قائم مقام شرکت آب و فاضلاب (آبفا) استان تهران با بیان اینکه مصرف آب در تهران رکورد دار شده می‌گوید: مصرف آب در پایتخت چهار درصد بیشتر شده است که این نگاه باید اصلاح شود.
مسئولان علت این کاهش حساسیت را بارش‌های مناسب اوایل امسال و به دنبال آن تغییر ذهنیت شهروندان اعلام و تاکید می‌کنند که نباید تصور شود با این بارش‌ها همه مشکلات کم آبی حل شده است و دیگر نیازی به مدیریت مصرف نیست.
این مدیران می‌گویند: بارش‌ها در تغذیه سدها تأثیرگذار بوده اما منابع زیرزمینی را آن طور که باید تغذیه نکرده است و مصرف همچنان باید مدیریت شود زیرا بخشی از آب آشامیدنی پای تخت از منابع زیرزمینی تامین می‌شود.
چندی پیش نیز سید حسن رضوی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان تهران اعلام کرد که امسال شاهد رشد ۶۱ درصدی بارندگی‌ها در تهران و به دنبال آن افزایش آب ورودی به سدهای پنجگانه استان (لار، طالقان، کرج، لتیان و ماملو) هستیم به گونه‌ای که هم اکنون یک میلیارد و ۲۴۰ میلیون مترمکعب آب در این سدها ذخیره شده است.
اینها اخبار خوشحال کننده‌ای بود اما همزمان خبرهای دیگری هم منتشر شد؛ از جمله اینکه سرانه مصرف آب در پایتخت ۲۰ درصد از سایر شهرهای کشور و ۳۰ درصد از شهرهای همتراز تهران در کشورهای اروپایی بیشتر است.
محمدرضا بختیاری مدیرعامل آبفا استان تهران گفته است که مردم شهر تهران هرروز به اندازه حجم دریاچه چیتگر آب شرب مصرف می‌کنند.
به گفته وی شهروندان پایتخت ۴۰ لیتر بیشتر از سرانه، مصرف آب دارند: سرانه مصرف روزانه آب شرب در کشور به ازای هر نفر ۲۱۰ لیتر اما در تهران معادل ۲۵۰ لیتر است.
درواقع شهروندان گمان می‌کنند با بارش‌های امسال مشکل کم آبی یا خشکسالی که چندین سال اتفاق افتاده حل شده در حالی که ته کشیدن منابع آبی زیرزمینی در نتیجه یک یا دو سال اتفاق نیفتاده که با میزان بارش‌های یک سال این منابع هم تأمین شود.
متولیان حوزه آب تاکید می‌کنند که افزایش ظرفیت سدها به منزله تقویت سفره‌های منابع آبی زیرزمینی به میزانی که مدعی شده‌ایم مشکل کم آبی یا خشکسالی برطرف شده، نیست.
مصرف آب در تهران رکورد دار شد
محمدرضا احمد نسب قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه بخشی از آب‌های شرب شهروندان از سفره‌های زیرزمینی تأمین می‌شود می‌گوید: در چهارم تیرماه امسال رکورد آب مصرفی در تهران به سه میلیون و ۵۵۰ هزار مترمکعب رسید که این رقم در طول تاریخ بی سابقه و بخشی از این آب از منابع زیرزمینی بوده است.
وی می‌افزاید: حداقل روزانه ۲۵ درصد از آب شرب مصرفی شهروندان تهرانی از آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود ضمن اینکه در پیک (اوج) مصرف این میزان مصرف به ۴۰ درصد می‌رسد که زنگ خطری برای منابع آبی زیرزمینی است.
مصرف مازاد آب توسط ۲۵ درصد تهرانی‌ها
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران اضافه می‌کند: حدود ۲۵ درصد مشترکان مازاد الگوی مصرف آب شرب استفاده می‌کند که این امر باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با تاکید بر اینکه راهکارهای قانونی در خصوص مشترکان پر مصرف اندیشیده شده است ادامه می‌دهد: به پر مصرف‌ها تذکرهای کتبی داده می‌شود در صورتی که مکرر بی توجهی کنند برخوردهای قانونی صورت خواهد گرفت و نباید فراموش کرد که آب سرمایه ملی است و همه به رعایت آن مسئول هستیم.
عزم همگانی شهروندان
احمد نسب با بیان اینکه آموزش‌ها به شهروندان تهرانی توسط بخش فرهنگی شرکت آب و فاضلاب دنبال می‌شود یادآور می‌شود: برنامه‌های مختلف تبلیغی، آموزشی، ساخت کلیپ و تصاویر، نشست‌های توجیهی، طرح حامیان آب، بازدید شهروندان از تأسیسات آبی و سایر موارد در راستای فرهنگ‌سازی مدیریت مصرف آب اجرایی می‌شود.
وی می‌گوید: فرهنگ صرفه‌جویی باید از سنین کم در مدارس آغاز و در خانواده‌ها ترویج شود تا نهادینه شود.
حال سفره‌های زیرزمینی خوب نیست
«هم اکنون حال سفره‌های زیرزمینی خوب نیست» این جمله قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران است که تاکید می‌کند بارش‌ها نقش مؤثری در تأمین آب‌های زیرزمینی نداشته‌اند.
وی می‌گوید: با وجود اینکه در سال آبی امسال (از اول مهرماه سال ۹۷ تا کنون) شاهد بارندگی‌های خوبی بودیم و به تبع آن ذخیره آبی مناسبی در پشت سدها داشته‌ایم اما نفعی برای منابع زیرزمینی نداشته است.
آبیاری فضای سبز از سفره‌های زیرزمینی
وی با اشاره به اینکه وضعیت آبیاری فضای سبز از سفره‌های زیرزمینی اصلاح می‌شود بیان می‌کند: سالانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب برای آبیاری از منابع زیرزمینی برداشت می‌شود که این امر باید بازنگری شود.
احمد نسب از تعامل شهرداری تهران با شرکت آب و فاضلاب برای تأمین آبیاری فضای سبز از پساب تصفیه شده خبر می‌دهد و می‌گوید: توافق‌های خوبی صورت گرفته است تا با اختصاص زمین از سوی شهرداری و احداث تصفیه خانه‌هایی بتوانیم آب مورد نیاز فضاهای سبز را تأمین کنیم.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران اضافه می‌کند: این طرح هشت ساله اگر به مرحله اجرایی درآید کاهش برداشت آب از منابع زیرزمینی رقم می‌خورد.
احمد نسب ادامه می‌دهد: مسئولان شهرداری قائل به حفظ منابع زیرزمینی هستند و این امر می‌تواند در تسریع اجرای این طرح کمک شایانی کند.
فرونشست‌ها نتیجه برداشت بی رویه آب
وی فرونشست‌ها را نتیجه برداشت بی رویه آب از سفره‌های زیرزمینی عنوان و بیان می‌کند: طبق آمارهای سازمان زمین‌شناسی فرونشست‌ها در برخی مناطق جنوب غربی و شرقی استان تهران به ۲۰ سانتیمتر می‌رسد.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران می‌گوید: در دشت‌های مختلف از جمله ورامین، شهریار و اسلامشهر برداشت‌هایی بی حدی از سفره‌های زیرزمینی صورت گرفته و اندوخته سالیان گذشته را کاهش داده است.
وی اضافه می‌کند: اگر این برداشت‌ها ادامه یابد با از بین رفتن سفره‌های زیرزمینی و فشرده شدن جنس خاک زمین، جذب بارش‌ها به داخل منابع زیرزمینی محدود خواهد شد.
مصرف ۹۲ درصد آب در بخش کشاورزی
احمد نسب در ادامه با اشاره به اینکه طبق آمارها ۹۲ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود تاکید می‌کند: وزارت جهاد کشاورزی به‌جد دنبال روش‌های نوین آبیاری است تا بخشی از برداشت آب‌ها از سفره‌های زیرزمین کاهش یابد.
وی ادامه می‌دهد: با این اوصاف بخشی از آبیاری باغ‌ها و مزارع هنوز در وضعیت سنتی است و بیش از حد نرمال (متوسط) آب مصرف می‌شود.
این مسئول ز نظارت شدید شرکت آب منطقه‌ای بر وضعیت چاه‌های مجاز و غیرمجاز خبر داد و گفت: شاهد برخورد تیم‌های نظارتی هستیم که به‌سرعت نسبت به وضعیت چاه‌های غیرمجاز اقدام صورت گیرد تا مسدود شود ولی این امر زمان طولانی مدت را می‌طلبد.
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران اضافه می‌کند: همچنین با نصب کنتورهای هوشمند نسبت به وضعیت برداشت آب از چاه‌های مجاز مدیریت صورت می‌گیرد تا برداشت‌ها به حداقل برسد.
روش‌هایی برای کاهش هدر رفت آب
قائم مقام شرکت آب و فاضلاب استان تهران با تاکید بر اینکه بودجه‌های عملیاتی و اصلاحی برای به حداقل رساندن هدر رفت آب اجرا شده است یادآور می‌شود: شناسایی شبکه‌های فرسوده، نصب کنتورهای حجمی، شناسایی مبادی ورودی و خروجی، تعویض کنتورهای خراب، کنترل وضعیت شیرهای فشارشکن و مدیریت منابع آبی در مناطق ۶ گانه تهران از جمله این برنامه ها است.
وی می‌گوید: ۷۰۰ دستگاه شیر فشار شکن در تهران نصب شده که هدف از این کار عادی و نرمال سازی مصرف آب در ساعت‌های مختلف شبانه روز است.
تهرام/۸۱۳۸/ ۱۰۰۸