عدم رعایت استانداردها در کشت زیرنایلونی بویژه رها کردن پلاستیک پس از برداشت محصول در چند سال اخیر به معضل جدی محیط زیست و مزارع کشاورزی تبدیل شده و کار تا بدانجا پیش رفته که دستگاه قضایی استان وارد ماجرا شده و ده‌ها پرونده قضایی نیز برای متخلفان و آلوده‌کنندگان محیط زیست تشکیل شده است.
به گفته کارشناسان، افزایش تولید و صرفه‌جویی در مصرف آب را تا حدودی می‌توان با روش‌های دیگر از جمله استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری و ایجاد گلخانه جبران کرد اما رهاسازی پلاستیک در کشت نایلونی صدمات جبران ناپذیری به آب و خاک وارد می‌کند.
مدیر جهاد کشاورزی بیله‌سوار مغان با بیان اینکه کشت زیرنایلونی با استفاده از پلاستیک‌های پهن و با ضخامت برای تولید محصولاتی مانند هندوانه، خیار و گوجه فرنگی مورد استقبال کشاورزان منطقه قرار می‌گیرد، افزود: با توجه به تبعات منفی این نوع کشت ساماندهی آن با هدف جلوگیری از آسیب‌های زیست محیطی در دستور کار است.
ربعلی جهانی اظهار داشت: کشت‌های زیرپلاستیکی در صورت توجه به منافع زودگذر مزیت‌هایی مانند کاهش تعریق و تعرق ، استفاده بهینه از آب ، جلوگیری از رشد علف‌های هرز و حفظ رطوبت دارد.
او گفت: این نوع کشت باعث می‌شود کشاورزان کشت‌های خود را پیش از ایجاد شرایط مساعد و زودتر از موعد آغاز کنند تا سود بیشتری حاصل شود، بنابراین این کشت‌ها بیشتر بر اساس وضعیت اقتصادی بازار انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه طولانی بودن زمان تجزیه پلاستیک و آسیب زیست محیطی ناشی از آن، انجام کشت‌های زیرپلاستیکی را به تهدید تبدیل کرده، افزود: علاوه بر این کشت‌های زیرپلاستیکی شکل ظاهری مزارع و بافت شهری و روستایی را ناخوشایند می‌کند.
به گفته وی ، پلاستیک‌های باقی مانده از کشت زیرپلاستیکی در کشت بعد و در دستگاه‌های عمیق کار اختلال ایجاد می‌کند.
جهانی با اشاره به اینکه میزان کشت‌های زیرپلاستیکی در بیله‌سوار بالا است، طوری که در سال زراعی گذشته محصول هندوانه به صورت کشت زیرپلاستیکی انجام شد، افزود: در راستای کنترل کشت‌های زیرپلاستیکی و جمع‌آوری پسماند پس از برداشت نمی‌توان اقدامات قانونی قابل توجهی انجام داد چرا که جهاد کشاورزی اهرم قانونی در این زمینه ندارد.
وی با بیان اینکه بیشتر کشاورزانی که کشت زیرپلاستیکی انجام می‌دهند نیز اجاره کار و غیربومی هستند، افزود: کشاورزان اجاره کار زمین را اجاره کرده و پس از برداشت در صورت سود یا زیان کردن زمین را به همان حالت رها کرده و می‌روند.
رئیس نمایندگی حفاظت محیط زیست بیله‌سوار مغان هم گفت: پسماندهای پلاستیکی برجای مانده در مزارع در این شیوه کشت ، پس از برداشت محصولات جالیزی زیرنایلونی بدلیل مدت زمان زیاد ماندگاری در روی خاک علاوه بر آلودگی شدید محیط زیست ، اثرات جبران ناپذیری بر حاصلخیزی و از بین بردن بافت موثر خاک دارد.
بهنام برزگر با بیان اینکه بدلیل اهمیت موضوع، متخلفان شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می‌شوند، افزود: سالانه ده‌ها کشاورز متخلف در این شهرستان بدلیل عدم جمع‌آوری ضایعات پلاستیکی مزرعه کشت جالیزی زیرنایلونی به پرداخت جزای نقدی محکوم می‌شوند.
وی بیان کرد: ماموران یگان حفاظت نمایندگی محیط‌زیست در فصل زراعی با حضور در مزارع کشت جالیزی زیرنایلونی ضمن برخورد با کشاورزان متخلف، آنها را ملزم به جمع‌آوری ضایعات و پسماندهای پلاستیکی مزارع پس از برداشت محصولات جالیزی می‌کنند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست پارس‌آباد مغان هم از پایش روزانه کشت‌های زیرنایلونی توسط کارشناسان و محیط‌بانان اداره حفاظت محیط زیست این شهرستان خبر داد.
هاشم میرزانژاد افزود: کارشناسان و ماموران یگان حفاظت محیط زیست پارس‌آباد با حضور مستمر در مزارع کشت زیرنایلونی جالیز ضمن اطلاع‌رسانی به طرق مختلف و آموزش چهره به چهره کشاورزان در زمینه مضرات آتش زدن بقایای کاه و کلش و برجای گذاشتن پسماندهای نایلونی در مزارع جالیز، کشاورزان را از آتش زدن پسماندهای نایلونی منع و ملزم به جمع‌آوری ضایعات و پسماندهای پلاستیکی مزارع پس از برداشت محصولات جالیزی (زیرنایلونی) می‌کنند.
وی اظهار داشت: در پایش روزانه کشت‌های زیرنایلونی پارس‌آباد ، ضمن اخذ تعهد از کشاورزان مبنی بر جمع‌آوری پسماندهای نایلونی از مزارع، اخطاریه جمع‌آوری پسماندها به زارعان منطقه صادر و در صورت عدم تمکین موضوع از طریق مراجع قضایی پیگیری می‌شود.
او همچنین گفت: در همین راستا آموزش‌های لازم در زمینه مضرات پسماندهای نایلونی و نقش آن در آلودگی خاک و محیط برای کشاورزان توسط کارشناسان آموزشی حفاظت محیط زیست شهرستان پارس آباد ارائه می‌شود.
میرزانژاد افزود: پسماندهای پلاستیکی برجای مانده در مزارع پس از برداشت محصولات جالیزی زیرنایلونی بدلیل مدت زمان زیاد ماندگاری بر روی خاک علاوه بر آلودگی شدید محیط زیست ، اثرات جبران ناپذیری بر حاصلخیزی و از بین بردن بافت موثر خاک داشته و بدلیل اهمیت موضوع، اداره حفاظت محیط زیست پارس‌آباد زارعان را متعهد و ملزم به جمع‌آوری ضایعات پلاستیکی مزارع کشت جالیزی زیرنایلونی خود کرده و این روند تا پاکسازی کامل مزارع جالیز ادامه خواهد داشت.
رئیس کل دادگستری استان اردبیل نیز بر لزوم مدیریت دقیق پسماند در این استان تاکید کرد.
ناصر عتباتی خواستار حفاظت از منابع حیاتی همچون آب، خاک، هوا و تنوع زیستی برای نسل‌های امروز و آینده شد و افزود: استان اردبیل از بهترین تنوع اقلیمی، گیاهی و جانوری برخوردار است و از منحصر بفردترین مناطق در سطح کشور بوده و این ثروت و سرمایه، امانتی در دستان ماست.
او تشریح کرد: باید با متخلفان کشت زیرنایلونی برخورد و در صورت لزوم این شیوه کشت ممنوع شود.
عتباتی همچنین افزود: مجموعه قضایی استان از اداره کل حفاظت محیط زیست اردبیل و همکاران آن اداره کل به عنوان ضابط خاص دادگستری حمایت ویژه داشته و آماده هر نوع همکاری‌های متقابل در راستای حفاظت از محیط زیست می‌باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل هم با اشاره به پایش روزانه مزارع کشت‌های زیرنایلونی و گشت‌های مشترک این اداره کل با کارشناسان جهاد کشاورزی استان گفت: پسماندهای پلاستیکی برجای مانده در مزارع پس از برداشت محصولات جالیزی (زیرنایلونی) بدلیل مدت زمان زیاد ماندگاری بر روی خاک، علاوه بر آلودگی محیط زیست، اثرات جبران ناپذیری بر حاصلخیزی و از بین رفتن بافت موثر خاک دارد
محمد خداپرست اظهارداشت: تمامی کشاورزانی که اقدام به کشت زیرنایلونی می‌کنند شناسایی شده‌اند و از آنها تعهد اخذ شده تا بعد از کشت، نایلون‌ها را مدیریت کنند.
او همچنین گفت: با هماهنگی امور آب منطقه‌ای استان نیز تعهداتی از کشاورزان دریافت شده تا نایلون‌های پلاستیکی مدیریت شود.
او افزود: کشاورزان طبق الزامات قانونی باید از آتش زدن پسماندهای نایلونی و ضایعات کشاورزی خودداری و ضایعات و پسماندهای پلاستیکی مزارع را پس از برداشت محصولات جالیزی (زیر نایلونی) جمع آوری کنند.
استان اردبیل دارای ۲۲۵ هزار هکتار اراضی آبی، ۵۱۵ هزار هکتار اراضی دیم و ۳۸ هزار هکتار اراضی باغی است که سالانه بیش ۴.۵ میلیون تن انواع محصولات زراعی، باغی و دامی را تولید می‌کند. اردبیل در تولید بسیاری از ارقام از جمله رتبه اول تولید عدس، رتبه اول تولید کلزا، رتبه دوم تولید سیب زمینی، رتبه سوم تولید عسل، رتبه پنجم تولید چغندر قند، رتبه هفتم تولید حبوبات و رتبه هفتم تولید گندم و جو را دارد.
۶۰۱۸/۶۰۱۶