تهران- ايرنا- پس از ماهها جنجال در برزيل، سرانجام ژائير بولسونارو نامزد راست افراطي با پيروزي در دور دوم انتخابات به عنوان رئيس جمهوري جديد اين كشور برگزيده شد كه با توجه به رويكرد افراطي وي، تغييرات اساسي در سياستهاي دولت انتظار مي رود و اين امر موجب نگراني هايي شده است.

به گزارش روز دوشنبه ايرنا، با شمارش 96 درصد آراء دور دوم انتخابات رياست جمهوري برزيل، نتايج رسمي نشان داد كه ژائير بولسونارو نامزد راست افراطي توانسته با كسب 55 درصد آراء پيروز انتخابات شود. فرناندو حداد نامزد چپ گرا 45 درصد اراء را از آن خود كرد.
سرنوشت فردي كه قرار است در سمت رياست جمهوري برزيل تصميمات مهمي را در آينده اتخاذ كند، مشخص شده و اكنون گمانه زني ها در مورد سياستهاي بولسونارو در برزيلي كه امروز با چالش هاي مختلفي روبروست، به اوج خود رسيده است. 'ژاير بولسونارو' توانست با وعده هاي پوپوليستي و استفاده از تاكتيك هاي رفتاري و انتخاباتي مشابه 'دونالد ترامپ' رييس جمهوري آمريكا توجه مردم را جلب كند و از سوي برخي كارشناسان 'ترامپ برزيل' لقب بگيرد. اين گمانه زني نيز پيشتر مطرح شده بود كه شماري از نظاميان سابق سمت هاي مهم كابينه بولسونارو را بدست خواهند گرفت كه در اين صورت عوامل امنيتي نقش مهمي پس از چند دهه در سياستگزاري هاي اين كشور منطقه آمريكاي جنوبي خواهند داشت. تقريا 30 سال پس از پايان ديكتاتوري نظامي در برزيل، به نظر مي رسد عوامل وابسته به نهادهاي امنيتي اين كشور در مسير بازگشت به عرصه سياستگزاري ها هستند.
نكته جالب اين دور از انتخابات رياست جمهوري برزيل، ظهور بولسونارو عضو سابق ارتش به عنوان يك نامزد پوپوليست با تاكتيك هاي خاص خود براي جلب آراي مردمي بوده است. وي كه پيش تر به دليل مواضع جنجالي در محافل مختلف در برزيل شهره خاص و عام بوده، با وعده هاي جذاب به مردم از جمله مقابله با فساد مالي و اصلاحات در نظام مالياتي توانست بيشترين آراء را از آن خود كند.

** اتخاذ سياست هاي جديد در يك مسير سخت
بولسونارو در تبليغات انتخاباتي اش بارها به اين مسئله اشاره كرد كه سياستهاي جديد مهمي را در صورت پيروزي به اجرا درخواهد آورد. سركوب جرائم سازمان يافته و كاهش نقش دولتي ها در اقتصاد اين كشور از جمله اين سياستهاي جديد خواهند بود. رئيس جمهور راست گراي برزيل پس از غلبه بر چپ گراها اهدافي دارد كه قطعا اجراي آنها باعث تحولات جديدي در اين كشور منطقه آمريكاي جنوبي خواهد شد.

- مقابله با فساد مالي
پس از افشاي بزرگترين رسوايي فساد مالي در تاريخ بزريل، مردم اين كشور از مقامات بسيار نااميد شده و خشم دروني موجب گرايش آنها به راست گراها شد. بولسونارو از اين شرايط استفاده كرد و بارها در تبليغات انتخاباتي از مبارزه تمام عيار با فساد مالي در رده هاي بالا سخن به ميان آورد. رئيس جمهوري جديد برزيل وعده داده تا تحقيقات بيشتري در مورد فساد مالي در بخش هاي مختلف از جمله در بدنه دولت و احزاب سياسي انجام شود.

- خصوصي سازي
بولسونارو اعلام كرده كه به دنبال خصوصي سازي يكسري نهاد هاي دولتي از جمله بخش هايي از شركت نفتي پتروبراس و شركت برقي التروبراس خواهد بود. وي بر اين باور بوده با خصوصي سازي مي توان بخشي از فساد مالي دولتي ها را از بين برد. با اين حال اينكه در اين زمينه چه سياست و فعاليتهايي بايد در كانون تصميمات دولت قرار بگيرد، بحث روز مشاوران ارشد وي خواهد بود.

- بهبود وضعيت اقتصادي
از جمله چالش هاي رئيس جمهوري جديد برزيل بهبود وضعيت اقتصادي خواهد بود. اقتصاد برزيل طي بدترين ركودش از سال 2015 تا 2016 حدود هفت درصد تنزل داشته كه با ادامه اين وضعيت دچار مشكل خواهد شد. بولسونارو وعده داده براي كاهش هزينه هاي دولت به دنبال كاهش شمار وزارتخانه ها نيز مي باشد.

- اصلاح بخش مستمري و مالياتي
از جمله اهداف ديگر بولسونارو اصلاحات در بخش پرهزينه مستمري در برزيل خواهد بود تا بدين ترتيب كسري بودجه پايدار اين كشور نيز كاهش يابد. اما وي در اين راستا هنوز جزئيات بيشتري را ارائه نكرده اما تاكيد داشته كه طرح او با برنامه هاي دولت قبلي متفاوت خواهد بود. رئيس جمهوري جديد برزيل همچنين به دنبال اعمال اصلاحات در امور مالياتي است.

- سركوب خشونتها و جرائم سازمان يافته
يكي ديگر از اهداف دولت جديد برزيل مبارزه تمام عيار با سطح فزاينده خشونت و جرائم در اين كشور است. بولسونارو قول داده كه در مبارزه با اين چالش جدي دولتش بسيار مصمم خواهد بود. در كشوري كه ساليانه بيش از 60 هزار نفر با شليك گلوله در آن كشته مي شوند، رئيس جمهوري جديد به دنبال اصلاح قوانين مربوط به در اختيار داشتن سلاح است تا شهروندان بتوانند به آساني خود را مسلح كرده و از خود دفاع كنند. هدف ديگر وي مشاركت فعال تر دولت فدرال در امور امنيتي است، امري كه سابقا بيشتر برعهده دولت ايالتي بود. بولسونارو به دنبال اين خواهد بود تا نيروهاي ارتش به صورت منظم در خيابان ها گشت زني كنند كه البته اين امر نيز تبعات ديگري به دنبال خواهد داشت.

- تغييرات در سياست خارجي
مواضع و رويكردهاي رئيس جمهوري جديد برزيل حكايت از تغييرات چشمگير در سياست خارجي اين كشور دارد. نگرش نظامي گري و حمايت از سياستهاي ' ترامپ گونه' در برنامه هاي بولسونارو نشان مي دهد كه برزيل به سوي شرايط جديد حركت خواهد كرد. با توجه به اظهارنظرهاي پيشين بولسونارو در مورد روابط اقتصادي كشورش با چين، به نظر مي رسد كه وي تمايل چنداني به حفظ روابط اقتصادي فعلي برازيليا- پكن ندارد و بايد منتظر تغييرات در سياستهاي برزيل در قبال چين بود. چين پيشتر با تجارت 75 ميليارد دلاري طي سال گذشته بزرگترين شريك تجاري برزيل در امريكاي لاتين بود. از جمله اهداف ديگر بولسونارو بهبود روابط كشورش با آمريكا خواهد بود. روابط برزيل و آمريكا طي 13 سال گذشته تحت هدايت چپ گراها روابط مطلوب دولتمردان آمريكايي نبود اما رئيس جمهوري جديد برزيل كه يك ستايش كننده سرسخت دونالد ترامپ بوده، خود را براي ايجاد يك روابط ويژه كشورش با واشنگتن آماده مي كند. پس از پيروزي بولسونارو در انتخابات، ترامپ روز يكشنبه تلفني با بولسونارو گفت و گو كرد و دو طرف نسبت به همكاري هاي دوجانبه گسترده متعهد شدند. رئيس جمهوري جديد برزيل در مسير الگوبرداري از سياستهاي ملي گرايانه ترامپ، اعلام كرده كه به دنبال كاهش تعامل با بلوك هاي منطقه اي همچون مركوسور و حركت در مسير ايجاد روابط دوجانبه گسترده با كشورها و نهادها خواهد بود. وي همچين در يك موضع گيري افراطي عنوان كرده كه سفارت برزيل در سرزمين هاي اشغالي را به بيت المقدس منتقل مي كند و سفارت فلسطين در برزيليا را تعطيل خواهد كرد. برزيل تحت هدايت بولسونارو در مسير گسترش روابط با آمريكا و اسرائيل و مخالفت جدي با حكومت هاي چپ گرا گام برمي دارد.

** راست افراطي چگونه پيروز شد؟
برخي كارشناسان معتقدند بولسونارو به خوبي توانست از شرايط سياسي فعلي برزيل به نفع خود استفاده كند. اين كارشناسان بر اين باورند كه اگر فضاي سياسي امروز برزيل تا اين حد نااميدكننده و اقبال عمومي نسبت به چپ گرا تا اين ميزان پايين نبود، بولسونارو نمي توانست در انتخابات پيروز شود. تحليل گران مي گويند كه راست گراها مدتهاست برنامه جامعي را براي كنار رفتن چپ گراها از كانون قدرت در دستور كار داشتند و اكنون مقطع زماني مناسبي براي اجراي سياستهاي مدنظر آنها بود. اگر طرح محكوم شدن لولا ايناسيو داسيلوا رئيس جمهوري چپ گراي سابق در يك پرونده فساد مالي موفق نمي شد، به رغم ناكامي هاي چپ گرا ها اين بار نيز لولا داسيلوا چپ گرا مي توانست نامزد راست گرا را در انتخابات شكست دهد. نظرسنجي ها در زمان محكوميت لولا داسيلوا نشان مي داد كه وي همچنان محبوب ترين سياستمدار برزيل است و شهروندان اين كشور دستاوردهاي وي را فراموش نكرده اند. اگر وي مي توانست در انتخابات نامزد شود، قطعا نتايج انتخابات به گونه ديگري رقم مي خورد. عدم حضور لولا داسيلوا در انتخابات، نااميدي از عملكرد چپ گراها، نبود يك نامزد چپ گراي مقتدر و محبوب و در نهايت تاكتيك هاي پوپوليستي بولسونارو در پيروزي راست افراطي در انتخابات برزيل تاثير چشمگيري داشت.

** دوره قدرت گيري راست گراها و افول چپ گراها در آمريكاي لاتين؟
پيروزي بولسونارو راست گرا در انتخابات برزيل قطعا تاثيرات چشمگيري در منطقه آمريكاي لاتين به دنبال خواهد داشت. در اين مقطع زماني نشانه هايي از قدرت گيري راست گراها و افول قدرت چپ گراها در آمريكاي لاتين به چشم مي خورد. حضور راست گراها در راس قدرت دو كشور و اقتصاد مهم آمريكاي لاتين( برزيل و آرژانتين)، حضور ايوان دوكه رئيس جمهوري جديد راست گرا در راس قدرت در كلمبيا و همچنين افزايش نارضايتي ها از عملكرد رهبران چپ گرا در برخي كشورهاي اين منطقه از جمله ونزوئلا و نيكاراگوئه، همگي نشانه هايي از احتمال حضور پررنگ تر راست گراها در اين منطقه دارد. قطعا با حضور بيشتر رهبران راست گرا شرايط سياسي در آمريكاي لاتين دستخوش تغييراتي مي شود كه در اين ميان آمريكا از اين شرايط به نفع خود سود خواهد برد. با بررسي اوضاع كشورهاي آمريكاي لاتين با رهبران چپ گرا مي توان به نارضايتي هاي مردمي از سياست هاي اين رهبران پي برد. شايد دوره اين رهبران به پايان رسيده و لاتيني ها بالاجبار به سوي راست گراها گرايش پيدا كرده اند.
گزارش از: اطهر اينانلو
اروپام**9234**1485