"مشق پیلتان" که اخیراً در مشهد رونمایی و منتشر شد یکی از نخستین کتابهایی است که در آن موسیقی مقامی نت نویسی شده است.
شیوه نواختن دوتار نزد نوازندگان، گوناگون است بطوری که هر نوازنده بر اساس آموخته های شنیداری و سینه به سینه از اساتید فن قطعه ها را اجرا می کرده اند. کارشناسان حوزه موسیقی سنتی می گویند که هر یک از دوتارنوازان طی ۱۰۰ سال گذشته بر اساس شنیده‌های خود یک مقام را اجرا کرده‌د و همین رویه باعث شده به مرور زمان در این مدت "مقام موسیقی" شکل اولیه خود را از دست بدهد.
"مشق پیلتان" حاصل ۱۰ سال پژوهش "عزیز تنها" نوازنده و استاد موسیقی مقامی تربت جام کتابی است با هدف تصحیح این روند گردآوری و تألیف شده است.
نام این کتاب ۱۴۲ صفحه ای برگرفته از واژه "پیلتنان" به معنای نیرومند و در واقع اصطلاحی معرف یکی از مقامهای موسیقی کهن خراسان با سابقه حماسی است.
نویسنده در قالب کتاب "مشق پیلتان" شماری از مقامهای موسیقی نواحی خراسان را نت نویسی کرده و اشعار آنها را نیز همراه با توضیحات هر مقام به صورت نظام مند در اختیار علاقه مندان به موسیقی مقامی شرق خراسان و دوتارنوازی سراسر کشور قرار داده است.
تنها "ثبت ملودیها و مقامها کنونی رایج در شرق خراسان را برای نسل جوان و آتیه سازان فرهنگ اصیل ایرانی" یکی از اهداف تالیف این کتاب عنوان کرده که می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران نیز واقع شود.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: همچنین نت نویسی مقامها در این کتاب به صورت ساده نوشته شده تا مورد استفاده علاقه مندان به موسیقی خراسان رضوی و سایر نقاط ایران و جهان که به اساتید دوتار موسیقی مقامی خراسان دسترسی ندارند قرار گیرد.
"مشق پیلتان" در دو جلد با شمارگان هزار جلد توسط انتشارات عارف در مشهد چاپ و منتشر شده است. جلد نخست این کتاب شامل ۲۷۲ صفحه به قیمت یک میلیون ریال و جلد دوم ۲۳۲ صفحه ای آن به قیمت ۸۰۰ هزار ریال د ر دسترس عموم است.
موسیقی نواحی یا مقامی گونه ای از موسیقی است که به نغمه ها و سازها و نواهای مناطق و نواحی ایران مربوط می شود و پژوهشگران نام های مختلف از جمله فولکلور بر آن گذاشته اند.
۳۰۲۷/۱۸۵۸