متولیانی كه حرمت امامزاده را نگه نداشتند

این بخشی از سخنان رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیشوا است. وی می گوید از تعرض به حریم ساختمان تاریخی این امامزاده به مقام های قضایی شكایت شده است و منتظر اعلام حكم هستند.
در قسمت شمال كمربندی شمالی ورامین – پیشوا و نیز قلعه ایرج كه از آن به عنوان بزرگترین قلعه خشتی نظامی جهان نیز یاد می شود، مقبره یوسف ابن حسین ابن زین العابدین معروف به یوسف رضا (ع) یكی از امامزادگان و عارفان بزرگ قرن دوم -سوم هجری واقع شده كه به گفته خواجه عبدالله انصاری در تاریخ 291 هجری قمری و به گفته عطار نیشابوری در تذكره الاولیاء سال 303 هجری قمری رحلت كرده است.
شهرستان پیشوا با 80 هزار نفر جمعیت در 45 كیلومتری جنوب شرق شهر تهران واقع شده است.
بنای امامزاده یوسف رضا كه در سال 84 به شماره 14667 در فهرست آثار ملی قرار گرفت از دیر باز محل دفن درگذشتگان روستائیان و مناطق مجاور نیز بوده است به طوری كه قدمت برخی قبرها به بیش از 200 سال می رسد.
از گذشته دور، در كنار مقبره این امامزاده و عارف نامی، روستایی شكل گرفت كه به خاطر مقام وی، نام روستا نیز به نام یوسف رضا شناخته می شود و به دلیل آبادانی و سرسبزی از مناطق مهم گردشگری دشت ورامین و شهرستان پیشوا به شمار می رود.

سابقه تعرض به حریم امامزاده
عملیات مرمت این اثر باستانی در سال 1382 آغاز شد و به منظور حفظ آثار تاریخی بویژه سنگ های مزار قدیمی كه نمادهایی از جنسیت، پیشه و خانواده متوفی روی آنها حك شده بود ، در دیواره ها كار گذاشته شد ولی با اجرای طرح توسعه آستان این امامزاده ، نه تنها سنگ های قدیمی از بین رفت ، كه در حاشیه محوطه آن ، یك باب مغازه نیز قد علم كرد.
در جدیدترین تعرض به حریم این آستان 700 ساله و به منظور آنچه احداث شبستان اعلام شده، عملیات بتن ریزی بر روی ستون هایی كه در چند قدمی بنای تاریخی امامزاده یوسف رضا قرارگرفته آغاز شد كه میراث فرهنگی می گوید این اقدام با شكایت این نهاد همراه بوده است.
بنای این امامزاده قدیمی و آجری، از بیرون به صورت هشت ضلعی و از داخل چهار ضلعی است.

اوقاف: از متولیان پیگیر باشید
خبرنگار ایرنا برای پیگیری این موضوع به سراغ رئیس اداره اوقاف و امور خیریه پیشوا رفت كه وی ابتدا پاسخ داد: باتوجه به اینكه از حضورم در این شهرستان یك ماه بیشتر نمی گذرد از روند اجرای طرح توسعه امامزاده یوسف رضا اطلاع چندانی ندارم.
حجت الاسلام سیدحسین مطهری در عین حال افزود: بررسی ها نشان می دهد در خصوص ساخت و ساز در محوطه تاریخی امامزاده یوسف رضا مجوزی كه به تأیید میراث فرهنگی رسیده باشد یافت نشده و باید علت اجرای این عملیات بدون مجوز را از متولیان امامزاده پرسید.

انتقاد از نگاه درآمدزایی متولیان
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پیشوا نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هرگونه ساخت و ساز در محوطه و حریم آثار تاریخی بویژه آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی جرم است.
مجید ژاله نیا بیان كرد: حدود یك سال و نیم پیش، متولیان امامزاده درخواست اضافه كردن بنایی در محوطه تاریخی یوسف رضا ارائه كردند كه با وجود مخالفت اداره كل میراث فرهنگی استان تهران، بخشی از فوندانسیون سازه مورد نظر در مجاورت بنای تاریخی اجرا شد.
وی بیان كرد: اداره میراث فرهنگی پیشوا با طرح شكایت در مراجع قضایی از ادامه این ساخت و ساز غیرمجاز جلوگیری كرد ولی چندروز پیش ساخت و ساز آغاز كه با اطلاع از این عملیات ، بار دیگر طرح شكایت انجام و از ادامه آن جلوگیری شد.
ژاله نیا تصریح كرد: هدف، كسب درآمد در موقوفه هاست و ساخت و سازهای صورت گرفته در محوطه تاریخی یوسف رضا و احداث یك باب مغازه در ضلع شمالی این بنای تاریخی مؤید این امر است.
وی تصریح كرد: موضوع تعرض به حریم این امامزاده تاریخی در مراجع قضایی مطرح شده و تلاش می شود با پیگیری لازم، حكم قلع و قمع این ساخت و ساز دریافت شود.
ژاله نیا افزود: در شهرستان پیشوا 40 اثر تاریخی شناسایی شده كه برای حفاظت از آنها تنها یك نیرو در اختیار داریم.
این مسئول تأكید كرد: احترام و حراست از امامزاده با متولی آن است، وقتی متولیان این اثر تاریخی به اهمیت آن توجهی نمی كنند طرح شكایت در مراجع قضایی تنها راه حفاظت از آن است.
خبرنگار ایرنا طی چندروز گذشته برای گفت وگو با رئیس هیات امنا یا دیگر متولیان امامزاده دو بار حضوری به محل مراجعه كرد اما بی نتیجه بود و موفق به صحبت با اعضای هیات امنای این مكان نشد لذا به سراغ دیگر مسئولان روستا رفت كه توانست با دهیار و نیز بخشدار نیز مصاحبه داشته باشد.
دهیار روستای یوسف رضا به خبرنگار ایرنا گفت: برای ساخت و ساز در عرصه امامزاده یوسف هیچ مجوزی از دهیاری اخذ نشده و این اقدام كاملا غیر قانونی بوده است.
سید محمدرضا طباطبایی افزود: عوامل دهیاری به محض اطلاع از ساخت و ساز در محوطه امامزاده با بخشداری مركزی شهرستان مكاتبه كردند و تخلف انجام شده را به مسئولان شهرستان اطلاع دادند.
وی بیان كرد: دهیاری به عنوان یك مركز اداری نمی تواند رأسا نسبت به جلوگیری از ساخت و ساز اقدام كند.
بخشدار مركزی پیشوا نیز به خبرنگار ایرنا گفت : در حدود یك سال و نیم پیش نیز متولیان امامزاده با وجود مخالفت های میراث فرهنگی اقدام به حفاری و فوندانسیون ریزی برای احداث شبستان در محوطه امامزاده كرده بودند كه عوامل انتظامی و بخشداری مانع شدند.
احمد ملایری افزود: بر اساس توافقنامه میراث فرهنگی و اوقاف كه نسخه ای از آن در اختیار بخشداری وجود دارد قرار بود طرح مد نظر متولیان امامزاده برای احداث شبستان به اداره كل میراث فرهنگی استان تهران ارسال شود تا پس از تأیید نهایی، عملیات اجرایی انجام گیرد كه این موافقت تاكنون نیز حاصل نشده است.
وی بیان كرد: اكنون عوامل میراث فرهنگی، بخشداری و نیروی انتظامی از ادامه كار اجرایی در محوطه تاریخی امامزاده یوسف رضا جلوگیری كرده اند و با طرح شكایت از سوی میراث فرهنگی، پرونده در مراجع قضایی در حال پیگیری است.
تهرام/7254 /1008
گزارش از سید حسن میری