رد پای انسان های اولیه در كوهستانهای شرق مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا، چندی پیش بررسی پیمایشی در منطقه هزار جریب استان مازندران منجر به كشف تعدادی سكونتگاه پارینه سنگی در این منطقه شد.
بنا به گفته باستان شناسان محقق در این منطقه، شرایط زمین‌شناسی كوهستان منطقه هزارجریب سبب شكل‌گیری غارها و پناهگاه‌های فراوانی شده است.
این مساله امروز چهارشنبه در نشست علمی با حضور مسئولین استانی و شهرستانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران و جمعی از اساتید باستان شناسی، تاریخ و دانشجویان این حوزه در ساری برگزار شد.
الهام قصیدیان سرپرست هیات باستان شناسی منطقه هزارجریب در این نشست گفت: استفاده از پناهگاه‌های واقع در كوهپایه‌ها به این دلیل برای انسان‌های عصر پارینه سنگی اهمیت داشته كه آنها را به دشت و كنترل گله‌های حیوانات مسلط می‌كرده است.
وی افزود: بررسی ها در هزار جریب منجر به كشف تعدادی سكونتگاه پارینه سنگی شد كه حاكی از اهمیت فراوان این منطقه در دوران پارینه سنگی است و سرآغاز فصل های جدید از كاوش های باستان شناسی در این منطقه شده است.
قصیدیان همچنین با بیان اینكه مازندران یكی از مهمترین مسیرهای جابجایی انسان های اولیه از آفریقا به قلب و شمال آسیا است، گفت: قرار گیری مازندران در مركز مثلث سكونت انسان های اولیه در زاگرس، قفقاز و ازبكستان این فرضیه را تقویت می كند كه در جلگه و كوهستان های مازندران نیز انسان های اولیه زیست می كردند.
وی كشف ابزارآلات سنگی شكار و زندگی روزمره در غارهای مازندران را گواه دیگری برای حضور نئاندرتال ها یا انسان های اولیه در این منطقه می داند.
به گفته قصیدیان با وجود عدم موفقیت باستان شناسان برای یافتن انسان اولیه در غارهای هوتو و كمربند و دیگر غارهای استان، جستجو در منطقه یانه سر بهشهر با توجه به فراوانی غارها در این منطقه هدف جدید باستان شناسان خواهد بود.
این باستان شناس همچنین شرایط جغرافیایی، فراوانی آب، آب و هوای معتدل و مشرف بودن این منطقه به جلگه برای شكار، فرضیه باستان شناسان برای یافتن انسان اولیه در منطقه مازندران را تقویت می كند.
وی همچنین شرایط آب و هوایی مازندران و سیلابی بودن مناطق كوهستانی را از عوامل شسته شدن، پنهان شدن و جابه جایی یا از بین رفتن بقایای باستانی عنوان كرد و گفت: با وجود این مشكلات نباید دست از اكتشاف برداشت.
قصیدیان اظهار داشت : تاكنون سنگ تراشه و ابزار آلات سنگی تنها یافته های باستان شناسان برای زندگی انسان های اولیه در مازندران است كه از مهم ترین رد پای انسان عصر سنگ می باشد.

**سنگ شاخصه ای مهم در كشفیات باستان شناسی
وی با بیان اینكه سنگ مسئله مهم در كشفیات باستان شناسی بوده بیان كرد : سنگ خاصیت ماندگاری زیادی دارد و بررسی ها نشان می دهد كه نقش زیادی در پیدایش تمدن ها داشته است و مناطق مورد كاوش كنونی در مازندران این شاخصه برخوردارند.
سرپرست هیات باستان شناسی منطقه هزارجریب با اشاره به نقش سنگ چخماق و استفاده از سنگ به عنوان سرنیزه و شكار حیوانات افزود: تشخیص سنگ های طبیعی و سنگ هایی كه توسط انسان به عنوان ابزار استفاده شده است، كاری سخت و پیچیده است و در كشف رموز زندگی انسان های اولیه و كاوش های باستان شناسی نقش مهمی دارد.
قصیدیان با اشاره به قدمت تاریخی روند تحول دست افزارهای سنگی و ظرافت در ساخت آنها گفت: براساس نتایج تحقیقات باستان شناسی قلوه سنگ ها نخستین ابزار مورد استفاده شده توسط انسان بوده است.
وی گفت: اطلاعاتی كه از دست افزارهای سنگی در ایران داریم مربوط به كوهستان زاگرس است و در دوره های پارینه سنگی با افزایش جمعیت انسان، آثار بیشتری از دست افزارهای سنگی مشاهده شده است.
این باستان شناس یادآور شد: مطالعات ابزارهای سنگی در دوره های جدید نشان می دهد كه درحوزه های مختلف از جمله كشاورزی و غیره مورد توجه بوده اند.
بخش یانه سر یكی از بخشهای سه‌گانه شهرستان بهشهر در ناحیه كوهستانی البرز قرار گرفته‌ است. این بخش از دیرباز منطقه هزار جریب یا هزارگری نامیده می‌شده است. ظاهراً وجه تسمیه آن با وسعت كل منطقه در ارتباط است.
یانه سر یكی از مناطق مهم سكونت گاهی انسان در مازندران است و وجود بیشترین میزان غار در این منطقه گواه این موضوع است. باستان شناسان معتقد هستند به دلیل شرایط جغرافیایی یانه سر، این منطقه بر جلگه و دشت مشرف است و بهترین شرایط برای شكار را دارد و می تواند فرضیه نخستین سكونت گاه انسان های اولیه در مازندران باشد.
7335/1899