بیروت-ایرنا- «لیلی نقولا» استاد روابط بین الملل دانشگاه لبنان در گفت و گو با ایرنا تاكید كرد كه كشورهای غربی مخالف بازگشت آوارگان سوری به كشورشان هستند و تلاش می كنند از این مساله به عنوان ابزاری برای فشار اقتصادی و سیاسی به دولت سوریه استفاده كنند.

نقولا كه كشورش لبنان میزبان یك و نیم میلیون آواره سوری است، از سیاست های كمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل نیز انتقاد و این نهاد بین المللی را به همراهی با كشورهای غربی متهم كرد.
وی در عین حال سخنان اخیر «سیدحسن نصرالله» دبیركل حزب الله را روزنه ای برای تحولی مثبت در حل بحران آوارگان سوری در لبنان دانست.

*استفاده ابزاری از آوارگان
بخش عمده گفت و گوی ایرنا با نقولا به بحث درباره سیاست كشورهای غربی در قبال بحران آوارگان سوری اختصاص پیدا كرد.
استاد روابط بین الملل دانشگاه لبنان در این خصوص گفت: كشورهایی كه به دنبال براندازی دولت سوریه در این سال ها بودند تلاش كرده اند كه از پرونده آوارگان برای نیل به اهداف متعدد استفاده كنند.
وی در تشریح سیاست كشورهای غربی درباره حضور آوارگان سوری در لبنان گفت: در ادامه تلاش این كشورها برای تقسیم سوریه و ایجاد دولت های كوچك طایفه ای، آنها روی این مساله متمركز شدند كه آوارگان سوری در لبنان در مناطق (اكثرا سنی نشین) همچون طرابلس، عكار و عرسال اسكان داده شوند.
نقولا افزود: بعد از آنكه هدف آنها در تقسیم و تجزیه به نتیجه نرسید، تلاش كردند كه آوارگان سوری را به منبع تهدید امنیتی در لبنان و عامل فشار به دولت این كشور و حزب الله تبدیل كنند. البته این هدف پس از موفقیت ارتش و مقاومت لبنان در آزادسازی ارتفاعات شرقی این كشور از دست تروریست ها محقق نشد.
به باور استاد دانشگاه لبنان، در برهه كنونی و در شرایطی كه وضعیت سوریه به سمت پیروزی نظامی ارتش این كشور پیش می رود و به مرحله راه حل سیاسی و بازسازی نزدیك می شویم، كشورهای غربی تلاش می كنند از آوارگان به عنوان ابزاری برای فشار به دولت سوریه استفاده كنند. به صورتی كه نگذارند آنها نقشی در آزادسازی داشته باشند یا اینكه بازگشت آنها را با خروج حزب الله از سوریه معامله كنند.
وی همچنین به وضعیت آوارگان سوری در تركیه اشاره كرد و گفت: تركیه از ابتدای بحران در سوریه، مقصد معارضان بوده است. اردوغان از آنها استفاده كرد. تجار سوری در تركیه سرمایه گذاری كردند و دولت تركیه به برخی از آنها شهروندی این كشور اعطا كرد تا از آنها در موازنه سیاسی در داخل استفاده كند.
نقولا وضعیت آوارگان سوری در اردن را نیز این گونه تشریح كرد: در آنجا حضور آوارگان به مثابه شمشیری دولبه بوده است. از یك سو این وضعیت بهانه ای برای جلب كمك های اقتصادی برای اردن بود و از سوی دیگر حضور آوارگان باعث ایجاد مشكلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی شد. اخیرا در جریان اعتراض ها در اردن این نگرانی وجود داشت كه با اهداف سیاسی و فشار به دولت، آوارگان سوری در اردوگاه ها نیز دست به تظاهرات بزنند.

*مخالفت با بازگشت
نقولا در ادامه گفت و گو با ایرنا به مخالفت كشورهای اروپایی با بازگشت آوارگان به كشورشان اشاره كرد و گفت: این كشورها نمی خواهند كه دولت سوریه با استفاده از بازگشت آوارگان اعلام كند كه سوریه امن شده و می توان در آن سرمایه گذاری كرد.
به گفته استاد دانشگاه لبنان، اروپایی ها و بویژه آلمان نگرانند كه در صورتی كه لبنان آوارگان سوریه را به كشورشان بازگرداند این مساله بهانه ای برای بازگشت آوارگان سوری از اروپا شود و قدرت احزاب و گروه هایی را كه خواستار این مساله هستند، افزایش دهد.
وی گفت: مركل نمی خواهد بازگشت آوارگان بدون هیچ مابه ازایی صورت بگیرد. او در دیدار با پوتین بازگشت آوارگان را ما به ازای مشاركت این كشور در فرایند بازسازی در سوریه قرار داده است. البته اسد با این نوع معامله مخالفت كرده است.
نقولا با اشاره به اینكه همه آوارگان سوری، فقیر نیستند، خاطرنشان كرد: در میان آنها سرمایه دارانی هستند كه بازگشت آنها به نفع دولت سوریه است و به همین دلیل اروپایی ها این را نمی خواهند.

*سیاست كمیساریای پناهجویان
طی هفته های اخیر یكی از موضوعات بحث برانگیز در لبنان، سیاست كمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل در قبال بازگشت آوارگان سوری بوده است.
وزیر خارجه لبنان، كمیساریا را متهم به مانع تراشی و ترساندن آوارگان برای بازگشت كرده است. هرچند این ادعا از سوی كمیساریا رد شده است.
در این رابطه نقولا نظری مشابه با مقام های لبنانی دارد. وی كمیساریا را به اجرای برنامه های كشورهای غربی متهم كرد و گفت: كمیساریا در ابتدای بحران در سوریه آوارگان را تشویق كرد كه به لبنان بیایند و به آنها كمك های مالی زیادی ارائه كرد. این ها چیزهایی است كه در گزارش های بین المللی مورد تاكید قرار گرفته است.

*ضرورت رفع نگرانی های آوارگان برای بازگشت
نقولا كه تاكنون در كنفرانس های بین المللی درباره موضوع آوارگان شركت كرده و با بسیاری از آوارگان در كشورهای مختلف از جمله در اروپا دیدار كرده است، معتقد است كه بسیاری از آنها تمایل زیادی برای بازگشت دارند اما مشكلاتی هم در مقابل آنها وجود دارد كه باید برطرف شود.
وی گفت: برخی از كسانی كه از خدمت سربازی فرار كرده اند، امروز برای بازگشت به كشورشان نیاز به عفو دولت دارند. همچنین برخی از آوارگان نگرانند كمك های مالی كه اكنون به آنها ارائه می شود پس از بازگشت قطع شود و معیشت آنها دچار مشكل شود. از سوی دیگر برخی نگرانند پس از بازگشت، تهدیداتی امنیتی متوجه آنها شود.
نقولا البته معتقد است سخنان اخیر سیدحسن نصرالله كه وعده داد حزب الله به فرایند بازگشت آوارگان كمك كند، باعث می شود كه بسیاری از موانع بازگشت برطرف شود.
وی همچنین گسترش روابط بین لبنان و سوریه را در فراهم آوردن شرایط برای بازگشت آوارگان ضروری دانست و گفت: كسانی كه به گسترش روابط بین دو كشور اعتراض دارند خواهند فهمید كه موضع آنها غیرواقعی است و باید روابط دو كشور به فرایند طبیعی خود بازگردد.
خاورم**388**2054*1049