كاوش های باستان شناختی شهر بلقیس پایان یافت

مدیر پایگاه ملی شهر تاریخی بلقیس روز یكشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: فصل نهم كاوش شهر تاریخی بلقیس از اواخر اردیبهشت ماه آغاز تا اوایل تیرماه سال امسال به مدت 40 روز با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی در دو بخش داخل ارگ و شارستان انجام شد.
علیرضا نجفی افزود: این كاوش ها در داخل ارگ با هدف شناخت و آگاهی از ساختار معماری داخل ارگ و فضاهای موجود در آن، فراهم كردن بستری برای حفاظت و مرمت اضطراری و تكمیلی در داخل ارگ و در محدوده شارستان با تاكید بر تپه منار با هدف مشخص كردن كاربری و تكمیل ساختار بنای احتمالی مسجد یا مدرسه كه بخش هایی از آن در فصول گذشته با كاوش های باستان شناختی نمایان شده بود انجام شد.
وی گفت: از مهم ترین یافته های شارستان در بخش معروف به تپه منار می توان به تعداد حجره با مصالح آجر و گچ در پیرامون حیاط مركزی و یك بنای چهار ضلعی به ابعاد 8 × 8 متر با دیواری به ضخامت 60 /1 سانتیمتر كه احتمالاً در بالای آن گنبد قرار داشته، می باشد كه در فصول قبل بخشهایی از ساختار این بنا شامل ایوان، راهرو مزین به گچبری و تعدادی حجره طی كاوش های باستان شناسی كشف شده بود.
نجفی افزود: یافته های باستان شناختی در این بخش بیانگر آن است كه احتمال دارد این ساختار با حمله مغولان تخریب و پس از آن تغییر كاربری داده شده و به یك فضای صنعتی(كوره های آهنگری و ساخت سفال) تبدیل شده و تا ابتدای حكومت سربداران این روند ادامه داشته است.
مدیر ملی پایگاه شهر تاریخی بلقیس مهم ترین كشفیات در داخل ارگ در این كاوش را تعدادی اتاق با ساختار پی سنگی و دیوارچینه ای كه ادامه ساختارهایی كه در فصول قبل كشف شده بود ذكر كرد و گفت: بخش اعظم این ساختار طی حفاری غیر مجاز تخریب شده است.
نجفی از دیگر یافته های مهم این كاوش در داخل ارگ پس از تخریب های حفاری های غیرمجاز و ساخت سازهای دوره های متعدد كه در آن صورت گرفته و باقی مانده را ساختارآبرسانی شامل یك حوض هشت ضلعی و یك حوض چهارضلعی با یك آبراهه آجری در داخل حیاط مركزی ذكر كرد.
وی افزود: هنر سفالگری، شیشه گری، فلزكاری و گچبری كه قطعه هایی ازآن در كاوش بدست آمده از دیگر یافته ها در زمینه صنعت، هنر و حرفه در این شهر تاریخی است.
به گزارش ایرنا شهر كهن اسفراین معروف به «شهر بلقیس» به عنوان دومین بنای عظیم خشتی و گلی ایران پس از ارگ بم است كه در فاصله سه كیلومتری جنوب غربی شهر كنونی اسفراین قرار دارد.
به گفته مدیر پایگاه ملی شهر تاریخی بلقیس این شهر كهن بیش از 200 هكتار وسعت دارد و متشكل از سه بخش ارگ، شارستان و ربض است كه براساس اسناد تاریخی این شهر در قبل از اسلام آباد و شكوفا بوده و در سال 31 هجری توسط مسلمانان فتح شده است.

** قدیمی ترین استقرار در بلقیس
به گفته وی، با استناد به یافته های باستان‌شناختی و اشارات متون تاریخی قدیمی ترین استقرار در این شهر تاریخی كه تاكنون شناسایی شده مربوط به اواخر دوره ساسانی - صدر اسلام است و زندگی در آن تا پایان دوره صفوی به طور مداوم جریان داشته است.
این شهر در اواخر دوران طهماسب دوم و ابتدای حكومت نادر یعنی در سال 1131 هجری قمری توسط افاغنه كاملاً ویران و تخریب شده، به نحوی كه جایگاه پیشین خود را از دست داده است و از این زمان، كم كم نام افسانه ای بلقیس بر روی خرابه های شهر قدیمی اسفراین گذاشته شد.
نخستین فعالیت های باستان‌شناسی به صورت علمی در این مجموعه از سال 1386 آغاز شده و هر ساله به صورت مستمر ادامه داشته است.
مجموعه شهر تاریخی بلقیس دومین بنای عظیم خشتی و گلی ایران پس از ارگ بم است كه به شماره 4497 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است
بنای عظیم شهر تاریخی بلقیس پر بازدید ترین اثر تاریخی و گردشگری استان خراسان شمالی از سال 94 تاكنون بوده است.
شهرستان 120 هزار نفری اسفراین در 60 كیلومتری جنوب شرقی بجنورد مركز خراسان شمالی قرار دارد.
7189 / 6042