ضرورت تجهیز زمین های كشاورزی خراسان شمالی به سامانه های آبیاری نوین

به گزارش ایرنا، یكی از راه های خودكفایی توجه به توسعه كمی و كیفی بخش كشاورزی است و برای تحقق این امر كشاورزان باید به سمت روش های بهینه و استفاده منطقی تر از منابع موجود بویژه در خصوص منابع آبی حركت كنند زیراكه از 2 میلیون هكتار گستره خراسان شمالی حدود 11درصد آن به كشت محصولات كشاورزی و باغی اختصاص دارد.
همچنین كشاورزان باید با استفاده از نظریات كارشناسان جهاد كشاورزی برای تولید محصولات با كیفیت و مورد نیاز جامعه گام بردارند و با تجهیز اراضی خود به سامانه های نوین آبیاری نقشی مهم در صرفه جویی مصرف آب در جامعه ایفا كنند.
كشاورزی این استان نیازمند بهره گیری از شیوه های نوین آبیاری است كه با توجه به محدودیت آب ضروری است استفاده از روشهای نوین در آبیاری كشاورزی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
از سویی بیشترین میزان مصرف آب یا به عبارتی 90 درصد مصرف آب مربوط به بخش كشاورزی است كه تجهیز اراضی كشاورزی به سامانه ‌های نوین آبیاری اقدامی موثر برای افزایش راندمان آبیاری و جلوگیری از هدر رفت آب است زیرا كه توجه به تولیدات پایدار با حداقل مصرف آب از راهكارهای مهم برای جلوگیری از هدر رفت آبی است.
یكی از كشاورزان خراسان شمالی می گوید: عرصه كشاورزی این استان ظرفیت و استعداد بالقوه ای محسوب می شود كه هر آنچه پشتیبانی ها از این توانمندی برجسته افزایش یابد، ضریب سودمندی و تاثیر گذاری آن برای استان نیز تقویت خواهد شد.
شیرمحمد خدامهر با اشاره به بحران آبی پیش روی این استان به عنوان جدی ترین بحران و معضل این منطقه اظهار داشت: تقویت سامانه های نوین آبیاری از راهكارهای منطقی و اصولی برای مدیریت منابع آبی در حوزه كشاورزی محسوب می شود.
وی به اهمیت اجرای سامانه های آبیاری نوین در اراضی كشاورزی اشاره كرد و اظهار داشت: در راستای افزایش محصول در واحد سطح و افزایش راندمان آبیاری، اقدامات چشمگیری در اجرای این سامانه ها در زمین های كشاورزی استان انجام شده است.
خدامهر افزود: طرح آبیاری تحت فشار سامانه كلاسیك با آبپاشی متحرك را قابل توجه خواند و افزود: با هدف صرفه جویی مناسب در مصرف آب این روند باید ادامه داشته باشد.
یكی دیگر از كشاورزان این استان گفت:‌ باید شیوه تولید محصولات كشاورزی تغییر كند زیراكه با توجه به بحران كم آبی اگر این اقدام صورت نگیرد با كاهش تولیدات كشاورزی روبه رو خواهیم شد.
سجاد فیاض اظهار كرد: بهتر است كشاورزان به تجهیز زمین های كشاورزی خودشان اقدام كنند و دولت نیز با آسان سازی روند اعطای تسهیلات در این حوزه كشاورزان را كمك می كند زیرا كه با توجه به كاهش نزولات آسمانی و تداوم خشكسالی ها، تجهیز اراضی به این سیستم ها امری اجتناب ناپذیر و ضروری است.
مدیر امور آب و خاك و فنی و مهندسی سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی در خصوص استقبال كشاورزان این استان از سامانه های نوین آبیاری گفت: با توجه به زمینه های مستعد این استان در اجرای این طرح استقبال كشاورزان برای این طرح خوب است ولی اعتبارات جوابگوی استقبال و درخواست های آنان نیست.
بهروز عربی در گفت و گو با ایرنا اظهار كرد: در سال 95، 600 میلیارد ریال اعتبار برای اجرای این طرح در خراسان شمالی تخصیص یافت كه 370 میلیارد آن از محل بانك كشاورزی و 200 میلیارد ریال از محل اسناد خزانه بوده است.
وی با توجه به استقبال كشاورزان گفت: با توجه به اطلاع رسانی و مدیریت ترویج پروژه هایی كه تاكنون در این راستا در سطح شهر و روستا اجرا شده است كشاورزان مزیت های این طرح و حمایت های دولت را دیده اند كه از آن استقبال می كنند زیرا كه 85 درصد هزینه ها را دولت به آنان پرداخت می كند.
عربی با اشاره به وضعیت خرده مالكی و تاثیرات آن در اجرای این طرح افزود: در پروژه های كوچك هزینه اجرا بالا است كه یكی از معایب آن است و باید خط انتقال، منبع آبی،نوع سیستم و ... انجام شود.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی با بیان اینكه 44 درصد از منابع زیرزمینی در بخش كشاورزی استفاده می شود گفت: استفاده از سامانه های نوین آبیاری در بخش كشاورزی بهره وری آب را افزایش می دهد.
عبدالله یوسفی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینكه اولویت این سازمان در راستای ارتقای راندمان بهره وری آب است اظهار كرد: كشاورزانی كه از روش های نوین در انتقال و مصرف آب استفاده كرده و نسبت به افزایش راندمان آبیاری اقدام كرده اند، هم به ذخایر آب و هم به استفاده بهینه از مصرف آب كمك می كنند.
وی با اشاره به اعتبارات سامانه های آبیاری نوین در سال گذشته گفت: اعتبار تصویب شده این بخش در سال 94 ، 600 میلیارد ریال بود كه 120 میلیارد ریال در اختیار قرار گرفت و سال گذشته 380 میلیارد تومان اعتبار برای سیستم های آبیاری نوین در اختیار قرار گرفت.
یوسفی با بیان اینكه 50 هزار هكتار از اراضی آبی استان مستعد اجرای سامانه های نوین آبیاری است گفت: در لایحه بودجه سال 96 اعتبار خوبی برای توسعه سامانه های نوین آبیاری در زمین های كشاورزی دیده شده است و انتظار می رود كشاورزان از این فرصت ها استفاده كنند.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان شمالی با بیان اینكه هم اكنون 45 درصد اراضی كشاورزی خراسان شمالی زیر پوشش سامانه های نوین آبیاری هستند گفت: تا 80 درصد از هزینه های اجرای سامانه های نوین آبیاری توسط دولت تامین و مابقی هزینه ها به صورت اعتبار تسهیلاتی توسط متقاضی پرداخت می شود.
یوسفی با بیان اینكه هم اكنون در سامانه های سنتی آبیاری میانگین راندمان انتقال آب حدود 30 تا 35 درصد است اظهار كرد: با طرح هایی كه اجرا شده میانگین راندمان انتقال آب در استان 42 درصد است.
وی گفت: این میزان در سطح كشور 44 درصد است كه خراسان شمالی 2 درصد به میانگین كشوری در زمینه راندمان انتقال آب عقب است.
وی با بیان اینكه در روش هایی كه منجر به استقرار سامانه های آبیاری بارانی می شود راندمان آبیاری از 42 درصد به 70 درصد افزایش پیدا می كند افزود: در سامانه های قطره ای تا 90 درصد راندمان انتقال آب افزایش پیدا می كند.
وی گفت: بدین ترتیب در سامانه آبیاری قطره ای راندمان انتقال آب 2 برابر ارتقا پیدا می كند و در هر هكتاری كه این طرح اجرا شود به طور متوسط چهار هزار و 400 متر مكعب آب صرفه جویی می شود.
یوسفی با بیان اینكه با تخصیص به موقع اعتبارات در برنامه ششم، 50 هزار هكتار از اراضی این استان تحت پوشش سامانه های نوین آبیاری قرار می گیرند افزود: به ازای هر هكتار آبیاری تحت فشار در سامانه های قطره ای 70 میلیون ریال، سامانه های مكانیزه ماشین های آبیاری 60 میلیون ریال، سامانه های بارانی كلاسیك و متحرك 50 میلیون ریال و سامانه های تحت فشار 32 میلیون ریال در هكتار كمك بلاعوض پرداخت می شود.
وی با بیان اینكه اگر هزینه ها زیاد و كشاورز مایل بود به تسهیلات بانكی معرفی می كنیم گفت: در شرایطی هم كه حالت تجمیعی باشد(چاه عمیق، قنات) و تعداد مالكین زیاد باشد مشروط بر اینكه تمام مالكین آمادگی اجرای طرح را داشته باشند 85 درصد هزینه تمام شده پرداخت می شود.
وی تصریح كرد: جهت حمایت از تولید داخلی هم 100 درصد تجهیزات آبیاری تحت فشار از كارخانجات تولید داخل كه استانداردهای لازم را دارند و مورد تایید وزارت هستند خرید می كنیم.
در استان خراسان شمالی بیش از 400 هزار نفر در قالب 117 هزار خانوار در روستاها سكونت دارند كه 344 هزار هكتار اراضی كشاورزی را با 82 هزار بهره برداری راهبری می كنند.
سالانه در این استان بیش از یك میلیون و 300 تا یك میلیون و 500 هزار تن انواع محصول باغی، زراعی و دامی تولید می شود.
7186/ 6042 خبرنگار: فاطمه مقدسی باجگیران** انتشار دهنده: سیدحسین قدسی