استراتژی شكست خورده آمریكا درباره ایران

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا از همان آغاز ورود به كاخ سفید رویكرد و بنای كارش را برای افزایش فشار و تحریم علیه ایران گذاشت. بی گمان از جمله رفتارهای تهدید زای ترامپ برای امنیت جامعه بین الملل خروج یكجانبه وی از توافق چند جانبه هسته ای بود. پس از این اقدام ترامپ بود كه «مایك پمپئو» وزیر امور خارجه آمریكا در جریان نشست 31 اردیبهشت ماه امسال در بنیاد محافظه كار«هریتیج» تحت عنوان «پس از توافق؛ استراتژی جدید پیرامون ایران» را اعلام كرد. پمپئو در این نشست 12 شرط برای توافق جدید با ایران تعیین كرد. در ادامه سیاست های ضد ایرانیِ دولت آمریكا، پمپئو پنجشنبه 25 مرداد نیز در سخنان كوتاهی از تشكیل «گروه اقدام ایران» در وزارت امور خارجه خبر داد و «برایان هوك» مدیر سیاست گذاری وزارت امور خارجه آمریكا از سوی پمپئو به ریاست گروه اقدام ایران معرفی شد. این در شرایطی است كه همزمان با چنین تحركات ضد ایرانی آمریكا، بسیاری از شركای تهران آمادگی خود برای همكاری با ایران و گسترش روابط با تهران را اعلام كرده اند و اكنون هیچ اجماعی درباره تحریم های ترامپ علیه ایران وجود ندارد.
روزنامه «رای الیوم» چاپ لندن در این زمینه نوشت: راهبرد آمریكا درباره ایران از شكست شرط بندی های این كشور بر روی انتخابات لبنان و عراق و پیامدهای ناشی از تغییر صحنه سیاسی در لبنان و تصمیم انتقال سفارت آمریكا از تل آویو به قدس و تنش های پس از این تصمیم ناشی شده است. شكست شرط بندی های آمریكا در ایجاد سرزمینی ثابت برای خود و همپیمانانش در عراق، سوریه و لبنان سبب شده است كه این كشور راهبرد محاصره اقتصادی ایران را در دستور كار قرار دهد تا از این طریق نفوذ ایران در منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.
با این وجود اكنون توپ در زمین كشورهای اروپایی است. راهبرد آمریكا درباره ایران نه تنها این كشور را هدف قرار می دهد، بلكه شركت های اروپایی هم هدف قرار گرفته اند. از این رو، سیاست كشورهای اتحادیه اروپا و آمریكا درباره ایران متفاوت است. كشورهای اروپایی به شدت مخالف خروج آمریكا از این توافق هستند. نمایندگان این كشورها همواره با مقام های ایران در حال رایزنی هستند و به مقامات ایران پیام های اطمینان بخشی می دهند كه حتی با خروج آمریكا از این توافق نیز به آن پایبند خواهند بود.
برای ایران هم تضمین تعاملات با كشورهای اروپایی بسیار مهم است. همگان می دانند كه راهبرد آمریكا درباره ایران در نتیجه شكست طرح های این كشور در سوریه، عراق، لبنان و یمن شكل گرفته است. آمریكا نتوانسته است در این كشورها اراده سیاسی و نظامی خود را تحمیل كند. این رویكرد وجود دارد كه قدرت سیاسی و نظامی ایران در این كشورها سبب شده كه طرح هایی كه آمریكا برای كشورهای منطقه ترسیم كرده بود با شكست روبرو شود.
یك معادله جدید از دیدگاه آمریكا وجود دارد كه محتوای آن این است كه ایران در نتیجه توافق هسته ای به توان بالای مالی دست یافته است و اقتصاد این كشور در نتیجه این توافق قدرتمندتر شود و این موضوع سبب قدرت یابی ایران در سوریه و عراق و شكست داعش در این كشورها شده است. در نتیجه این موضوع راهبرد آمریكا در منطقه ویران شده است. زیرا آمریكا با پرورش داعش و دیگر گروه های تروریستی در منطقه تلاش می كند اوضاع منطقه را بر پایه منافع خود و رژیم صهیونیستی پیش برد. از این رو، طبیعی بود كه پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا به طور آشكار بگوید كه می خواهیم به نفوذ ایران در منطقه پایان دهیم و این خواسته تنها با خروج از توافق هسته ای و فراهم كردن زمینه جدید برای از سرگیری دشمنی راهبردی آمریكا و ایران پس از انقلاب امكان پذیر است. اما آمریكا این بار با یك مشكل روبرو است و آن این است كه این كشور دیگر نمی تواند جامعه بین الملل را با خود همراه كند. بر پایه گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران به همه بندهای توافق هسته ای پایبند بوده است و اروپایی هم بر این موضوع تاكید می كنند.
شبكه اطلاعاتی «نباء» عراق نیز در گزارشی به نقل از «فولكر پرتس» رئیس بنیاد علم و سیاست آلمان در برلین نوشت: اگر آمریكا برای كنترل ایران راهبردی دارد این راهبرد پنهان است. آمریكا سیاست برخورد با ایران را دنبال می كند اما مشخص نیست كه واشنگتن برای تحقق چه چیزی تلاش می كند و چگونه عمل می كند و چه كشورهایی با آن همراه هستند. بدون تردید دولت آمریكا با عقب نشینی از توافق هسته ای و اعمال تحریم ها برای افزایش فشار بر ایران تلاش می كند. با این وجود مشخص نیست آیا هدف از این اقدام مجبور كردن ایران برای ورود به مذاكره است یا اینكه آمریكا برای بر هم زدن ثبات ایران تلاش می كند. به جای اینكه این راهبرد آمریكا همگرایی جهانی علیه ایران را به دنبال داشته باشد شكاف ژرفی میان واشنگتن و همپیمانان آن را سبب شده است.
تارنمای شبكه اطلاعاتی نباء عراق به نقل از «استفان هایدمن» كارشناس مسائل خاورمیانه نوشت: سیاست خارجی دولت ترامپ دارای سه ویژگی بغرنجی، تناقض و ناهماهنگی است. با این وجود درباره ایران موضوع جور دیگری است. ترامپ ایران را دشمن آمریكا، همپیمانان عرب و رژیم اسرائیل به شمار آورده است و از زمان راهیابی به كاخ سفید برای اعمال قید و بندهایی بر روی برنامه هسته ای این كشور و پایان دادن به كاهش نفوذ آن در منطقه خاورمیانه تلاش كرده است. برای رسیدن به هدف نیز از توافق هسته ای عقب نشینی كرد و در جنگ یمن از عربستان حمایت كرد و از روسیه خواسته است به حضور ایران در سوریه پایان دهد. اما سوال اساسی این است كه آیا این رفتارهای منافع بلند مدت آمریكا را تامین خواهد كرد و اگر این رفتارهای ترامپ با شكست روبرو شود او چه خواهد كرد. درباره همه این رفتارها ترامپ نگرانی های وجود دارد.
روزنامه «عربی 21» مصر نیز در گزارشی به قلم «حسن ابوهنیه» نوشت: این دیدگاه وجود دارد كه تصمیم دولت آمریكا در عقب نشینی از توافق هسته ای و اقدامات پس از آن نتایج معكوس و زیانباری برای آمریكا و همپیمانان آن در منطقه به دنبال خواهد داشت. آمریكا از این مسیر به اهداف خود نخواهد رسید. ایرانی ها به خوبی می دانند كه این تصمیم یكجانبه است و آمریكا در نتیجه آن منزوی خواهد شد. «دنیس راس» مشاور مركز پژوهش های واشنگتن و عضو شورای روابط خارجی آمریكا هم گفته است این اقدام ترامپ منزوی شدن آمریكا را به دنبال خواهد داشت و این موضوع برای تهران یك پیروزی است. در واقع درگیری لفظی، تحریم های اقتصادی و محاصره به عنوان عناصر اساسی راهبرد آمریكا نتایج ایده آلی را برای واشنگتن به دنبال نداشته و نخواهد داشت. برخی از عناصر این راهبرد از ابزارها و سازكارهای اجرایی برخوردار نیستند. بدیهی است كه آمریكا با راهبرد خود می خواهد از طریق همپیمانان خود در اروپا و خاورمیانه وارد شود، اما همپیمانان آمریكا حاضر به پرداخت هزینه ماجراجویی های آمریكا نیستند. ایران به دنبال هر یك از راهبردهای آمریكا بسیار قدرتمندتر و منسجم تر ظاهر می شود و این كشور به یك بازیگر منطقه ای قدرتمند تبدیل شده است.
پژوهشم **9278**