مدت‌ها است که یکی از مباحث مهم میان وزارت کشور، شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی برگزاری انتخابات به صورت الکترونیکی است،۴ سال است که وزارت کشور در حال ایجاد سازوکارهای برگزاری انتخابات به صورت الکترونیکی است و مخابرات فیبر نوری و مکان های اخذ رای را مجهز کرده است و اگر شورای نگهبان تایید کند، انتخابات مجلس یازدهم به صورت الکترونیکی برگزار خواهد شد.
به گزارش گروه نشریات خبری، بررسی امروز روزنامه ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلب تغییر سبک و سیاق سنتی شیوه‌های رای گیری و روی آوردن به انتخابات الکترونیک در شرایط فعلی را بررسی کرده و محاسن و معایب انتخابات الکترونیکی را مورد ارزیابی قرار داده و معتقدند انتخابات شورایاری ها تاییدی بر کارآمدی دستگاه‌های الکترونیکی بوده است؛رسانه های منتسب به جریان اصولگرا نیز در این خصوص مطلبی منتشر نکردند.
عبارت‌های به کار رفته در اخبار و گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح طلب در این باره عبارتند از:
شرایط آن‌چنان که باید و شاید برای برگزاری انتخابات الکترونیک در کشور فراهم نیست؛ مشکل شورای نگهبان با موضوع انتخابات الکترونیک، نه در زمینه فقدان زیرساخت‌های فنی، قانونی یا فرهنگی، بلکه از اساس چیز دیگری است؛ برگزاری الکترونیکی انتخابات می‌تواند نتیجه بهتر و نزدیک به عدالتی در پی داشته باشد؛ برگزاری انتخابات‌ها به صورت الکترونیکی می‌تواند راهکاری موثر، کافی و جامع باشد البته برای دفع خطرهای آن نیز باید راهکاری اندیشیده شود؛ برگزاری انتخابات الکترونیک، آن هم در تهران یک برگ برنده است و جای سوال است که چرا نسبت به این طرح و نتایج آن سکوت شده است؟؛ وزارت کشور تلاش دارد اعتماد شورای نگهبان را برای الکترونیکی کردن انتخابات جلب کند و آموزش گسترده‌ای را برای هیات‌های اجرایی پیش‌بینی کرده است؛ برگزاری انتخابات الکترونیک در حال حاضر و در گام نخست نیازمند واردات دستگاه‌های لازم در حجم وسیع و در سطح کل کشور است؛ اگر تحریم‌ها گریبانگیر کشور نبود، امیدها برای تحقق کامل انتخابات الکترونیک در یازدهمین دوره انتخابات پارلمان بیش از گذشته بود؛ انتخابات شورایاری‌ها که به صورت الکترونیکی برگزار شد، نگرانی‌های فنی را تا حدود زیادی رفع کرد.
محاسن و معایب انتخابات الکترونیکی
در بخشی از گزارش منتشر شده در روزنامه اعتماد با عنوان " سهل و ممتنع یک انتخاب" می خوانیم: شرایط آن چنان که باید و شاید برای برگزاری انتخابات الکترونیک در کشور فراهم نیست ولی با این حال نمی‌توان از اظهارات سیدسلمان سامانی، سخنگوی وزارت کشور در این زمینه چشم‌پوشی کرد. او معتقد است که در زمینه انتخابات الکترونیکی نیز باید همچون بانکداری الکترونیک پا در مسیر گذاشت و رفته‌رفته به تکمیل تمام حوزه‌ها پرداخت، استدلالی که حداقل در جمهوری اسلامی امری صحیح محسوب می‌شود ولی با این حال مشکل شورای نگهبان با موضوع انتخابات الکترونیک، نه در زمینه فقدان زیرساخت‌های فنی، قانونی یا فرهنگی، بلکه از اساس چیز دیگری است.
به گزارش اعتماد، محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی که در دوره ریاست عبدالله نوری بر وزارت کشور معاونت سیاسی آن را برعهده داشته، معتقد است در برگزاری انتخابات چه به صورت دستی چه به صورت ماشینی احتمال بروز خطا و تقلب وجود دارد چرا که به هر حال پشت هر دو «انسان» ذی‌نفع وجود خواهد داشت اما با توجه به جمیع شرایط به لحاظ کمی و کیفی و به خصوص در حوزه هزینه‌ها و شمارش آرا برگزاری الکترونیکی می‌تواند نتیجه بهتر و نزدیک به عدالتی در پی داشته باشد.
همچنین اعتماد در ستون نگاه روز خود یادداشتی با عنوان "درباره انتخابات الکترونیک" منتشر کرده است، که در بخشی از آن می خوانیم: انتخابات الکترونیک موضوعی است که از مدت‌ها پیش در جمهوری اسلامی مطرح و توسط مسوولان متفاوت در دوره‌های مختلف پیگیری شده است ولی تاکنون این مهم به صورت جامع و کامل برقرار نشد تا اینکه نوبت به دهمین دوره مجلس شورای اسلامی رسید.... باید توجه داشت که اصلی‌ترین و غیرقابل انکارترین موضوع، لزوم برگزاری انتخابات الکترونیک در انتخابات‌های پیش روی جمهوری اسلامی است‌بنابراین و با این دید، انتخابات الکترونیک از حالت یک انتخاب خارج شده و به شکل یک الزام رخ نمایان می‌کند به طوری که اگر در دوره کنونی این اتفاق رخ ندهد، به طور قطع در دوره آتی شاهد برگزاری انتخابات‌های الکترونیکی باید باشیم چرا که این موضوع به خواسته‌ای عمومی از سوی شهروندان تبدیل شده است. شهروندان و ایرانیان خواستار شفافیت و انضباط حداکثری در انتخابات هستند و در این مسیر برگزاری انتخابات‌ها به صورت الکترونیکی می‌تواند راهکاری موثر، کافی و جامع باشد البته برای دفع خطرهای آن نیز باید راهکاری اندیشیده شود. به عقیده نگارنده بهترین راهکار در این مسیر برگزاری آزمایشی انتخابات الکترونیکی در برخی شهرهای دارای زیرساخت‌های مناسب است. می‌توان انتخابات مجلس یازدهم را در شهرهایی که زیرساخت‌های فنی آنان پاسخگوی انتخابات الکترونیک است، برگزار کرد و از تجربه آن برای آینده نهایت استفاده را برد.
به گزارش ایسنا، علی متقیان مدیرعامل ایسنا صبح روز سه‌شنبه 15 مردادماه در نشست هم‌اندیشی شهردار تهران با مدیران رسانه‌ای گفت: برگزاری انتخابات الکترونیک، آن هم در تهران یک برگ برنده است و جای سوال است که چرا نسبت به این طرح و نتایج آن سکوت شده است؟ ملاحظه شد که کمترین دخالت انسانی در این شیوه وجود دارد اما متاسفانه بر این مساله کم پرداخته شد.
لزوم وجود عزم ملی در برگزاری انتخابات الکترونیک
به گزارش اعتماد، علی‌اوسط هاشمی، استاندار پیشین سیستان‌وبلوچستان در دولت تدبیر و امید،فرماندار تهران در دولت دوم خاتمی، معتقد است که همه باید تغییر را بپذیریم و بدانیم که تغییر هزینه می‌خواهد و نیازمند سرمایه‌گذاری است اما این سرمایه‌گذاری لزوما محتاج تکنولوژی و پول نیست، بلکه نخست نیازمند عزم ملی است و حضور نیروهایی که در این بخش پیشتاز باشند.
تلاش برای جلب اعتماد شورای نگهبان برای الکترونیکی کردن انتخابات
به گزارش ایسنا محمدعلی وکیلی، عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به نشست وزیر کشور و معاونان وی با جمعی از اصلاح‌طلبان گفت: در این جلسه موضوع چگونگی مشارکت حداکثری در انتخابات پیش رو مطرح شد و حاضرین به اقتضای موضوع دیدگاه‌های خود را بیان کردند، وزیر کشور نیز اقدامات در دستور کار این وزارتخانه در زمینه سلامت انتخابات، مشارکت بالا و آرامش جامعه را تشریح کرد.وی افزود: در این جلسه بر ضرورت الکترونیکی کردن انتخابات، ضابطه‌مندی صلاحیت‌ها و تعامل حداکثری وزارت کشور با شورای نگهبان و هیات‌های نظارت برای حفظ حقوق مردم تاکید شد. در همین زمینه وزارت کشور تلاش دارد اعتماد شورای نگهبان را برای الکترونیکی کردن انتخابات جلب کند و آموزش گسترده‌ای را برای هیات‌های اجرایی پیش‌بینی کرده است.
امکان الکترونیکی شدن انتخابات
به گزارش ایلنا، سلمان سامانی، قائم‌مقام و سخنگوی وزارت کشور می‌گوید: ماهیت تکنولوژی به رو به رشد بودن آن است اما ما انتظار نداریم که طی یک دوره یا در یک انتخابات به صورت کامل همه فرآیندهای انتخابات الکترونیکی لحاظ شود. سه موضوع در این حوزه باید باهم پیش برود؛ یک بستر حقوقی لازم است که اقدامات بسیار خوبی در این حوزه انجام شد؛ یک حوزه خود فناوری است که تکنولوژی قابل اعتمادی بوده که بتواند کارایی و اثربخشی لازم را داشته باشد و موضوع سوم توافق مجری و ناظر است. ما در این سال‌ها سعی کردیم بستر قانونی لازم ایجاد شود و در همین راستا آخرین اصلاحیه‌ای که در ۳/3/۹۵ در قانون انتخابات انجام شد موضوع استفاده از فناوری‌های نوین را تبدیل به یک تکلیف کرد.ما در ابتدا توانستیم ۲۳ مورد از ۲۵ مراحله اجرایی انتخابات را به صورت الکترونیک برگزار کنیم و این اقدام ما را از فضای سنتی و دستی جدا کرد. در واقع می‌توان گفت فقط دو فرآیند اخذ و شمارش رای از تمام ۲۵ فرآیند تاکنون به صورت الکترونیکی انجام نشده است.
اعتماد در مطلبی با میان تیتر «درد بی پولی» نوشت: اگر اختلاف نظر شورای نگهبان و وزارت کشور بر سر الکترونیکی شدن یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی روزی حل‌وفصل شود که در حال حاضر احتمال آن ضعیف به نظر می‌رسد، معضل دیگری در این میان وجود دارد که نه با رایزنی قابل‌حل است، بلکه به تهیه زیرساخت‌های فنی و فرهنگی و قانونی نیازمند است. مشکلی که بخش‌های مختلف دولت امروز با آن دست به گریبان است؛ «بی‌پولی».برگزاری انتخابات الکترونیک در حال حاضر و در گام نخست نیازمند واردات دستگاه‌های لازم در حجم وسیع و در سطح کل کشور است و در گام دوم، باید در فاصله 6 ماه و 18 روز مانده به انتخابات مجلس شورای اسلامی دولت نسبت به صدور کارت‌های ملی الکترونیکی شهروندان خود اقدام کند. اگر تحریم‌ها گریبانگیر کشور نبود، امیدها برای تحقق کامل انتخابات الکترونیک در یازدهمین دوره انتخابات پارلمان بیش از گذشته بود ولی در حال حاضر به نظر می‌رسد شرایط این موضوع مهیا نباشد
اعتماد نوشت: رای داشتن انتخاباتی الکترونیکی مدنظر مسوولان اجرایی و نظارتی کشور یعنی انتخاباتی که در آن شهروندان با استفاده از باجه‌های رای‌گیری رایانه‌ای به رای‌دهی می‌پردازند، براساس آنچه که در کشورهایی نظیر فرانسه و حتی هند رخ داد، نیازمند زیرساخت‌هایی مشخص در حوزه‌های فرهنگی، قانونی و فنی است. در حوزه فرهنگی که در کنار حوزه قانون‌گذاری یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های مدنظر پژوهشگران برای برگزاری انتخابات الکترونیکی محسوب می‌شود، سیاست‌گذاران وظایفی مشخص را برای کاهش فاصله بین حکومت و مردم عهده‌دارند و در این مسیر باید با استفاده از رسانه‌های جمعی علاوه بر ترمیم شکاف‌ها در مسیر اعتمادسازی هرچه بیشتر گام بردارند.
محمدعلی وکیلی عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا از تلاش وزارت کشور برای جلب اعتماد شورای نگهبان در جهت الکترونیکی کردن انتخابات خبر داد.وکیلی با اشاره به نشست وزیر کشور و معاونان وی با جمعی از اصلاح طلبان گفت: در این جلسه موضوع چگونگی مشارکت حداکثری در انتخابات پیش رو مطرح شد و حاضرین به اقتضای موضوع دیدگاه‌های خود را بیان کردند، وزیر کشور نیز اقدامات در دستور کار این وزارتخانه در زمینه سلامت انتخابات، مشارکت بالا و آرامش جامعه را تشریح کرد.
علی محمد حاضری فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه وزارت کشور در حال تلاش برای ایجاد ساز و کاری در جهت اعتمادآفرینی بیشتر برای انتخابات مجلس شورای اسلامی است، گفت: انتخابات شورایاری‌ها که به صورت الکترونیکی برگزار شد، نگرانی‌های فنی را تا حدود زیادی رفع کرد، البته که گستره برگزاری انتخابات شورایاری با مجلس متفاوت است. ما از وزارت کشور خواستیم با توجه به اینکه در سیاست‌های کلی انتخابات بر استفاده از ظرفیت‌های الکترونیکی تاکید شده است، انتخابات مجلس شورای اسلامی به صورت الکترونیکی برگزار شود تا اطمینان خوبی برای شفافیت و سلامت انتخابات به وجود آیند.