تهران - ايرنا - مشاور سازمان جهاني بهداشت با اشاره به اينكه هرچند درمان هاي خوب و موفقي براي بيماران مبتلا به پنوموني (عفونت ريه- ذات الريه ) در دنيا وجود دارد، گفت:اما هنوز هم مرگ و مير قابل توجهي براثر اين بيماري گزارش مي شود و هر 20 ثانيه يك نفر در دنيا براثر اين بيماري جان خود را از دست مي دهد.

دكتر مسعود مرداني روز يكشنبه به مناسبت روز جهاني پنوموني در گفت وگو با خبرنگار علمي ايرنا افزود:پنوموني، بيماري عفوني است كه به وسيله ويروس ها، قارچ ها و باكتري ها ممكن است يك يا 2 ريه را درگير كند و سبب التهاب و به دنبال آن عفونت را در ريه ايجاد مي كند.
فوق تخصص بيماري هاي عفوني با اشاره به اينكه اين بيماري سالانه سبب مرگ و مير تعداد زيادي از افراد مي شود، گفت: متاسفانه بيشترين ميزان مرگ و مير را كودكان زير پنج سال، افراد مسن يا دچار مشكلات قلب و عروقي و بيماري هاي مزمن ريوي، تشكيل مي دهند.
وي اظهار كرد كه قسمت عمده اي از مرگ و مير حاصل از اين بيماري قابل پيشگيري بوده و به همين دليل سازمان بهداشت جهاني از سال 2009 روز 12 نوامبر را روز جهاني پنوموني نامگذاري كرد تا با اقدامات لازم شاهد حفظ سلامتي و تندرستي مردم باشيم.
استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با اشاره به اينكه اين بيماري هم با واكسن و هم با اقدامات احتياطي، قابل پيشگيري است، افزود: كاهش مرگ و مير، چگونگي پيشگيري از بيماري و افزايش آگاهي مردم از مهمترين اهداف اين روز جهاني است.

** واكسن آنفلوانزا مي تواند عفونت هاي ويروسي دستگاه تنفسي را كاهش دهد
عضو تيم كشوري آنفلوانزا، يكي از كارهاي مهم براي پيشگيري اين بيماري را ترغيب افراد به استفاده بيشتر از واكسن اعلام كرد و گفت: يكي از واكسن هايي كه مي تواند از عفونت هاي ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني به خصوص بيماري آنفلوانزا بكاهد، واكسن آنفلوانزا است.
فوق تخصص بيماري هاي عفوني ادامه داد كه با تزريق اين واكسن 30 درصد از ميزان بروز عفونت هاي ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني كاسته شده و همچنين ميزان شيوع بيماري و مرگ و مير آن، كاهش مي يابد.
استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي به كودكان زير شش سال و افراد بالاي 60 سال توصيه كرد كه حتما يكبار در سال نسبت به تزريق واكسن آنفلوانزا اقدام كنند.
وي تاكيد كرد كه افراد مبتلا به بيماري قلبي و عروقي، آسم، صعب العلاج مانند ديابت و اچ اي وي مثبت و سرطان، توصيه كرد كه سالي يكبار اين واكسن را تزريق كنند.
مرداني بيان كرد: با تزريق اين واكسن، عفونت هاي ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني كه به احتمال زياد هسته اوليه بيماري پنوموني است، كمتر مي شود.
فوق تخصص بيماري هاي عفوني ادامه داد: واكسن موثر ديگري مي تواند از بروز بيماري پنوموني به نحو چشمگيري جلوگيري كند، واكسن پنوموكوك است كه خوشبختانه در كشور در دسترس مردم مي باشد.
وي ادامه داد كه دومين كار براي پيشگيري از اين بيماري، پوشش واكسيناسيون بيماري هاي قابل پيشگيري است كه خوشبختانه اين مهم در ايران توسط وزارت بهداشت انجام شده و بالاي 90 درصد نوزادان واكسن هاي معمول را دريافت مي كنند.
مرداني برلزوم واكسناسيون برعليه هموفيلوس آنفلوزاي B تاكيد كردوگفت: اين بيماري از عوامل مهم ايجاد كنند پنوموني در كودكان و بزرگسالان محسوب مي شود. در سالهاي اخير در كشور اين واكسن به صورت رايگان در قالب طرح گسترش ايمن سازي منظور شده و با اين كار اميدواريم نسل آينده براثر عفونت ريه فوت نكنند.
وي يكي از عوامل مستعد كننده بروز اين بيماري را سيگار اعلام كرد و به افراد سيگاري توصيه كرد كه از مصرف ان خودداري كنند. ثابت شده افراد سيگاري نسبت به ديگران بيشتر در معرض اين بيماري و عوارض آن هستند.
مرداني با اشاره به اينكه براي شست وشوي مكرر دست عامل مهمي براي پيشگيري اين بيماري است، گفت: ثابت شده شست وشوي مكرر دست سبب قطع رنجيره انتقال عفونتهاي ويروسي دستگاه تنفسي فوقاني از جمله عفونت ريه و سرماخوردگي به ديگران مي شود .
12 نوامبر مصادف با 21 آبان ماه روز جهاني پنوموني ( عفونت ريه يا ذات الريه ) نامگذاري شده و اين روز فرصت مناسبي براي آشنايي بيشتر مردم با عوارض و راه پيشگيري از اين بيماري است. بر اساس اعلام سازمان جهاني بهداشت پنوموني كشنده‌ترين عفونت كودكان زير 5 سال در جهان است؛ بر اساس اعلام WHO پنوموني در سال 2015 عامل مرگ حدود 920 هزار نفر كودك زير 5 سال بوده است.بعد از پنوموني به ترتيب اسهال / سياه سرفه - كزاز- مننژيت/ سپسيس / مالاريا و سرخك قرار دارد.
** ذات الريه چيست
ذات‌الريه عفونتي است كه منجر به التهاب و پرشدن فضاهاي داخل ريه و مجاري هوايي از مايع مي شود. به دنبال ايجاد عفونت، گلبول‌هاي سفيد به طرف ريه‌ها حركت مي‌كنند تا با عفونت مبارزه كنند. اما اين جريان منجر به بروز اختلال در عملكرد اصلي ريه يعني دريافت اكسيژن از هوا و انتقال آن به سيستم گردش خون مي‌ شود.

** علت بيماري
ميكروب‌ هاي متفاوتي عامل ذات الريه هستند. اگرچه بعضي از اين ميكروب‌ ها شايع و تشخيص آنها آسان است، اما در مواردي تشخيص عامل بيماري بسيار مشكل مي‌ باشد. عفونت ريه مي‌تواند در اثر باكتري، ويروس يا قارچ ايجاد شود. در اغلب موارد باكتري‌ها عامل اصلي ايجاد بيماري هستند.

** منشا عفونت
عوامل عفوني معمولا در ريه افراد سالم وجود ندارند. گاهي اوقات آن‌ها توسط جريان خون به ريه ‌ها مي‌رسند، ولي اغلب همراه با نفس كشيدن توسط قطرات ريز آب موجود در هواي تنفسي به ريه ‌ها منتقل مي‌شوند.
فرد دچار عفونت، با عطسه و سرفه ميكروارگانيسم ها را وارد هوا مي‌ كند. برخي از ميكروارگانيسم ها خصوصا ويروس‌ ها همراه تنفس وارد ريه مي‌شوند. بعضي از ميكروب هايي كه به طور معمول در حلق افراد زندگي مي‌ كنند بي ضرر هستند. در صورتي كه شخص به هر علت از جمله به علت ابتلا به ويروس، ضعيف شده باشد اين ميكروب ها به درون ريه‌ها راه مي‌يابند.

** علائم بيماري
ذات‌الريه بسته به عامل ايجادكننده مي‌تواند علائم مختلفي داشته باشد. تب، درد قفسه سينه، سرفه، كاهش اشتها و ضعف علائم اصلي بيماري هستند.سرفه در ابتدا ممكن است خشك باشد، اما يك تا دو روز بعد سرفه خلط‌ دار مي‌شود. خلط معمولا زرد رنگ است و ممكن است رگه‌هاي خوني داشته باشد.
تنفس بيمار سريع و سطحي مي‌شود و ممكن است بيمار به نفس نفس زدن بيفتد. در موارد شديد اكسيژن رساني كاهش مي‌يابد و ممكن است علائم كمبود اكسيژن در فرد بروز كند.
تنفس عميق يا سرفه ممكن است منجر به ايجاد درد عمقي در قفسه سينه شود. اين علامت ممكن است نشان دهنده گسترش عفونت به پرده پوشاننده ريه‌ها باشد.
علمي ** 1201 **1440
خبرنگار: عبدالكريم جبارپور** انتشار: گلشن