یک کلاغ، چهل کلاغ(شایعه پردازی و آفات آن)

«هیشکی از شایعه و حرف مردم در امون نیست و خلاصی نداره! بعضی ها روی قصد و غرض برای آدم حرف و حدیث در می آرن یا یه کلاغ چهل کلاغ و به قول معروف سیاش می کنن تا از چشم مردم و در و همسایه بندازن! چشماشونو می بندن و دهن بی چاک و بسطشونو باز می کنن! با این جور کارا، آبرو و زندگی بنده خدا را می برن، سکه یه پولش می کنن که طرف بیرونا آفتابی نشه و خونه نشین بشه! اون وقت تا راست و دروغ قضیه روشن بشه، مادر مرده به خدا می رسه!»
اینها صفحه آغازین کتاب یک کلاغ، چهل کلاغ است که در چند صفحه بعدی با اشعار، احادیث و ضرب المثل هایی در خصوص شایعه سازی و شایعه پراکنی ادامه می یابد.
نویسنده کتاب پس از چند صفحه شرح مبسوطی از روایات مربوط به شایعه و شایعه پردازی داده است و در ادامه عوامل بسترساز شایعه و پیامدهای آن را در جامعه مورد بررسی قرار داده است.
یکی از بخش های مفید این کتاب پرداختن به شایعه هنگامی است که کلاغ های شایعه فضای مجازی را پر می کنند.
نویسنده کتاب، مرگ چهره ها، ایمیل های زنجیره ای، شایعات سیاسی، بهداشتی و پزشکی را از جمله شایعات در فضای مجازی عنوان کرده و در خصوص آن توضیح می دهد.
یکی از قسمت های مهم کتاب یک کلاغ، چهل کلاغ آن هم در عصر ارتباطات که هر اتفاقی با سرعت بسیار بالا قابلیت گسترش جهانی دارد آنجا است که نوشته است: «کارشناسان بر این باورند که شایعات به هنگام فقدان خبر پدید می آید. موقعی که اشخاص بسیار مشتاق خبرگیری و اطلاع از رخداد و موضوعی هستند لیکن در کسب آگاهی های موثق ناتوان باشند شایعه را می‌پذیرند و برعکس زمانی که اعضای اجتماع از اطلاع خویش بر رویدادها مطمئن گردند به ارائه غیرضروری مطالب تصنعی تمایل نمی یابند.
به دیگر سخن هنگامی که گروه‌ها و افراد جامعه ای اطلاعات و اخبار را از مجاری قانونی و صحیح به دست نیاورند، بستر جهت رونق گیری شایعات فراهم می گردد.
کسانی که شایعه را در بین مردم رواج می‌دهند معمولا آدم هایی هستند که از هوش بالایی برخوردارند و محل ترویج شایعه و روحیات افکار عمومی را می‌شناسند.
عده دیگری که به ترویج و اشاعه یک موضوع غیر واقعی ولی واقعی نما مبادرت می ورزند معمولاً افرادی هستند که از وجهه اجتماعی و شخصیتی برخوردارند و با استفاده از اعتبار خود فضای ذهنی مردم را ملتهب و مضطرب می سازند»...
کتاب یک کلاغ چهل کلاغ توسط امیر دیوانی به نگارش، ترجمه و تدوین درآمده و در انتشارات پرک چاپ شده است.
مطالعه کتاب برای تمام گروه ها به ویژه خبرنگاران، فعالان و راهبران فضای مجازی مفید و موثر خواهد بود.
گذشته از اینکه نحوه تدوین آن و چینش فصل های کتاب اندکی نامنظم است، یکی از نکات مثبت این کتاب نقل قول هایی از جامعه شناسان و کارشناسان مدیریت رسانه در خصوص شایعه و همچنین خلق و خوی جامعه ایران در این حوزه است.
همچنین نویسنده کتاب در بخش دوم مقالاتی ترجمه شده از منابع انگلیسی درباره شایعه، شایعه افکنی و رهنمودهای مربوط به رشته تحریر درآورده که خواندن آن خالی از لطف نیست.
۶۱۰۱*۷۳۸۸