پروژه كلان ترامپ براي تغيير نقشه سياسي آمريكاي لاتين

به گزارش ايرنا، دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريكا روز چهارشنبه به وقت محلي در توئيتر بابت نقشه اي كه عليه نيكولاس مادورو رئيس جمهوري ونزوئللا پياده كرده است، ابراز خوشحالي كرد. او از تماس تلفني با رهبر مخالفان مادورو خبر داد و نوشت: با خوان گوايدو رئيس جمهوري موقت ونزوئلا صحبت كردم و تصدي تاريخي وي بر مسند رياست جمهوري را تبريك گفتم. بر حمايت قوي آمريكا از مبارزه ونزوئلا براي دستيابي دوباره به دموكراسي تاكيد كردم. امروز تظاهرات گسترده اي در سراسر ونزوئلا عليه مادورو برگزار شد. مبارزه براي آزادي آغاز شده است.
گوايدو يك رئيس جمهوري منتخب نيست بلكه زماني كه واشنگتن فرمان براندازي در ونزوئلا را صادر كرد، وي خود را رئيس جمهوري موقت خواند. واشنگتن و حلقه متحدان آن در آمريكايي لاتين و ساير نقاط دنيا، گوايدو را به رسميت شناختند اما گروهي از كشورها عليه اين اقدام وارد عمل شده و به پشتيباني از مادورو برخاستند.
حاميان خارجي مادور بر سياق سابق با مادورو رفتار مي كنند اما واشنگتن ضمن هجمه سياسي به وي، قصد دارد شريان هاي اقتصادي كاراكاس را نيز به طور كامل مسدود كند، يعني درآمدهاي حاصل از فروش نفت را. آمريكا شركت دولتي نفت و گاز كاراكاس را به عنوان منجسم ترين گام در اين زمينه تحريم كرده است.
جان بولتون مشاور امنيت ملي كاخ سفيد در توئيتي جزئيات اين طرح را آشكار كرد، طرحي كه از مرزهاي ونزوئلا فراتر مي رود و جمعيتي از چپگرايان قاره را آماج قرار مي دهد. او در توئيتي نوشت: آمريكا ضمن تحريم شركت دولتي نفت و گاز ونزوئلا (PDVSA)، شركت نفت ALBANISA نيكاراگوئه را كه يك شركت سرمايه گذاري مشترك با شركت نفت و گاز ونزوئلا و يك صندوق پس انداز سرمايه براي مقاصد غيرقانوني رژيم فاسد [دانيل] اورتگا [رئيس جمهوري نيكاراگوئه] است، تحريم كرده است.
او پيام تهديدي نيز به بازرگانان مخابره كرد و گفت: توصيه من به بانكدارها، كارگزاران، تاجران و تسهيل كنندگان و ساير كسب و كارها اين است كه با طلا، نفت و ساير كالاهاي ونزوئلايي كه توسط مافياي مادورو از مردم ونزوئلا دزديده مي شود، معامله نكنند. ما براي ادامه اقدامي كه در پيش گرفته شده است، آماده ايم.
گوايدو به پشتوانه اين حمايت هابه لشكركشي خياباني روي آورده و حاميان خود را به فشار عليه مادورو فراخوانده است. به نوشته تارنماي شبكه «ان.بي.سي نيوز»، مخالفان مادورو روز چهارشنبه عليه وي تظاهرات كردند. به گفته گوايدو، اين تظاهرات در بيش از پنج هزار نقطه و به مدت دو ساعت برگزار شد. گوايدو در ميان دانشجوياني كه در «دانشگاه مركزي ونزوئلا» در كاراكاس گرد آمده بودند، حاضر شد. وي طي سخناني اظهار داشت: ما در خيابان ها مي مانيم.

**پروژه كلان در آمريكاي لاتين
گوايدو بيش از آنكه عامل تغيير باشد مامور يا عنصري دسته دوم براي اجراي يكي از پروژه هاي كلان ترامپ در آمريكاي لاتين است. به عبارت ديگر، او مولف يك برنامه بزرگ سياسي در ونزئلا نيست بلكه موظف است يكي از نيروهاي سياهي لشكر ترامپ براي اجراي سياست هاي آمريكا باشد. وال استريت ژورنال به نقل از مقام هاي دولت آمريكا پرده از اهداف كاخ سفيد برداشته و نوشت كه تلاش دولت ترامپ براي براندازي مادورو بيانگر شروع راهبردي جديد به منظور اعمال قدرت بيشتر در آمريكاي لاتين است.
اما هدف آمريكا فقط ونزوئلا نيست بلكه كوبا نيز در فهرست واشنگتن قرار دارد. وال استريت ژورنال افزود كه حضور روسيه، چين و ايران در آمريكايي لاتين نيز جزو مسائلي است كه واشنگتن به آنها توجه دارد.
مقام هايي كه در سياست ترامپ در قبال آمريكاي لاتين نقش فعالي دارند، از مدتها قبل حملات خود را عليه مادورو كرده بودند و پيش از آن هم حضور هوگو چاوز رئيس جمهوري ونزوئلا در قدرت را برنمي تابيدند. علاوه بر اين، آنها كوبا را يك تهديد امنيتي بزرگي عليه ايالات متحده آمريكا قلمداد مي كنند. از اين رو، هدف اصلي دولت آمريكا از ايجاد نزاع جديد، قطع روابطي است كه كوبا و ونزوئلا را به هم پيوند داده است. ترامپ مصمم است روند بهبود مناسبات با كوبا را كه در دوره رياست جمهوري باراك اوباما به اجرا درآمد، معكوس و منهدم كند.
«مائوريسيو كلاور كارونه» از اعضاي شوراي امنيت ملي آمريكا جزو منتقدان سرسخت كوباست كه در اين نهاد به شكل گيري سياست ضدكوبايي دولت ترامپ كمك كرده است. او بخش زيادي از عمر خود را صرف براندازي فيدل كاسترو كرده است. كلاور كارونه افرادي را در كنار خود دارد كه همچون او ضدكوبايي و ضدونزوئلا هستند. سناتور جمهوريخواه ماركو روبيو و «ماريو دياز بالارت» عضو مجلس نمايندگان آمريكا از جمله افرادي هستند كه همچون او عليه كوبا و ونزوئلا اقداماتي انجام داده اند.
به نوشته وال استريت ژورنال، دستگاه اطلاعاتي كوبا عميقا با ارتش و نظام اطلاعاتي ونزوئلا عجين شده است. كاراكاس در ازاي همكاري و كمك هاي اطلاعاتي كوبا، به صورت تقريبا رايگان به هاوانا نفت مي دهد. گفته مي شود كه كاراكاس زماني يكصد هزار بشكه در روز به كوبا نفت مي داد. حال اين دو كشور روابط خود را با مسكو، تهران و پكن تقويت كرده اند. مقام هاي آمريكايي پس از ونزوئلا و كوبا نگاه خود را به سوي نيكاراگوئه مي چرخانند.
جان بولتون مشاور امنيت ملي آمريكا در ماه نوامبر گفت: «ايالات متحده هر گوشه اي از مثلث سقوط را زير نظر دارد: در هاوانا، در كاراكاس، در ماناگوا (پايتخت نيكاراگوئه.)» وي اين سه كشور را «تروئيكاي استبداد» ناميد و افزود كه اين تروئيكا سقوط خواهد كرد. در همان روز سخنراني بولتون بود كه آمريكا تحريم هاي جديدي عليه كوبا و ونزوئلا از جمله شماري از نهادهاي تحت مالكيت يا كنترل ارتش و دستگاه اطلاعات كوبا و بخش طلا ونزوئلا وضع كرد.
سياست آمريكا در قبال اين كشورها خطراتي در پي دارد. اگر حمايت دولت آمريكا از گوايدو به بركناري مادورو منجر نشود يا در تضعيف روابط ميان كاراكاس و كوبا ناكام بماند، اوضاع ونزوئلا وخيم تر شده و آمريكا را بيش از پيش درگير بحران مي كند. به نوشته وال استريت ژورنال، هر گونه ناكامي آمريكا دست چين، مسكو و ايران را در منطقه آمريكاي لاتين قوي خواهد كرد. يكي از دلايل اصلي دولت باراك اوباما براي روي آوردن به تنش زدايي با كوبا اين بود كه دولتش به اين نتيجه رسيده بود كه چندين دهه رويكرد سختگيرانه براي ساقط كردن كاسترو و سر كار آوردن يك «گزينه دموكراتيك» شكست خورده است.
به نظر نمي رسد كه آمريكا بتواند ساير كشورها را در راستاي اقدامات ضدكوبايي با خود همراه كند زيرا برخي از متحدان واشنگتن از جمله كانادا و فرانسه روابط تجاري گسترده اي با كوبا برقرار كرده اند.
«فرناندو كوتس» جزو اولين مقام هايي است كه در رابطه با ونزوئلا گزينه هايي پيش روي ترامپ قرار داد. كوتس از نيروهاي «اداره توسعه بين المللي آمريكا» بود كه در دولت اوباما در زمينه بهبود روابط با كوبا كار كرده بود. او در مصاحبه اي اظهار داشت كه ترامپ در دومين روز آغاز رياست جمهوري اش خواستار بررسي راه هايي براي لغو سياست هاي دوره اوباما در قبال كوبا شده بود. كوتس گزينه هايي را براي افزايش فشار بر مادور پيشنهاد داد، از جمله لطمه مالي به صادرات نفت ونزوئلا. دولت آمريكا ابتدا از اين گزينه كنار گرفت زيرا بيم آن داشت كه اين مساله به مادورو اجازه دهد تا واشنگتن را مسبب مشكلات كشورش معرفي كند.
تصميم يك سال پيش دو حزب بزرگ اپوزيسيون در ونزوئلا يعني «اول عدالت» و «اراده مردمي» براي يكپارچه كردن توان خود براي اولين بار آلترناتيوي در برابر مادورو ايجاد كرد. به نوشته وال استريت ژورنال، انتخاب «ايوان دوكه» به رياست جمهوري كلمبيا و «ژائير بولسونارو» به رياست جمهوري برزيل چشم انداز سياسي در آمريكاي لاتين را تغيير داد. هر دو كشور در همسايگي ونزوئلا قرار دارند و با موج مهاجرت گسترده ونزوئلايي ها دست و پنجه نرم مي كنند.
مايك پمپئو وزير خارجه آمريكا در تعطيلات سال نو ميلادي با همتايان برزيلي و كلمبيايي خود ديدار و در ملاقات با دوكه نيز در خصوص اقدام عليه مادور گفت وگو كرد. مادورو، منوچين و «ويلبر راس» وزير بازرگاني آمريكا روز 22 ژانويه (دوم بهمن) در خصوص گزينه ها عليه ونزوئلا صحبت كردند. سرانجام ترامپ به اين نتيجه رسيد كه براي حمايت از تغيير رژيم در ونزوئلا آماده است. همان شب، مايك پنس معاون ترامپ با گوايدو تماس گرفت و از علاقه واشنگتن به حمايت از وي سخن گفت. روز بعد گوايدو خود را رئيس جمهوري معرفي كرد.
يك مقام ارشد وزارت خزانه داري آمريكا اظهار داشت: «وقتي از ونزوئلا سخن مي گوييم دشوار است كه از كوبا سخني به ميان نيايد.» به گفته مقام هاي ايالات متحده اقداماتي عليه كوبا مطرح شده است، از جمله بازگرداندن هاوانا به فهرست حاميان دولتي تروريسم. تحريم عليه مقام هاي كوبا نيز جزو گزينه هاي ديگر است. احتمال مي رود كه دولت ترامپ طي هفته هاي آينده اقدامات جديدي عليه كوبا اتخاذ كند. هدف آن است تا توان هاوانا در تقويت مادورو فلج شود و واشنگتن بتواند «حياط خلوت» خود را از مهره ها و متحدان يك شكل و يكدست پر كند.
شبك**9423**1708