بهنام قنبری روز دوشنبه گفت: بر اساس فعالیت های باستان شناختی در استان زنجان تا به حال به غیر از تپه خالصه محوطه ای دیگر که شواهد زندگی بشر در دوران نوسنگی را در بر داشته باشد یافت نشده است.
وی افزود: در استان زنجان و منطقه ابهر - خرم دره و به طور کلی حوضه آبریز ابهررود تا بحال تپه خالصه به عنوان تنها محوطه نوسنگی استان زنجان در بررسی ها معرفی شده است.
این باستان شناس، با بیان اینکه در سال ۱۳۸۸ طی یک فصل ۴ ماهه، حمیدرضا ولی پور به کاوش در تپه خالصه پرداخت و اطلاعات ارزشمندی در رابطه با جوامع نوسنگی این منطقه، به باستان شناسی ایران اضافه کرد، اظهار داشت: تپه خالصه، محوطه ای کوچک با وسعتی کمتر از نیم هکتار می باشد که ارتفاع آن از سطح زمین های اطراف حدود ۲ متر و ابعاد شمال به جنوب و شرق به غرب آن هر کدام ۴۶ متر و مساحت آن ۲۱۱۶ متر مربع است.
وی تصریح کرد: ابعاد امروزی تپه، به سبب عوامل فرسایشی طبیعی و انسانی مانند شرایط جوی، کشاورزی، خاکبرداری و ... تغییر کرده و این موضوع باعث شده تا محوطه شکل اولیه خود را از دست دهد.
او با بیان اینکه بلندترین قسمت تپه، در قسمت مرکزی آن قرار دارد و شیب آن نسبت به زمین های اطراف ملایم است خاطرنشان کرد : آسیب های فراوان و جبران ناپذیری بر تپه وارد شده است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سرپرست هیأت باستان شناسی افزود: این آسیب ها که بر اثر کاوش های غیر مجاز و برداشت خاک آن برای مصارف کشاورزی و عملیات ساختمان سازی صورت گرفته موجب تخریب بخش اعظمی از محوطه شده است.
وی در ادامه تصریح کرد: این وضعیت پس از کاوش ولی پور (باستان شناس) در محوطه، با سرعت کمتری نسبت به قبل همچنان ادامه دارد.
قنبری افزود: قرار گیری تپه خالصه در میان باغ های منطقه و دخل و تصرف کشاورزان محلی باعث شده هر ساله از محدوده تپه به عنوان محلی برای فعالیت های باغ داری و تجمیع محصولات استفاده شود که کشاورزان برای انجام این امور هر ساله اقدام به تسطیح بخش هایی از این محوطه می کنند.
این باستان شناس با اشاره به این نکته که اگر این روند متوقف نشود تا چند سال آینده هیچ اثری از این محوطه ارزشمند باقی نخواهد ماند افزود: در نتیجه با توجه به شرایط نامساعد حفاظتی این تپه ارزشمند، پروژه تعیین عرصه و حریم آن انجام شد تا در نتیجه ارائه ضوابط حفاظتی عرصه و حریم، روند تخریب تپه متوقف شود.
وی با بیان اینکه این پروژه با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده است گفت :در همین راستا تعداد ۱۰ گمانه آزمایشی عمیق در اطراف تپه ایجاد و کاوش شدند که بر اساس اطلاعات به دست آمده از آنها مشخص شد ابعاد تپه بسیار بزرگ تر از بخش باقی مانده امروز بوده است.