تهران- ايرنا- روزنامه مردم سالاري در گزارشي به بررسي هدف هاي سفر ملك سلمان به كشورهاي آسياي جنوب شرقي پرداخت و نوشت: ملك سلمان پادشاه عربستان يكشنبه گذشته با 600 نفر همراه، 1000 نيروي امنيتي و ده‌ خبرنگار و تصويربردار رسانه‌ها وارد مالزي شد.

در ادامه اين گزارش آمده است: اين اولين سفر سلمان به مالزي پس از يك دهه است. سفر پادشاه عربستان يك ماه به طول خواهد انجاميد. پادشاه عربستان پس از اندونزي و مالزي به برونئي، ژاپن، چين، مالديو و اردن خواهد رفت. اين سفر در چارچوب تقويت و توسعه روابط عربستان با كشورهاي آسيايي و با هدف بررسي روابط دوجانبه و پاره‌اي مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي عنوان شده است. با پايان سفر هيات سعودي در نخستين مقصد بيانيه‌ مشتركي از طرف عربستان و مالزي صادر شد كه در آن دو كشور ضمن گفت و گو در خصوص مسائل مهم جهان اسلام، ضرورت گسترش تلاش‌ها براي مبارزه با تندرو و مسائل دو جانبه، در بخش ديگري از اين بيانيه اتهاماتي بي‌اساس عليه جمهوري اسلامي‌ايران مطرح و ايران را به دخالت در امور داخلي كشورهاي منطقه متهم كردند. تلاش عربستان سعودي براي همگام كردم كشورهاي مسلمان عليه ايران در حالي به حوزه شرق آسيا گسترش يافته است كه مقامات اتحاديه عرب ضمن همراهي با مواضع خصمانه اين كشور عليه تهران در اظهار نظرهايي مشابه با مقامات رياض ايران را به مداخله در امور كشورهاي منطقه متهم مي‌كنند. در تازه‌ترين اظهار نظر، روز گذشته، دبير كل اتحاديه عرب با طرح ادعاهايي تكراري و بي‌اساس عليه كشورمان گفت:‌ ايران در امور كشورهاي عربي مداخله مي‌كند.
سياست اصولي جمهوري اسلامي
مبتني بر حسن همجواري است
در واكنش به اين اتهامات خلاف واقع، سخنگوي وزارت امورخارجه كشورمان، موضوع بند 15 مندرج در بيانيه پاياني سفر پادشاه عربستان به مالزي را شديدا مورد نكوهش قرار داد و آن را رد كرد. بهرام قاسمي‌ضمن رد اتهامات مطرح شده در بيانيه پاياني سفر پادشاه سعودي به كوالالامپور آن را ادامه تلاش‌هاي نابجا و سراسر كذب و هدفمند آن كشور كه با تلاش و انجام هزينه‌هاي بسيار صورت مي‌پذيرد، دانست و ضمن رد اين اتهام خيال پردازانه در مورد نفود ايران در ساير كشورهاي منطقه گفت: نفوذ و حضور فرهنگي يك كشور به تاريخ، فرهنگ، غنا و قدمت تمدني يك كشور باز مي‌گردد و امري ذاتي، فرهنگي و كاملا طبيعي و مردمي‌است و اصولا با هيچ اهرم نظامي‌و اقتصادي و حتي سياسي دست يافتني نيست. وي تاكيد كرد: سياست اصولي جمهوري اسلامي‌ايران به عنوان كشوري موثر و صلح جو، مبتني بر احترام متقابل و عدم مداخله در امور ساير كشورها و پيروي از سياست حُسن همجواري و همكاري با تمامي‌همسايگان و كشورهاي منطقه و جهان به منظور تقويت ثبات، امنيت و صلح و مبارزه بي‌امان با تروريسم بوده و خواهد بود. اين ديپلمات كشورمان همچنين تاكيد كرد: بي‌شك اقدام و رفتار غير قابل قبول دولت مالزي در ورود به اينگونه موضوعات كذب، هدفمند و توليد و پردازش شده در ‌محافل صهيونيستي كه وحدت جهان اسلام را نشانه رفته است، هيچ كمكي به روند رو به رشد روابط في‌مابين نخواهد كرد. قاسمي‌با يادآوري برگزاري اجلاس اخير سازمان همكاري اسلامي ‌كه در كوالالامپور و با ميزباني آن كشور و همكاري وسيع جمهوري اسلامي‌ايران پيرامون كشتار بي‌رحمانه مسلمانان مظلوم ميانمار تشكيل شد، افزود: اجلاس مالزي در جهت دهي به تلاشي براي تحقق اجماع پيرامون يك مشكل از بي‌شمار مشكل مسلمانان بود كه توانست تجربه نويني در دوران معاصر تلقي گردد. متاسفانه به نظر مي‌رسد اقدام اخير آن كشور دور شدن از آن مسير و ورود به حوزه‌هاي خطرناكي است كه امروز تمامي‌آسيا و جهان اسلام را هدف گذاري نموده و آن طرح تقويت گروه‌هاي تروريستي تكفيري، بويژه داعش با كمك، حمايت و هدايت مادي و معنوي و صرف پول‌هاي كلان و در قالب همكاري‌هاي اقتصادي يا ديگر كمك‌ها توسط برخي كشورهاي مشخص مي‌باشد.
سخنگوي وزارت امور خارجه در پايان خاطرنشان كرد: توصيه مشفقانه ما به همه كشورهاي اسلامي‌آن است كه با هوشياري و دقت بيشتري به تحليل شرايط منطقه و جهان پرداخته و از ورود به اين گونه مباحث كه مغاير اصل دوستي و روابط مسالمت آميز كشورها نيز است، خودداري كنند. انتظار مي‌رود دولت مالزي چون هميشه و دوران پيشين با درايت و خردمندي هر چه تمام‌تر سياست خارجي جمهوري اسلامي‌ايران را مورد واكاوي و تحليل قرار داده و با نگاهي عميق و دراز مدت از ورود به اين گونه مسائل كه توسط محافل كاملا مشكوك و در راستاي تضعيف جهان اسلام مطرح و بازنشر مي‌گردد، خودداري كند. بي ترديد جايگاه و ظرفيت كشور مالزي مي‌تواند بيش از آن باشد كه در اين گونه مسيرهاي تفرقه افكنانه سوق داده شود. مالزي مي‌تواند با تيز بيني و دقت نظر در مسير اتفاق و اتحاد هر چه بيشتر جهان اسلام و روابط بهتر كشورهاي اسلامي‌نقش بسزايي ايفا كند.
درخواست عربستان از مالزي، اندونزي و برونئي
موسسه بروكينگز با انتشار گزارشي در خصوص سفر اخير ملك سلمان و هيات همراهش به چند كشور شرق آسيا تحت عنوان تور آسيايي، هدف هيات سعودي را همراه كردن اندونزي، مالزي و برونئي با ائتلاف عربستان عليه ايران عنوان مي‌كند.
بروكينگز مي‌نويسد: عربستان سعودي پادشاه و وزير خارجه اش را به يك سفر ديپلماتيك مهم فرستاده است . اين سفر نقش كليدي براي بهبود روابط ديپلماتيك استراتژيك عربستان دارد. تور يك ماهه آسيايي پادشاه عربستان روز يكشنبه آغاز شده است. او با 600 همراه به مالزي و برونئي و چين و ژاپن و مالديو قبل از حضور در نشست سالانه اتحاديه عرب در اردن در پايان ماه مارس سفر كرده است. اين اولين ديدار پادشاه عربستان از اندونزي از زمان ملك فيصل در دهه 1970 و اولين ديدار پادشاه از ژاپن است. آل سعود معمولا به مدت طولاني خارج از عربستان در سفرند. محمد بن نايف براي مثال يك ماه در الجزاير بود. اما اين سفرها عمدتا خصوصي‌اند و بخش كمي‌ از آن به ديپلماسي عمومي‌ اختصاص پيدا مي‌كند. ملك سلمان در اين سفر بيشتر به دنبال اعمال نقش علني‌تر است. همراهان او در اين سفر به 1500 نفر مي‌رسند.
يكي از اهداف گفته نشده اين سفر طولاني نمايش انعطاف پذيري و نشاط پادشاه است. سلمان حدود 81 سال دارد . شايعاتي مبني بر وخامت سلامت او وبه ويژه در مورد سلامت رواني او وجود دارد. مراكز پيشرفته سلامت او را آزمايش مي‌كنند. در نتيجه سفر او به اين دليل تا اين اندازه طولاني در نظر گرفته شده كه در هر يك از مقاصد سفر به اندازه كافي اقامت داشته باشد كه آسيبي به سلامت او وارد نشود. زمان اقامت او در اندونزي 12 روز است و اين شامل توقف كوتاهي در بالي هم مي‌شود. اندونزي ، مالزي و برونئي از كشورهاي مهم مسلمان‌اند و همه اينها متحدان بالقوه عربستان در رقابت منطقه‌اي‌اش با ايران هستند. سعودي‌ها از همه اينها خواسته‌اند كه به ائتلاف نظامي‌عليه ايران بپيوندند . اين در حالي است كه هدف صوري اين ائتلاف مبارزه با تروريسم است. چين و ژاپن بازارهاي مهم خريد نفت از عربستانند. ايران نيز يكي از رقباي عربستان در اين بازارهاست كه با برداشته شدن تحريم‌ها اين رقابت‌ها جدي‌تر از پيش شده است. ما مي‌توانيم انتظار داشته باشيم كه توافق جديدي بين عربستان و اين كشورها طي اين سفر يك ماهه به امضا برسد. سفر اخير عادل الجبير وزير خارجه عربستان به بغداد نيز از اهميت بالايي برخوردار بود. اين اولين سفر يك مقام عالي رتبه به عراق از دهه 1990 بود. آخرين ديدار در اين سطح به سفر سفير وقت عربستان در آمريكا به عراق در بهار 1990 براي ميانجي‌گري جهت كاهش تنش‌هاي بين بغداد و واشنگتن مربوط مي‌شد.
در تابستان آن سال صدام به كويت حمله كرد و عربستان را نيز تهديد به حمله كرد. بيست و هفت سال بعد حمله آمريكا به عراق اتفاق افتاد. رياض قويا بر اين باور است كه تنها اثر حمله سال 2003 آمريكا به عراق افزايش نفوذ و قدرت ايران در بين جامعه شيعيان عراق بوده است و آنها را بر سر قدرت آورده. سالهاي سال سعودي‌ها از بازگشايي سفارت در عراق و ارسال سفير به بغداد سر باز مي‌زندند و نمي‌خواستند كه به دولت شيعه روي كار در عراق وجهه ببخشند. زماني كه در نهايت سفير عربستان به عراق اعزام شد تنها چند ماه بعد به واسطه اظهاراتش درباره نفوذ ايران در عراق فراخوانده شد. در نتيجه سفر اخير عادل الجبير به عراق از اهميت بالايي برخوردار بود و نشان دهنده تغيير در رويكردهاي سعودي است. او ديدارش را با العبادي نخست وزير عراق مثبت ارزيابي كرد و گفت كه دو كشور پذيرفته اند كه براي جنگ با تروريسم با هم همكاري‌هايي داشته باشند. سعودي‌ها به دنبال اهداف متعددي در عراق هستند. آنها اميدوارند كه با روابط بهتر با دولت العبادي در سطوح بالاتر تا حدي از سطج روابط ايران و نفوذ ايران در بغداد بكاهند.
رياض بعيد است كه بتواند به اندازه ايران كه داراي نقوذ بالايي در جامعه شيعيان عراق است و در ميان سياست‌مداران و شبه‌نظاميان شيعه در اين كشور از جايگاه بالايي برخوردار است نفوذ كسب كند اما سعي مي‌كند تا حدي نفوذ داشته باشد. سفر وزير خارجه عربستان به معناي واقع‌گرايي جديد عربستان است. اقليت سني مذهب در عراق كنترل كشور را در آينده نزديك به دست نخواهند گرفت. چند دهه است كه آل‌‌سعود واقعيت را در عراق نديده گرفته است و امروز بازگشت آنها به واقع‌گرايي كمي‌دير است. نشست اتحاديه عرب در امان اردن يك نشست كليدي براي عربستان است. اين كشور به دنبال اتحاد اعراب در برابر طوفان چالش‌هايي است كه اعراب را در داخل و خارج مرزهايشان در بر گرفته است. موفقيت اين تور آسيايي و اتخاذ يك رويكرد منعطف‌تر در قبال عراق سنگ بناي نشست مهم اتحاديه عرب در امان است.

*منبع: روزنامه مردم سالاري، 1395.12.14
** گروه اطلاع رساني**9368**2002** انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصي