگان از مهمترين جشن هاي سال بوده كه در فروردين و مهر برگزار مي شد و جشن تيرگان نيز به دنبال برگزاري جشن هاي ماهيانه در تيرروز از تيرماه برابر با ۱۰ تير در گاه شمار خورشيدي برگزار مي شده است.
وي بيان كرد: اين جشن در گراميداشت تيشتر (ستاره باران آور در فرهنگ ايراني) و همچنين عنصر مقدس آب، به نام جشن آب پاشان يا آبريزگان نيز شناخته مي شود.
شراهي با بيان اينكه در تاريخ اساطيري ايران تيرگان روز كمان‌كشيدن آرش كمانگير و پرتاب تير از فراز كوه البرز است خاطر نشان كرد: جشن تيرگان به روايت ابوريحان بيروني در آثارالباقيه روز بزرگداشت مقام نويسندگان در ايران باستان نيز محسوب مي شده است.
كارشناس ارشد باستان شناسي نيز گفت: درقرن هاي گذشته اين جشن داراي تغيير و تحولاتي شده است به طوري كه مردم منطقه فراهان مانند برخي ديگر از مناطق ايران در روز اول تيرماه از نقاط دور و نزديك به زادگاه خود برگشته و روز را تا شب در دامان طبيعت مي گذرانند و با طبخ غذاهاي سنتي مثل دلمه و آش هاي محلي، دركنار اقوام و بستگان خود روز خاطره انگيزي را سپري مي كنند.
محسن كريمي افزود: در منطقه فراهان به اين جشن عيد صغري و يا جشن آب پاشان هم نيز مي گويند كه در اين روز اهالي منطقه با حضور در كنار امامزاده ذلف آباد، ضمن دعا، نيايش، زيارت اهل قبور، شكرگزاري برداشت گندم، با اجراي بازي هاي محلي، پاشيدن آب به يك ديگر، برگزاري مجلس هاي پرده خواني و شبيه خواني روز خود را سپري مي كنند.
وي بيان كرد: اهالي فراهان معتقدند كه در اين روز نبايد درخانه ماند به همين دليل خود را از نقاط دور و نزديك به امامزاده ذلف آباد مي رسانند و با جشن، سرور، آب پاشي و پختن غذاهاي سنتي اين اين روز را گرامي مي دارند.
كريمي اظهار كرد: شركت مردم از شهرهاي همدان، ملاير، قم و تهران در اين جشن جهت فروش توليدات خود شامل انواع سوغات، گياهان دارويي، ابزار كشاورزي، صنايع دستي و نيز اجراي مراسم تعزيه خواني توسط گروهي كه از شهرستان تفرش به منطقه مي آيند از ديگر برنامه هاي جانبي اين آيين باستاني است.
كارشناس ارشد باستان شناسي خاطر نشان كرد: در برخي از نقاط نيز مانند شمال كشور در جشن تيرگان آيين هايي از قبيل حافظ خواني، فال كوزه، برگزاري جشن در بين زردشتيان، پختن انواع غذا و شيريني همراه با آب پاشي برگزار مي شود و همچنين در منطقه هاي داراب و سنگسر طبق سنت هاي قديم سيزده نوع خوراكي يا غذايي كه با سيزده ماده خوراكي آماده شده است را براي شام يا بعد از شام در نظر مي گيرند.
شهرستان فراهان پاره اي از سرزمين تاريخي فراهان بزرگ است كه منطقه وسيعي از شمال شهر اراك تا مناطقي از شهرستان آشتيان و تفرش را در بر مي گرفت و از غرب تا مرز استان همدان نيز مي رسيد.
فراهان به مركزيت شهر فرمهين بر اساس تقسيمات كشوري در سال 89 با 30 هزار و 42 نفرجمعيت به شهرستان متبديل شد.
بيش از 200 روستاي كوچك و بزرگ در دشت فراهان و كوه هاي اطراف آن پراكنده شده است.
7114/6013/6012
تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۳۹۵ - ۲۱:۲۲
فراهان - ايرنا - جشن باستاني تيرگان شامگاه سه شنبه همزمان با نخستين روز تابستان در پارك كوثر فراهان برگزار شد.