كنه «واروآ» از خون زنبورهاي عسل تغذيه نمي كند

به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از پايگاه اطلاع رساني علمي ساينس ديلي/ sciencedaily جمعيت هاي زنبور عسل در سراسر جهان با مخاطرات و تهديدهاي زيادي؛ از جمله بيماري، آفت كش ها، سوء تغذيه و از بين رفتن محل سكونت روبرو هستند. محققان معتقدند يكي از مهم ترين مخاطرات پيش روي زنبورها نوعي كنه به نام كنه واروآ/ Varroa است.
محققان از چند دهه قبل تصور مي كردند اين نوع كنه مانند بسياري از ديگر انواع كنه ها و ساس ها از خون تغذيه مي كند، اما مطالعات پژوهشگران دانشگاه مريلند نشان مي دهد كنه واروآ بيشتر به اندامي به نام بافت چربي از زنبور عسل علاقه دارد كه كاركردهاي متفاوت مهمي مانند كبد انسان دارد؛ در حاليكه مواد غذايي نيز در آن ذخيره مي شود و به سيستم ايمني بدن زنبور عسل نيز كمك مي كند.
نتايج اين مقاله علمي تحقيق كه در نشريه مقالات فرهنگستان ملي علوم آمريكا/ Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است مي تواند يافته هاي محققان را در مورد مخاطرات بنيادين پيش روي جمعيت هاي زنبور عسل را بردارد، ضمن اينكه راه هاي جديدي براي درمان و مقابله با كنه ها در آينده بگشايد.
محققان معمولا در مورد تهديدهاي پيش روي زنبورها به سه مورد اشاره مي كنند؛ انگل ها، آفت كش ها و سوء تغذيه.
ساموئل رمزي/Samuel Ramsey محقق ارشد اين مطالعه و حشره شناس در دانشگاه مريلند مي گويد: مطالعات بسياري نشان مي دهد كنه وروآ مهم ترين تهديد در اين ميان است. اما جمعيت هاي زنبوري معمولا نسبت به دو عامل ديگر آسيب پذيرتر هستند. اكنون كه مي دانيم كنه وروآ قسمت مشخصي از اندام زنبور را هدف قرار مي دهد، ارتباط بين اين عوامل روشن تر مي شود. از دست دادن بافت چربي بدن زنبور عسل توانايي بدن زنبور را براي سم زدايي آفت كش ها را از بدن مي برد و ذخيره غذايي آنها را تخليه مي كند، بافت چربي بدن قطعا براي بقاي زنبور عسل ضروري است.
بافت چربي در بدن زنبور عسل علاوه بر مسئوليت سم زدايي و ذخيره مواد غذايي، آنتي اكسيدان توليد و به سيستم ايمني بدن كمك مي كند. اين بافت همچنين نقش مهمي در فرايند دگرديسي، تنظيم زمان و فعاليت هورمون هاي مهم دارد. بافت چربي در ضمن مايع موم مانندي توليد مي كند كه بخش هاي خارجي بدن زنبور را در خود مي پوشاند، باعث مي شود آب به راحتي وارد بدن شده و بيماري ها خارج شوند.
به گفته رمزي اين برداشت كه كنه وروآ از خون زنبور عسل (كه در حشرات همولنف ناميده مي شود) استفاده مي كند، اولين بار در مقاله اي علمي در دهه 60 ميلادي بيان شد و تاامروز معتبر است. از آنجا كه اين مقاله به زبان روسي نوشته شده بود، محققان بسياري تمايل داشتند در مقالات خود از اولين مطالب انگليسي نقل قول بياورند كه به مقاله روسي استناد كرده بودند.
مقاله اول تنها از اين جهت معتبر بود كه نشان دهد مجموع غذايي كه يك كنه مصرف مي كند چقدر است، نقل قول از يك مقاله خلاصه به جاي مقاله اصلي بسيار آسان تر و از اين جهت بيشتر از مقالات خلاصه برگرفته از آن استفاده شده است. اگر مقاله اول عميق تر و با دقت و گستردگي بيشتري موضوع را بررسي كرده بود، بسياري از محققان زودتر در مورد فرض اوليه سوال مي پرسيدند.

***مشاهده دقيق كنه ها وقتي از زنبور عسل تغذيه مي كنند
رمزي به مشاهدات و مدارك بسياري اشاره مي كند كه باعث شده وي اين سوال را بپرسد كه آيا كنه وروآ از همولنف تغذيه مي كند يا خير. اول اينكه همولنف از نظر مواد غذايي بسيار ضعيف است و اين كنه ها براي بازتوليد و رشد به همولنف زيادي نسبت به آنچه در يك زنبور وجود دارد نيازمندند.
همچنين اجزاي دهان كنه وروآ براي خوردن و هضم بافت هاي نرم با آنزيم هايي تعبيه شده اند اما انگل هاي خونخوار اجزاي دهاني متفاوتي دارند كه به ويژه براي مكيدن مايعات و نفوذ مناسب است.
رمزي و گروه محققان همراه وي زنبورها و كنه هاي وروآ را تحت مشاهده قرار دادند تا ببينند آيا آنها از همولنف تغذيه مي كنند يا بافت چربي، آنها با استفاده از روشي به نام شكافت با يخ زدگي، نيتروژن مايع را براي يخ زدن كنه ها و زنبورهاي ميزبان آنها بكاربردند و در نهايت تصوير كنه ها را در حال تغذيه ضبط كردند، در مرحله بعد با استفاده از ميكروسكوپ هاي الكتروني محل هاي زخمي شده در بدن زنبور را بررسي كردند و به اين شكل به روشني مشاهده كردند زنبورها از بافت چربي استفاده مي كنند.
رمزي راه ديگري نيز براي مطمين شدن از درستي فرضيه خود انتخاب كرد و رفت؛ او ابتدا كنه هاي وروآ را با رژيم غذايي مصنوعي توليد كرد، سپس با رژيمي متشكل از بافت چربي و همولنف رشد داد و در نتيجه ديد كنه هايي كه رژيم غذايي همولنف داشتند از بين رفتند اما آنها كه از بافت چربي تغذيه شده بودند نه تنها رشد؛ بلكه تخم گذاري هم كردند.
دنيس ون انگلزدراپ/Dennis vanEngelsdorp استاد حشره شناسي دانشگاه مريلند در اين مورد گفت: يافته هاي اين مطالعه مي تواند دريافت هاي ما را در مورد خسارتي كه كنه ها به زنبورها مي رسانند به كلي متحول كند. بافت هاي چربي كاركردهاي زيادي براي زنبورها دارند، بنابراين اكنون بسيار دقيق تر مي توان آسيب هر يك از زنبورها را بررسي كرد.همچنين فرصت هاي بسيار بيشتري براي درمان ها و راه هاي مقابله كارآمدتر براي كنترل كنه ها در اختيار محققان و زنبورداران قرار مي دهد.
علمي**9157**1440