وزارت دفاع ترکیه روز جمعه ۲۸ مرداد ماه از ورود سری جدید قطعات سامانه دفاع موشکی "اس ۴۰۰" روسیه به ترکیه و تحویل آن به ارتش این کشور خبر داد.
تارنمای شبکه تلویزیونی "روسیا الیوم" در همان روز در این باره اعلام کرد که، این سامانه پدافندی با یک هواپیمای باری به پایگاه هوایی "مورتد" در نزدیکی آنکارا پایتخت ترکیه منتقل شده است.
وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد که روند تحویل قطعات سامانه اس ۴۰۰ طبق برنامه پیش می‌رود.
گزارش رسانه‌ها نشان می‌دهد که دو هواپیمای باربری روسی که حامل قطعات و تجهیزات سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ بودند، روز جمعه وارد پایگاه هوایی "مورتد" ترکیه شده و محموله خود را در این پایگاه تخلیه کرده اند.
روسیه نخستین سری از قطعات سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ را جمعه هفته گذشته (۲۱ تیرماه) به ترکیه تحویل داد.
قرارداد فروش سامانه موشکی اس ۴۰۰ روسیه به ترکیه در سال ۲۰۱۷ میان دو کشور امضا شد. تحویل این سامانه به ترکیه از همان زمان انعقاد قرارداد میان مسکو – آنکارا با انتقاد شدید واشنگتن روبه شد. در همان زمان واشنگتن آنکارا را تهدید کرد که در صورت خرید این سامانه در فهرست سیاه آمریکا قرار خواهد گرفت و تحریم می‌شود.
بر اساس اعلام رسانه‌های آمریکایی، احتمالاً واشنگتن، ۱۲ نوع تحریم را به دلیل خرید سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ بر آنکارا اعمال کند.
پیش ازاین مقامات آمریکایی تهدید کرده بودند که در صورت ادامه اصرار آنکارا برای خرید سامانه‌های پدافند هوایی اس ۴۰۰، فناوری تولید جنگنده‌های اف ۳۵ آمریکایی را از این کشور خارج خواهند کرد که با تحویل این سامانه‌ها به ترکیه، تحویل جنگنده‌ها به ترکیه نیز متوقف شده و تولیدکنندگان ترکیه‌ای از برنامه تولید مشترک این جنگنده‌ها نیز حذف شدند.
آمریکا مدعی است که استقرار سامانه دفاعی اس ۴۰۰ در ترکیه، با ساختار دفاعی غرب همخوانی ندارد و تهدیدی برای جنگنده‌های اف ۳۵ خواهد بود.
به گزارش رسانه‌های روسی، تحویل سامانه‌های پدافند هوایی اس ۴۰۰ به ترکیه در سه مرحله انجام خواهد شد.
بنا بر اعلام رسانه‌های ترکیه، ۴۵ درصد هزینه خرید این سامانه‌ها به صورت روبل به روسیه پرداخت شده و ۵۵ درصد باقی مانده نیز به صورت وام از سوی روسیه در اختیار ترکیه قرار گرفته است.
ترکیه که از سال ۱۹۵۲ عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، از سامانه‌های پدافند هوایی این سازمان برای پوشش هوایی استفاده می‌کرد، اما با خروج جنگ افزارهای دفاع هوایی پاتریوت آمریکا و آلمان از ترکیه در سال ۲۰۱۵، آنکارا خرید سامانه‌های پدافند موشکی اس ۴۰۰ را در اولویت قرار داد.
** اشتهای روس‌ها برای فروش بیشتر تجهیزات نظامی به ترکیه
در حالی که فشارهای آمریکا علیه ترکیه به دلیل خرید سامانه اس ۴۰۰ ادامه دارد، رئیس شرکت دولتی "روس‌تک" از آمادگی مسکو برای تحویل جنگنده‌های سوخ و-۳۵ به آنکارا خبر داد. رئیس این شرکت بزرگ تسلیحاتی روسیه با اشاره به فشارهای آمریکا به ترکیه در حذف مشارکت این کشور در پروژه اف- ۳۵ اعلام کرد که این شرکت دولتی روس برای تحویل جنگنده‌های سوخو ۳۵ به آنکارا آمادگی دارد.
خبرگزاری روسی "اسپوتنیک" در این باره نوشت: رئیس شرکت "روس‌تک" از احتمال امضای قرارداد بین روسیه و ترکیه برای تحویل جنگنده‌های سوخو ۳۵ خبر داد.
"سرگئی شمیزوف" رئیس این شرکت تسلیحاتی روس پنجشنبه گذشته اعلام کرد: "اگر همکاران ما در ترکیه مایل باشند، ما برای کار به منظور تحویل دادن جت‌های جنگنده سوخو ۳۵ آمادگی داریم".
ماه گذشته رسانه‌های ترکیه‌ای در واکنش به تهدیدهای مکرر آمریکا علیه ترکیه در زمینه توقف ارسال جنگنده‌های اف ۳۵، به گمانه‌زنی درباره گزینه‌های جایگزین این جنگنده‌ها پرداخته بودند.
روزنامه "ینی شفق" نزدیک به حزب حاکم ترکیه در همین باره گزارش داد، در صورت لغو ارسال جنگنده های اف ۳۵ از سوی آمریکا، آنکارا جنگنده‌های "جی ۳۱" ساخت چین و "سوخو ۵۷" ساخت روسیه را خریداری می‌کند.
تحویل سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ از سوی روسیه به ترکیه، همچنان که رابطه آنکارا – واشنگتن را شکرآب کرده، در عین حال باعث نزدیکی مسکو- آنکارا شده است و شواهد و قرائن نشان می‌دهد که روس‌ها برای تقویت مناسبات و نفوذ بین المللی خود، تعاملات نظامیشان را با ترک‌ها افزایش می‌دهند.
البته این برای اولین بار نیست که روس‌ها به خواست ترک‌ها جواب مثبت می‌دهند؛ مرکز نظامیان روس در سوریه در بیش از دو سال اخیر هماهنگی‌های خوبی با نظامیان ترک که غیرقانونی وارد استان ادلب در شمال غرب سوریه شده‌اند دارند به حدی که نیروهای سوری نزدیک به ۲۰ ماه است که آماده حمله به مواضع گروه‌های تروریستی در این استان هستند، ولی روس‌ها به دلیل درخواست ترکیه اجازه نمی‌دهند سوری‌ها علیه تروریست‌ها در استان ادلب به عنوان آخرین ایستگاه تکفیری‌ها عملیات نظامی انجام دهند.
ترک‌ها و روس‌ها تا حدود چهار سال پیش در خصوص بحران سوریه نظرات مخالفی با هم داشتند و در مقابل هم بودند که سرنگونی جنگنده روسی در خاک سوریه توسط جنگنده‌های ترکیه‌ای در ابتدای آذرماه ۱۳۹۴ نمونه‌ای از این تقابل به شمار می‌رود، اما با تهدید ترکیه از سوی روسیه و عذرخواهی آنکارا از مسکو ورق به یکباره برگشت و نظرات ترکیه و روسیه در خصوص مساله سوریه مقداری به هم نزدیک شد که توافق سوچی در اواخر شهریورماه سال ۱۳۹۵ نمونه‌ای از آن می‌باشد.
با حضور قوی روس‌ها در سوریه، درخواست‌های کشورهای مختلف همچون عربستان سعودی، امارات، قطر، الجزایر، مراکش، مصر، ویتنام و عراق نیز برای خرید و در اختیار گرفتن سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ آغاز شد.
با نزدیک شدن آنکارا و مسکو به هم، ترکیه از فرصت به وجود آمده استفاده کرد و درخواست خرید سامانه پدافند هوایی اس ۴۰۰ را در سال ۲۰۱۷ به روسیه ارائه داد.
در ادامه کشورهایی همچون عربستان سعودی، امارات، قطر، الجزایر، مراکش، مصر، ویتنام و عراق نیز درخواست خود را برای خرید سامانه موشکی اس -۴۰۰ روسیه ارائه دادند، اما در این بین سعودی‌ها به دستور آمریکا از درخواست خود عقب نشینی کردند و درخواست خرید سامانه دفاع موشکی 'تاد' را جایگزین آن کردند.
سامانه دفاع هوایی اس -۴۰۰ یکی از پیشرفته‌ترین تسلیحات دفاعی است که با توجه به مشکلاتی که دستگاه رقیب آمریکایی آن یعنی پاتریوت در میدان‌های نبرد از خود نشان داده، این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است.
رئیس‌جمهور روسیه درخصوص توانایی‌های اس ۴۰۰ می‌گوید: سامانه‌های پدافند موشکی دوربرد اس -۴۰۰ جزو پیشرفته‌ترین سامانه‌ها در نوع خود است که توانایی حمل و شلیک سه مدل موشک مختلف را دارد که می‌توانند اهداف متنوعی شامل موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، موشک‌های کروز و جنگنده‌های رادارگریز را هدف قرار دهد.
بنا بر اخبار موجود، سامانه‌های روسی نسبت به آمریکایی دارای برتری می‌باشند که یکی از این مسائل روند راحت تر خرید نسبت به تسلیحات آمریکایی می‌باشد که همواره با تأخیرهای اداری مواجه است که برای خرید آنها لازم می‌باشد مجوزهایی از چندین سازمان مختلف آمریکایی دریافت شود، در حالی که در روسیه این روند آسان‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود؛ علاوه بر این، مسکو سلاح‌های خود را به قیمت پایین‌تری به بازار عرضه می‌کند و برای خدمات آنها نیازی به پرداخت هزینه زیادی نیست.
همچنین روسیه پس از عقد قرارداد خرید تسلیحات، در مدت دو سال تمام تسلیحات فروخته شده را به خریدار تحویل می‌دهد که این روند به سختی از سوی آمریکا صورت می‌گیرد.
به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران مسائل منطقه، مسکو در ۳ سال گذشته با استفاده از قراردادهای فروش اس ۴۰۰ و قبل از آن با ورود به جنگ در سوریه به دنبال بازیابی هژمونی (قدرت برتر) خود در جهان است، اما معلوم نیست که مسکو بتواند به این امر دست یابد یا خیر، اما هرچه باشد روس‌ها از اختلافات میان دیگر کشورها با آمریکا همچون اختلافات واشنگتن – آنکارا بهترین سود و بهره را می‌برند.