سلاح هسته ای ضامن جایگاه هند در بازی های منطقه ای

به گزارش ایرنا در روز پنجشنبه، پایگاه تحلیلی - پژوهشی آمریكایی 'نشنال اینترست' كه به رصد سیاست های كشورها در حفظ منافع ملی خود می پردازد، در مطلبی درباره سیاست های دفاعی هسته ای دهلی نو نوشت:
هند كه بزرگ ترین دموكراسی جهان محسوب می شود دارای یك موقعیت استراتژیك جغرافیایی با رقیبانی قدرتمند است. به همین دلیل حدود 120 موشك هسته ای بالقوه آن باید از 1.3 میلیارد نفر جمعیت این كشور در زمین، دریا و هوا محافظت كنند. علیرغم سیاست كلی هند در عدم جانبداری در طول جنگ سرد، این كشور مجبور شده است تا موشك های هسته ای خود را گسترش دهد.
رهبران ملی گرای هند حتی پیش از كسب استقلال این كشور سودای دستیابی به توان هسته ای را در ذهن خود می پروراندند. جواهر لعل نهرو اولین نخست وزیر هند در توجیه این آرمان گفت: مادامی كه اوضاع جهان به این صورت باشد، هند نیز برای دفاع از تمامیت ارضی و حفظ شأن و اقتدار خود به ابزارهای نوین نیازمند است. بی تردید هند روزی با اتكاء به تحقیقات علمی خواهد توانست قدرت اتمی خود را در جهت اهداف سازنده ای به كارگیرد تا درصورتی كه در معرض تهدید قرار گرفت، بتواند از تمامی وسایل دراختیار استفاده كند.
آزمایش هسته ای چین در سال 1964، مهمترین مشوق هسته ای شدن هند به حساب می آید. دو سال قبل از این ماجرا، چین توانسته بود در یك درگیری مرزی كوتاه اما تعیین كننده هند را مغلوب كرده و بخشی از اراضی آن را نیز به تصرف خود درآورد كه در نهایت به تیرگی روابط این دو كشور منتهی شد. رهبران هند نیز با هدف دفاع از سرزمین خود به فكر افتادند تا با ایجاد و توسعه توان هسته ای به مقابله تدافعی با چین بپردازند.
هند بیش از اینكه برای غلبه بر چین به اتم نیاز داشته باشد، به توازن قدرت خود در منطقه با آن كشور می اندیشد تا از این رهگذر بتواند با چین در رهبری آسیا به رقابت بپردازد.
اولین آزمایش هسته ای هند در 18 ماه مه 1974 در صحرای راجستان انجام شد. این دستگاه كه 'بودای خندان' نام گذاری شده بود یك قدرت انفجاری به اندازه شش تا پانزده كیلوتن داشت. گفته می شود بمب اتمی كه آمریكا بر فراز شهر هیروشیمای ژاپن رها كرد دارای 16 كیلوتن قدرت انفجاری بود. این آزمایش هسته ای برای كنترل تششعات رادیواكتیو در یك محل زیرزمینی انجام شد. هند این آزمایش هسته ای را فعالیتی صلح آمیز توصیف كرد اما در واقع با توجه به پیشرفت های هسته ای كه چین در سال 1964 حاصل كرده بود، آزمایش هسته ای هند در اصل برای مقابله با چین انجام شد.
این آزمایش هند را وارد 'باشگاه هسته ای' كه قبلا شامل ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، انگلستان، فرانسه و چین بود، كرد. هند از آزمایشات هسته ای برای 24 سال دیگر خودداری كرد، تا اینكه این كشور در 11 مه سال 1998 سه آزمایش هسته ای و در تاریخ 13 ماه مه سه آزمایش هسته ای دیگر انجام داد.
اكثر آزمایش ها با قدرت انفجاری كم بین 200 و 500 تن بود و نشان می داد كه به عنوان بمب های اتمی تاكتیكی طراحی شده بودند. یكی از آزمایش های هسته ای هند با شكست مواجه شد و دستگاه در نظر گرفته شده توانست تنها 45 كیلوتن قدرت انفجاری تولید كند.
اما بر اساس گزارش 'انجمن كنترل سلاح های هسته ای' هند امروز دارای 520 كیلوگرم پلوتونیوم است كه برای ساخت 100 تا 120 بمب هسته ای كافی است. دهلی نو این ظرفیت را 'حداقل بازدارندگی معتبر' در برابر كشورهای هسته ای چین و پاكستان توصیف می كند.
در مقابل، چین نیز كه با استناد بر رقابت با آمریكا ظرفیت هسته ای خود را افزایش داده است دارای مواد هسته ای لازم برای 200 تا 250 بمب هسته ای می باشد. تخمین زده می شود كه پاكستان دارای زرادخانه هسته ای به اندازه 100 تا 130 بمب هسته ای باشد.
هرچند هند در سیاست های خود قاطعانه اعلام كرده است كه هیچ گاه اولین كشوری نخواهد بود كه در جنگ از سلاح هسته ای استفاده می كند و تنها در واكنش متقابل از آنها استفاده خواهد كرد، اما با تمركز قوای سه گانه خود را در زمین، دریا و هوا مجهز به سلاح هسته ای كرده است. اولین قدم در این راستا ساخت سلاح هسته ای برای شلیك از هواپیماهای نیروی هوایی هند بود. امروزه این كشور دارای بیش از 200 فروند جنگنده سوخوی 30 ام كی ای، 60 میگ 29 و 51 میراژ 2000 می باشد كه تعدادی از آنها توانایی حمل سلاح هسته ای را دارند.
در بخش زمینی هند دارای یك سری از موشك های قاره پیما با قابلیت كلاهك هسته ای است. نیروهای مسلح هند هم اكنون دارای موشك های پریتوی 2 با برد 350 كیلومتر، آگنی 1 با برد 700 كیلومتر، آگنی 2 با برد دو هزار كیلومتر و آگنی 3 و 4 با برد سه هزار و 500 كیلومتر می باشند.
هند در ماه ژانویه سال جاری موشك بالستیك آگنی 5 كه دارای برد بیش از 5 هزار كیلومتر است را آزمایش كرد.
موشك زمین به زمین آگنی-5 دارای 17 متر طول، 2 مترعرض و 50 تن وزن است و دارای سوخت جامد سه مرحله ای با جدیدترین سیستم های پرواز برای اصابت دقیق به هدف می باشد.
دولت دهلی نو همچنین در سال های اخیر دور از توجه رسانه ها در حال ساخت ناوگان زیردریایی هسته ای خود به ارزش تقریبی 14 میلیارد دلار بوده است.
زیردریایی 'ای ان اس اریهانت' اولین زیردریایی هسته ای ساخت هند به خدمت نیروی دریایی این كشور درآمده است. این درحالی است كه دومین زیردریایی ساخت هند با نام 'ای ان اس اریگات' نیز در ماه نوامبر سال جاری توسط نیرمالا سیتارمان وزیر دفاع به آب انداخته شد.
هند تا سال 2022 عملیات ساخت دو زیردریایی هسته ای دیگر را نیز به پایان خواهد برد. این دو زیردریایی كه یك هزار تن سنگین تر از دو زیردریایی پیشین خود خواهند بود، به هشت موشك بالستیك مجهز خواهند شد.
راكتور هسته ای این زیردریایی ها توسط مركز تحقیقات هسته ای هند ساخته شده است در حالی كه توسعه سیستم پرتاب موشك آنها بر عهده سازمان تحقیق و توسعه موشكی این كشور می باشد.
اواخر پاییز سال گذشته میلادی بود كه سونیل لنبا فرمانده نیروی دریایی هند اعلام كرد كه پروژه ساخت شش زیردریایی بومی هسته ای به ارزش 9.2 میلیارد دلار آغاز شده است.
نیروی دریایی هند همچنین در حال كار بر روی زیردریایی های 13 هزار تنی با قابلیت پرتاب موشك های بالستیك می باشد. این زیردریایی ها قادر خواهند بود 12 موشك بالستیك هسته ای را با خود حمل كنند. 80 درصد از قطعات این زیردریایی ها در هند ساخته خواهد شد.
با توجه به روابط شكننده و پرتنش دهلی نو با دو همسایه هسته ای خود كه هیچیك دارای سیاست عدم استفاده از سلاح هسته ای به عنوان اولین كشور اقدام كننده نیستند، احتمال وقوع درگیری های نظامی با چین و پاكستان برای هند دور از انتظار نیست كه بنابر همین مسئله امكان تلاش برای یك جنگ هسته ای وجود دارد.
آساق**267**1424**1337