یلدا، شب پاسداشت فرهنگ و سنت های خوب ایرانی

به گزارش ایرنا، امشب، ایرانیان شب زنده داری می كنند تا با خواندن غزل حافظ و یادآوری حماسه های فردوسی در شاهنامه، نور روزهای آینده های خود را پرفروغ تر از گذشته به جشن بنشینند و پارسیان را از هر اهریمنی پاس دارند.
امشب، ایرانیان میوه سربسته حرف هایشان را رو به روی هم می گسترانند تا طعم گرمی دوستی و محبت را به كام زمستان بچشانند.
آری در این شب یلدایی بگذاریم هر چه تاریكی، سرما و خستگی است، تا سحر از وجودمان رخت بربندد.
یلدا، پاسداشت فرهنگ و سنت های خوب ایرانی است، در كنار هم بودن، مهمان هم بودن، كنار هم به فردای روشن چشم داشتن و قصه گفتن از دیروزی كه رفته است و می ‌تواند چراغ راه فردای ما باشد.
از گذشته واژه یلدا به معنای زایش و تولد بوده و ایرانیان باستان نیز به این باور بودند كه فردای شب یلدا با دمیدن خورشید روزها بلندتر می‌شود و تابش نور ایزدی افزایش می‌یابد و به این ترتیب تا آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر و خورشیدی نامیدند و به این دلیل دهمین ماه سال دی نام گرفت كه ماه تولد خورشید است.
شب یلدا هم همچون رسوم كهن برای خود راه و رسم ویژه‌ای دارد از وجود انواع خوراكی‌ها و تنقلات متنوع از جمله میوه، آجیل و شیرینی گرفته تا فال و سرودن غزل های زیبای حافظ.
آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص كه شامل كشمش، گردو، بادام، قیسی، برگه زردآلو یا برگه گلابی، جوزقند و انجیر و خرما و میوه های گوناگون ویژه شب یلدا مانند انار، هندوانه، سیب، گلابی انباری (سیبری) است كه همه جنبه نمادی دارند و نشانه بركت، تندرستی، فراوانی و شادكامی هستند.
در استان اصفهان نیز از قدیم الایام آیین های ویژه ای وجود داشته كه كم و بیش هم هنوز ادامه دارد.
به باور اصفهانی های قدیم، زمستان به دو بخش چله و چله كوچك تقسیم می شد كه موعد چله از اول دی تا‎ بهمن بود اما “چله كوچك” از دهم بهمن آغاز می شد و تا 30 بهمن ادامه داشت.
آیین برگزاری شب چله در اصفهان به دو نام چله زری (ماده) و عمو چله (نر) تقسیم می شود زیرا از گذشته تاكنون همه موجودات و اشیاء را بر اساس جنس مذكر و مونث تقسیم می كردند.
اصفهانی ها دو شب را به عنوان شب چله برپا می كردند و آیین های مخصوص این شب را به جا می آوردند.
آیین شب چله در شهر اصفهان خانوادگی برگزار می شود و خانواده های اصفهانی با پهن كردن سفره ای با عنوان سفره شب چله، این شب را گرامی می داشتند.
هندوانه به عنوان نمادی كروی كه بیرونش سبز و درونش قرمز است و سمبل خورشید محسوب می شود به عنوان مهمترین میوه بر سر سفره چله قرار می گیرد.
از دیگر بخش های این آیین در اصفهان قدیم پهن كردن تمام البسه و رخت خواب در هوای آزاد و در مقابل خورشید با هدف خوش آمدگویی به عمو چله و چله زری بوده است.
در شب چله در اصفهان مانند سایر نقاط ایران، افراد فامیل به خانهٔ بزرگترها بخصوص پدر بزرگ ها و مادر بزرگها می روند و دور هم جمع می شوند.
بزرگترها هم با آغوش گرم از بچه ها و نوه هایشان با آجیل و میوه پذیرایی می كنند و گاه تا صبح شاهنامه می خوانند و فال حافظ می گیرند و خاطره نقل می كنند.
در شب یلدا، تازه دامادها نیز با هدیه یا خوانچه تزئین شده یا همان شب یلدایی به خانه عروس می روند و این شب را جشن می گیرند.
كماكان در بسیاری از شهرهای سردسیر استان اصفهان شامل دهاقان، سمیرم، فریدونشهر و داران در شب یلدا، كوچك ترها با حضور در پای كرسی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها از نفس گرم و گرمای وجود آنها یلدایی گرمابخش را تجربه می كنند.
گ/6994/ 2093 ** گزارشگر:آرزو فلاح ** انتشاردهنده: اصغر دواتگر