به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، دکتر «ناصر کچوییان» صبح امروز (پنجشنبه) در نخستین «سمپوزیوم نورو مانیتورینگ در اعمال جراحی» در بیمارستان امام حسین (ع) درباره تاثیر نورو مانیتورینگ در جراحی های قلب گفت: بروز اختلالات شناختی مهمترین عارضه پس از جراحی های قلب است که سبب تغییر رفتار بیماران می شود.
کچوییان افزود: تاکنون عمل های جراحی قلب بدون نورو مانیتورینگ انجام شده اما عوارض مغزی در جراحی های قلب زیاد است، زیرا باید جریان خون خارج پیکری به بدن بیمار پمپاژ شود و احتمال بروز آمبولی هوا وجود دارد.
این متخصص تاکید کرد: در جراحی های پرخطر قلب برای افراد مسن، بیماران دچار تنگی کاروتید، عمل های طولانی و پیچیده مانند قوس آئورت، مانیتورینگ مغزی اهمیت دارد.
به گفته وی، پس از پایان عمل در صورت بروز هر گونه مشکل عصبی- مغزی برای بیمار و پیامدهایی مانند اختلالات شناختی نمی توان اقدام دیگری انجام داد، بنابراین با راه های پیشگیرانه ای مانند پایش عصب می توان مانع این عوارض شد.
اهمیت نورو مانیتورینگ در بیماری های کودکان
یک متخصص جراحی عصب نیز کاربرد نورو مانیتورینگ در تشخیص بیماری اطفال را تشریح کرد و گفت: تکنیک های این روش باید بر اساس نیازهای فیزیولوژیک بدن کودک باشد.
«فریده نجات» یادآوری کرد: بسیاری از روندهای پس از جراحی بین همه افراد مشترک است اما باید توجه کرد کودکان، بزرگسالان کوچک شده نیستند. در کودکان تحریک عضله برای گرفتن پاسخ، سخت است و حساسیت زیادی دارد که از شش ماهگی به بعد، این مشکل کمتر می شود.
بر پایه بررسی های این متخصص، در کودکان دچار بیماری های پیشرفته به ویژه سندرم داون به دلیل رشد غیرطبیعی جسمی، توان شناخت بیماری با اختلالاتی همراه است.
بهترین واکنش جراح به هشدار نورو مانیتورینگ
یک متخصص جراحی عصب تصریح کرد: یکی از مهمترین کاربردهای نورو مانیتورینگ در درمان تومورهای داخل نخاع است.
«علی جعفری» ادامه داد: در این عمل های جراحی احتمال بروز خسارت بدون نورو مانیتورینگ بسیار زیاد است. تشخیص مکان و شدت عارضه و جنس آن با یاری گرفتن از نورومانیتورینگ، بر نوع و اقدام های بعدی اثر دارد.
در این سمپوزیوم که با همکاری بیمارستان امام حسین (ع) و گروه مایا طب آراد برگزار شد، ۱۲ پژوهشگر ایرانی مقاله های خود را درباره کاربردهای این روش و دستاوردها و مشکلات آن در زمینه های مختلف پزشکی ارائه کردند.
همچنین کتاب «نورومانیتورینگ سیستم عصبی حین عمل جراحی» ترجمه «مجید واحدی» و «ملیسا اسمعیلی» از انتشارات رسانه تخصصی در سال ۱۳۹۷، به شرکت کنندگان در این همایش عرضه شد. یکی از شیوه های نوین که هم به تشخیص علت بیماری ها به ویژه تومورها و هم به افزایش دقت جراحی ها کمک می کند، «نورو مانیتورینگ» نام دارد که می توان آن را روش «پایش عصب» معنا کرد.
این شیوه به معنای استفاده از مجموعه روش های الکتروفیزیولوژی بالینی است که برای ثبت پتانسیل های مختلف الکتروفیزیولوژیک از بیمار حین جراحی روی مغز، نخاع و اعصاب محیطی طراحی می شود.
از مهمترین کاربردهای نورومانیتورینگ می توان به جراحی های قلب و عروق، ستون فقرات، اورولوژی، برخی جراحی های مغز، اندآرترکتومی کاروتید، انوریسم آئورت، جراحی های گوش و حلق و بینی مانند نوروم اکوستیک، پاروتیدکتومی و جراحی های عصب اشاره کرد.
یک متخصص جراحی ستون فقرات نیز در این همایش گفت: هنوز هیچ پروتکل قابل اعتمادی درباره بکارگیری نورو مانیتورینگ وجود ندارد اما از بعضی پیشنهادها می توان بهره برد.
«احمدرضا میربلوک» با طرح این پرسش که «بهترین واکنش جراح به هشدار نورومانیتورینگ چیست» یادآوری کرد: گام نخست جراح پس از حفظ آرامش، تشخیص ناحیه خطر است. سپس باید عوامل سیستمی را کنترل کند. مشورت با گروه بیهوشی و کنترل داروهای بیهوشی مورد استفاده در مرحله بعدی قرار دارد.
میربلوک ادامه داد: گام های بعدی شامل کنترل دستگاه های ارتباطی با کمک الکتروفیزیولوژیست و سپس، بررسی شکل قرار گرفتن بیمار است.
به گفته وی، اگر هیچکدام از این موارد مشکل نداشت باید فرآیندهای صورت گرفته را از موارد پرخطر به کم خطر به عقب برگرداند و کمی صبر کرد تا سیگنال ناشی از آن روی سیستم دیده شود.
محدودیت کاربرد در جراحی های طولانی
یک متخصص بیهوشی عصبی نیز بر لزوم همراهی کادر پزشکی، بیهوشی، تکنسین های مهندسی پزشکی و... برای موفقیت در یک عمل جراحی تاکید کرد.
«سهراب سلیمی» یادآوری کرد: یک متخصص بیهوشی باید موارد همچون زمان لازم برای بیهوشی و حجم خونریزی را به نورولوژیست منتقل کند تا اقدام های مانند پایش عصب موفق باشد.
سلیمی بر لزوم آماده سازی روحی بیمار پیش از عمل تاکید کرد و گفت: مریض ناآرام اگر وسط عمل بیدار شود امکان جراحی موفق را از جراح می گیرد. نورو مانیتورینگ در جراحی های بیش از شش ساعت توصیه نمی شود، زیرا از تحمل بیمار خارج است.
یک متخصص جراح عصب نیز این روش را وقت گیر و در نتیجه پرهزینه دانست و بهترین مکان اجرای آن را دانشگاه ها و مرکزهای درمانی وابسته به آنها اعلام کرد.
به گفته «حسن رضا محمدی»، پایش عصب باید به سوی عرصه های مانند جلوگیری از اختلال حافظه در بیمار پس از جراحی پیش برود اما در بسیاری از زمینه های کاربردی، تحقیق کافی صورت نگرفته است.