به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر غلامرضا حیدری در چهارمین روز از هفته ملی بدون دخانیات (۲۵ تا ۳۱ خرداد ماه ۹۸) با اشاره به نتایج مطالعات انجام شده در کشور گفت: به‌طور متوسط ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت بالای ۱۵ سال کشور مصرف روزانه سیگار دارند که این عدد در مردان حدود ۲۰ درصد و در زنان حدود ۲ درصد است.
به گفته وی شعار امسال سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی بدون دخانیات «اجازه ندهید سیگار نفستان را بگیرد» است که بر اثرات بیماریزایی ریوی ناشی از مصرف دخانیات متمرکز شده است.
رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: در صورت افزودن آمار مربوط به مصرف قلیان؛ حدود ۳۰ درصد مردان و ۲۰ درصد زنان بالای ۱۵ سال در کشور مصرف دخانیات دارند و مصرف گاه و بیگاه قلیان در هر دو قشر زن و مرد به ویژه زنان بسیار بالاتر و نگران کننده است زیرا مصرف تفننی قلیان در سال‌های آینده به مصرف سیگار تبدیل می‌شود و همچنین بیماریزایی ناشی از قلیان بسیار شدیدتر خواهد بود.
به گفته وی، ۴ درصد پسران ۱۵ ساله و ۱ درصد دختران ۱۵ ساله مصرف روزانه سیگار دارند در حالیکه آمار مصرف قلیان در هر دو جنس ۱۰ درصد است و در این رده سنی خطر افزایش مصرف دخانیات به شکل قلیان را مشاهده می‌کنیم.
میانگین سن شروع مصرف دخانیات در کشور به ۱۴ سال رسیده است
حیدری بر اساس نتایج تحقیقات از پایین آمدن سن شروع مصرف دخانیات در دهه‌های اخیر در جهان و ایران خبر داد و گفت: میانگین سن شروع مصرف روزانه دخانیات در کشور در دهه ۵۰ حدود ۲۰ سال، در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ به حدود ۱۷ تا ۱۸ سال رسیده و متأسفانه امروزه میانگین سن شروع مصرف دخانیات در کشور به ۱۴ سال رسیده است که تقریباً با آمار سایر کشورها برابر است.
تاکید بر اجرای برنامه‌های پیشگیری از شروع مصرف دخانیات از مدارس ابتدایی
وی تاکید کرد: اجرای برنامه‌های پیشگیری از شروع مصرف دخانیات یا همان «نه گفتن» به تجربه دخانیات، باید در ایران و سایر کشورها از سنین پایین و مدارس ابتدایی آغاز شود.
با هر پک قلیان ۵۰۰ سی سی دود وارد ریه‌ها می‌شود
به گفته حیدری بر اساس نتایج مطالعات اخیر، عوارض زیان‌آور مصرف قلیان را بسیار بیشتر از سیگار است زیرا در هر پک قلیان حدود ۵۰۰ سی سی و در هر پک سیگار حدود ۵۰ سی سی دود وارد بدن مصرف کننده می‌شود بنابراین میزان مواجهه فرد با دود قلیان ۱۰ بار بیشتر است، همچنین فرد سیگاری حدود ۱۰ تا ۱۵ پک به سیگار می‌زند در صورتی که در هنگام مصرف قلیان تعداد پک ها به ۱۰۰ تا ۱۵۰ تا می‌رسد.
وی یک وعده قلیان را معادل با مواجهه فرد با دود ۱۰۰ نخ سیگار برشمرد و افزود: این نکته که عبور دود از میان آب قلیان باعث تصفیه آن می‌شود یک باور غلط است زیرا دود مرطوب باعث افزایش جذب مواد سمی در بدن می‌شود. تنکابوی قلیان نیز حاوی مواد معطر یا اسانس‌های زیادی است که شرایط تجزیه و ترکیب مواد سمی را فراهم می‌کند، همچنین ذغال روی قلیان منوکسیدکربن بالاتری دارد بنابراین قلیان یک روش مصرف دخانیات با بیماریزایی بیشتر است.
بهبود عوارض تنفسی از لحظه ترک دخانیات آغاز می‌شود
حیدری با توصیه افراد به اجتناب از اولین تجربه استعمال دخانیات اعلام کرد: افراد سیگاری برای ترک مصرف دخانیات می‌توانند با مراجعه به مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مشاوره‌های درمانی نسبت ترک دخانیات اقدام کنند.
به گفته وی از همان لحظه که فرد مصرف دخانیات را ترک می‌کند، سیستم ترمیم بدن فعال شده و اقدام به پاکسازی می‌کند و هرچه فرد دیرتر نسبت به ترک دخانیات اقدام کند زمان بیشتری طول می‌کشد که بدنش ترمیم شود.
حیدری افزود: معمولاً در مدت ۳ ماه پس از ترک دخانیات ظرفیت‌های هوایی تنفسی فرد به شکل نرمال بر می‌گردد، پس از یکسال خطرات بیماری‌های قلبی در وی برابر با افراد غیرسیگاری می‌شود و بعد از ۳ سال بروز بیماری‌های ریوی نیز در آنان تقریباً مشابه افراد غیر سیگاری می‌شود و خطر بروز سرطان‌ها نیز پس از ۳ تا ۵ سال در آنان همانند افراد غیر سیگاری می‌شود.
سامانه هوشمند تلفن گویای مرکز تحقیقات دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شبانه روزی فعال است
رئیس مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه در ادامه سخنان خود اظهار داشت: سامانه هوشمند تلفن گویای مرکز تحقیقات دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی «۲۷۱۲۲۰۵۰» در همه روزهای هفته به صورت ۲۴ ساعته فعال است و به صورت رایگان به مشاوره، ارزیابی افراد، تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه راهنمای ترک دخانیات می‌پردازد.