تهران– ایرنا– محققان موفق به شناسایی پروتئینی شده‌اند که از سلول‌ها در مقابل مضرات پرتو درمانی محافظت می کند. این دستاورد برای فضانوردان و مبتلایان به سرطان کاربرد فراوانی دارد.

پرتودرمان یک روش موثر برای نابودی سلول‌های تومور است، ولی این روش با ناکامی‌هایی نیز همراه است که مهمترین آن آسیب به سلول‌ها و بافت‌های سالم است. محققان اسپانیایی با هدف کاهش عوارض جانبی این روش درمانی، مطالعات وسیعی را آغاز کردند نتایج نشان می‌دهد افزایش سطح یک پروتئین خاص در روده، می‌تواند در برابر آسیب‌های ناشی از تابش اثر محافظتی داشته باشد. این پروتئین URI نام دارد و اطلاعات کمی از آن در دست است.


پرتو درمانی در سرطان‌های کبد، پانکراس و روده می‌تواند به سلول‌های روده آسیب جدی وارد کند و منجر به مشکلاتی از قبیل سندرم گوارشی شود. این مطالعه نشان می دهد بیان پروتئین URI به میزان بالا از آسیب به DNA بر اثر پرتودرمانی محافظت می‌کند. محققان در تلاشند تا تاثیر تراکم سلول‌های بنیادی بر بیان این ژن را بررسی کنند تا منجر به درمان‌های موثر با حداقل عوارض جانبی باشد.


پرتو درمانی یکی از موثرترین روش های درمانی در انواع سرطان است. در این روش مکان دقیق تومور توسط متخصصان در روی پوست نشانه گذاری می‌شود و با تشخیص پزشک، آن ناحیه مورد اصابت مستقیم اشعه اکس یا گاما قرار می‌گیرد. فعالیت سلول‌های سرطانی با برخورد اشعه به مرور ضعیف می‌شود و در نهایت از بین می‌رود. از طرفی سلول به اندازه‌ای ضعیف می‌شود که امکان ترمیم آن وجود ندارد.


گرچه این روش یکی از موثرترین راهکارهای موجود است، ولی عوارض جانبی آن باعث آسیب به بیمار می‌شود. هرچقدر هم که دقت تجهیزات استفاده شده در پرتو درمانی بالا باشد، علاوه بر سلول‌های سرطانی، سلول‌های سالم مجاور نیز تحت تاثیر قرار می گیرند؛ علاوه بر این مشکلاتی نظیر سوختگی و تیرگی پوست، تهوع، یبوست، سرگیجه، ریزش مو و ضعف بدن نیر گریبانگیر بیماران است.


نتایج این مطالعه در نشریه ساینس (Science) منتشر شده است.


علمی **۹۲۵۹**۲۰۲۲