به گزارش ایرنا، این آیین كه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است تداعی كننده صحنه كارزار سیدالشهدا (ع) و یارانش در عاشورای سال 61 است كه فضای سرشار از حزن و اندوه را در هیات های عزاداری ایجاد می كند.
در آیین دمام زنی چند نفر با دست بر نوعی طبل می‌كوبند و تعدادی با نواختن سنج و شیپور، دمام زنان را همراهی می‌كنند.
برخی هیات ها تنها دمام زنی می‌كنند و برخی در ابتدای سوگواری دقایقی به دمام زنی می‌پردازند.
در گذشته‌های دور برای خبردار كردن عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) به شروع آیین‌های محرم دمام زنی می‌كردند.
سنج و دمام و بوق (شیپور) هر سه از سازهای تشكیل دهنده این همنوازی است كه به گفته بسیاری از كارشناسان این عرصه، طبل، صدای سم اسبان؛ سنج، صدای به هم خوردن شمشیرها و بوق، صدای شیپور جنگ را برای مخاطب تداعی می‌كند.
تعداد دمام زنان در یك مراسم در گچساران گاهی از 7 نفر شروع و تا 2 برابر یا بیشتر هم می‌رسد و می‌توان گفت كه تعداد دمام زنان بستگی به توان و بضاعت حسینیه و دمام زنان دارد.
**دیگر آیین‌های سوگواری ماه محرم در گچساران
آیین‌های سوگواری ماه محرم در شهرستان گچساران متشكل از هیات های عزاداری با زبان‌ها و گویش‌های لری، تركی، عربی، اصفهانی و بهبهانی با شور و حال وصف ناشدنی در حال اجراست.
**آیین‌های در حال فراموشی
در گذشته‌های نه چندان دور آیین‌های استقبال از ماه محرم آماده كردن علم، كه از چوب درخت بلوط استفاده می‌شد و با پارچه‌های رنگارنگ و زنگوله‌هایی آغاز می‌شد.
این علم در دست یك فرد قرار می‌گرفت، و با خواندن اشعار آئینی، حزن انگیز و حماسی شروع ماه محرم برای عموم اطلاع رسانی می‌شد.
عزاداری با نام كتل خوانی كه یك خانم به‌عنوان مداح یا تك خوان روسری خود را كه طول بسیار بلند داشت را به پشت شانه خود به نشانه عزا می‌انداخت و مداح اشعاری در وصف واقعه عاشورا موسوم به شروه خوانی می‌كرد.
ورود چاوشی خوانان به‌ویژه از استان خوزستان و اجرای آیین‌های پرده خوانی از دیگر آیین‌های سنتی مردم گچساران است كه تاحدی به فراموشی سپرده شده است.
عزاداری سنتی گچساران به شكل حلقه‌ای انجام می‌شود.
**آیین‌های رایج ماه محرم در گچساران
گهواره حضرت علی اصغر (ع) یكی از زیبا‌ترین آیین‌های سنتی مردم گچساران است كه عزاداری با نام كتل خوانی كه در آن یك خانم به‌عنوان مداح یا تك خوان یك گهواره با چوب درست كرده و آن را با پارچه‌های زیبا و رنگارنگ تزیین می‌كند.
این آیین كه در قالب هیات علی اصغر (ع) به‌صورت منسجم اجرا می‌شود زنان با تكان دادن گهواره طلب حاجت می‌كنند.
**فعالیت 540 مداح و شاعر آیینی در گچساران
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی گچساران گفت:540 مداح و شاعر آیینی ایام محرم در مساجد و هیات های مذهبی این شهرستان فعالیت می‌كنند.
سید عبدالكریم ملكوتی تصریح كرد: 175 هیات مذهبی فعال و منسجم به‌منظور برگزاری آیین‌های ویژه فرهنگی و مذهبی در این شهرستان وجود دارد كه از این تعداد 110 مورد در سطح شهر دوگنبدان فعالیت می‌كنند.
ملكوتی اظهار كرد: 50 روحانی و مبلغ به‌منظور ترویج فرهنگ عاشورائی در ایام محرم در مساجد این شهرستان فعالیت دارند.
وی ادامه داد: از این تعداد 25 مبلغ روحانی اعزامی از استان‌های قم، كاشان و اصفهان هستند.
ملكوتی تصریح كرد: تعزیه خوانی، نشست‌های روشنگری، برگزاری آیین شیرخوارگان حسینی، ترویج فرهنگ امر به معروف و نهی از منكر و برگزاری اجتماعات بزرگ عزاداری از برنامه‌های فرهنگی هنری این ایام در شهرستان گچساران است.
وی ابراز كرد: تشكل‌های مذهبی و هیات های عزاداری در این شهرستان در طول سال برنامه‌های مختلفی اجرا می‌كنند.
شهرستان گچساران حدود 124 هزار نفر جمعیت دارد كه 90 هزار نفر در مناطق شهری و مابقی در روستا زندگی می‌كنند.
خبرنگار: فرزانه شریفی** انتشاردهنده: سید ولی موسوی نژاد
8143/6110
تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۳۹۶ - ۰۸:۴۷
گچساران - ایرنا - با نزدیك شدن به تاسوعا و عاشورای حسینی شور عاشورایی آیین‌های محرم شهرستان گچساران در سنت دیرینه دمام زنی به اوج خود رسیده است.