به گزارش وزارت بهداشت، باقر لاریجانی روز جمعه درباره پزشکی شخصی افزود: پزشکی شخصی صرفاً مبحث تئوری نیست که اثر آن قطعی نشده باشد، در برخی بیماری‌ها امروز با شناخت ژنتیک فرد می‌شود درمان را بر اساس شرایط خاص بیمار طراحی کرد.
وی اظهار داشت: مرکزی در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران راه اندازی شده و هدفمان هم تشخیص و درمان مناسب‌تر در این زمینه، مداخلات هدفمند و هدایت پژوهش‌های این حوزه است.
هدف نهایی پزشکی شخصی کمک به بهبود تشخیص و درمان است
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: پزشکی شخصی قابل کپی برداری از اقدامات انجام شده در دنیا نیست و باید با توجه به شرایط و ژنتیک جمعیت کشور طراحی شود. هدف نهایی ایجاد تکنولوژی‌ها و روش‌های مرتبط با پزشکی شخصی متناسب با شرایط کشور و کمک به بهبود تشخیص و درمان بیماری‌ها در کشور است.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در دهمین همایش داروسازی بالینی، گفت: یکی از رشته‌هایی که ارتباط زیادی برای کنترل و درمان بیماری‌ها دارد رشته داروسازی بالینی است و خوشحالیم که با همت همکاران، این رشته در سالهای اخیر گسترش یافته و هنوز هم امکان اینکه مشارکت همکاران این رشته در تیم درمانی بیشتر شود وجود دارد.
لاریجانی ادامه داد: اکنون بسترهای جدیدی در آموزش علوم پزشکی مثل دوره‌های مهارتی و سایر دوره‌ها به وجود آمده است. با این شرایط این امکان ایجاد شده که فارغ التحصیلان داروسازی در تیم‌های درمانی مشارکت بیشتری داشته باشند و تصمیمات درمانی به شکل دقیق‌تری انجام شود.
پزشکی شخصی سابقه تاریخی دارد
معاون آموزشی وزارت بهداشت بیان کرد: با وجود اینکه پزشکی شخصی بحث جدیدی در پزشکی امروز است، ولی در مستندات تاریخی پزشکی این بحث مطرح بوده که ما بیمار را درمان می‌کنیم یا بیماری را. اگر در طب سنتی نیز نگاه کنیم نوشته‌های زیادی در زمینه اثرات درمان‌ها بر اشخاص وجود دارد.
وی با اشاره به نمونه تجارب جهانی در زمینه پزشکی شخصی گفت: در طول تاریخ ۲ رویداد برای شکل گیری این موضوع خیلی مهم بوده است./ یکی کشف ژنوم انسانی و دیگری ایجاد رویکرد جدیدی است که باید در درمان بیماری‌ها توجه شود که فرد چه وضعیتی دارد.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: در پزشکی شخصی مهم است که در پیشگیری، تشخیص و درمان با در نظر گرفتن وضعیت شخص، تصمیمات جامع‌تری اتخاذ کنیم. پزشکی شخصی با اسامی مختلفی عنوان می‌شود که هریک توجه به مبحثی خاص دارند که در مجموع ارائه خدمات سلامت شخصی را پوشش می‌دهد. این موضوع در مورد بیماری‌های مختلف صادق است. به عنوان مثال ردیابی خطر ابتلای شخص از روی وضعیت ژنتیکی فرد یکی از مصادیق پزشکی شخصی است.
پزشکی شخصی در حوزه دارو
لاریجانی اظهار داشت: پزشکی شخصی همچنین در حوزه دارو نیز مصداق دارد که کدام دارو در فرد اثر بهتری دارد و کدام دارو ممکن است عوارضی برای بیمار داشته باشد. این موضوع در بیماری‌هایی مثل سرطان یا بیماری‌های اعصاب و روان بسیار مهم‌تر است که درمان هدفمند روی بیمار صورت گیرد.
وی ادامه داد: در پزشکی شخصی این پتانسیل وجود دارد که هم در تشخیص و هم درمان وارد شود. در برخی از بیماری‌ها گروه‌های در معرض خطر قابل شناسایی هستند و در پزشکی شخصی به خصوص جایی که هزینه ابزارهای تشخیصی بالا است، لازم است برای بحث پیشگیری روی این گروه کار شود.
معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به مطالعه منتشر شده در مجله علمی نیچر گفت: بر اساس این مطالعه بخش محدودی از داروهایی که در برخی بیماری‌ها در جهان تجویز می‌شود اثربخش هستند. در بسیاری از موارد دارو با فرد متناسب نبوده و این مقاله نشان می‌دهد که اگر هدفمند پیش برویم، تجویز دارو بسیار اثربخش تر خواهد بود.
عوارض جانبی دارو، چهارمین علت مرگ و میر در دنیا
وی بیان کرد: چهارمین علت مرگ و میر در دنیا عوارض جانبی داروها است. علاوه بر این هزینه‌های چشمگیری را نیز به دولت و افراد تحمیل می‌کند و این مهم است که سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد بیش از ۱۰۰ نوع دارو توصیه می‌کند که قبل از تجویز حتماً پیشینه ژنتیکی فرد بررسی شود.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: یک سوم دخالت‌های دارویی با ژنتیک ارتباط دارد و این نشان می‌دهد که اگر ژنتیک بررسی شود خیلی از تداخلات دارویی قابل پیشگیری است.
لاریجانی اظهار داشت: پزشکی به سمتی می‌رود که به جای اندازه گیری مواردی مانند فشار خون، آیتم‌های پایه‌ای تری مثل ژنتیک بررسی شود. انجام تست‌های ژنتیک امروز در دنیا سهل تر و ارزان‌تر شده و در سالهای آتی ما با ابزارهای تشخیصی جدیدتری رو به رو خواهیم بود.
معاون وزیر بهداشت گفت: ژنتیک افراد پاسخ به داروهای مختلف را نیز متفاوت می‌کند. علاوه بر تشخیص و درمان اثربخش تر بررسی ژنتیک می‌تواند عوارض دارویی را نیز کاهش دهد. مطالعات زیادی در زمینه فارماکوژنتیک داروهای مختلف انجام شده است. امروز بیش از ۱۶۰ ژن شناسایی شده که با متابولیسم دارو ارتباط زیادی دارند.
وی بیان کرد: پاسخ بیماران به درمان‌ها به زمینه‌های ژنتیکی فرد بر می‌گردد و مطالعات سلولی مولکولی در این زمینه بسیار مؤثر است و لازم است درمان‌ها به صورت هدفمند صورت گیرد.