«نمیخواهیم آقا بالا سر اصولگرایان باشیم». این جمله ای است که «غلامرضا مصباحی مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت آن را بیان میکند اما ظاهرا معادلات انتخاباتی در اردوگاه اصولگرایان پیچیدگیهای خاصی دارد و شورای پرابهام وحدت هم نمونهای از این پیچیدگیهای انتخاباتی است. اینکه چه شخص یا گروهی محور وحدت یا همان آقابالاسر اصولگرایان خواهد بود؛ پرسشی است که گرچه برای یافتن پاسخ آن باید منتظر ماههای آینده نشست، اما بررسی طیفهای مختلفی که در اردوگاه اصولگرایی تعریف میشوند؛ تا حدودی می تواند روشنگر حاضران و غایبان در این شورا باشد.
معتدلان سنتی
شواهد نشان میدهد معتدلان جریان اصولگرا هنوز وارد ماراتن انتخابات نشده اند. چهره هایی مانند حجت الاسلام «علی اکبر ناطق نوری» یا «علی لاریجانی» رئیس کنونی مجلس که در این اردوگاه از السابقون هستند یا عطای کنش سیاسی را به لقایش بخشیده اند یا هنوز برای حضور در این ماراتن تصمیم نهایی نگرفته اند. با این همه اما در شورای وحدت در حال ظهور از هر شخص و طیفی هم امکان حضور وجود داشته باشد، لاریجانی در آن حاضر نخواهد بود.
به نظر میرسد او زیر سقفی نخواهد رفت که پایداریها یا احمدی نژادی ها هم در آن حضور داشته باشند. به نظر می رسد لاریجانی تاوان عملکرد عقلایی و معتدل خود را طی چند سال گذشته می دهد اما اینکه عدم راهیابی به شورای مبهم وحدت تا چه اندازه برای لاریجانی مهم است را شاید بتوان از گفته های «محمد مهاجری» فعال سیاسی و رسانه ای نزدیک به لاریجانی دریافت.
مهاجری در واکنش به عدم دعوت از لاریجانی در شورای وحدت گفته بود: «تا جایی که من خبردارم آقای لاریجانی تمایلی برای حضور در انتخابات مجلس ندارند.» پیش از این هم رئیس مجلس در واکنش به شایعه حضور و ائتلاف خود گفته بود: «بنده هنوز درباره اینکه کاندیدا انتخابات مجلس و یا اینکه از حوزه انتخابیه قم کاندیدا شوم تصمیم نگرفتهام.» پس می توان گفت تاکنون سنتیها و معتدلان اصولگرا در شورای وحدت حضور ندارند و سابقه نه چندان جالب مواجهه جبهه پایداری با این طیف امکان حضور را هم متمایل به صفر میکند.
بهاریون
ادبیات سیاسی در ایران نزدیکان فکری «محمود احمدی نژاد» رئیس جمهوری اسبق را بهاری میشناسند. طیفی که گرچه با حمایت تمام قد اصولگرایان به پاستور رسیدند اما اکنون درباره اصولگرا بودن او تردیدهایی در این جریان وجود دارد. خبر دیدار «محمدباقر قالیباف» با احمدی نژاد شایعه ائتلاف این دو را تقویت کرد. در این بین «حسن غفوری فرد» هم از بازگشت احمدی نژاد به جریان اصولگرایی استقبال کرده و گفته است: «دقیقاً نمیتوان گفت آقای احمدی نژاد خارج از اصولگرایی هستند اما با انقلاب و حتی با ولایت فقیه، زاویه پیدا کردهاند. هر کسی برگردد، مثلا حر در کربلا برگشت، امام حسین از ایشان استقبال کرد، استقبال میکنیم.» با این وجود «غلامعلی حداد عادل» رئیس اسبق مجلس معتقد است: «احمدینژاد در تمام دوران هشت ساله خود حتی یک بار هم نگفت که اصولگراست و از همان اول راه خود را از اصولگرایان جدا کرد و ما هم مدام با وی درگیر بودیم.» با توجه به اینکه حدادعادل از مهم ترین شخصیتهای حقیقی شورای وحدت است بنابراین حضور بهاریون در این شورا محتمل به نظر نمیرسد.
جمنا
جمعیت مردمی نیروهای انقلاب (جمنا) تشکیلاتی بود که در هفته های پایانی سال ۹۵ و با هدف وحدت برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم ایجاد شد. اکنون «مهدی چمران» نایب رئیس جمنای سه هزار نفره، حضور این تشکل را در شورای وحدت تکذیب می کند و می گوید: «کار جمنا تازه شروع شده است؛ ضمن اینکه به نظر میرسد برخیها از ادامه حیات جمنا ناراحت هستند.» «محسن کوهکن» نماینده فراکسیون ولایی مجلس اما معتقد است که چیزی به عنوان جمنا دیگر وجود خارجی ندارد. کنایههای جمنایی ها به شورای وحدت و شورای وحدتی ها به جمنایی ها؛ هم طی هفته های گذشته در رسانه ها بازتاب یافته نشان میدهد که عبور جمنا از خود و حضور در زیر مجموعه شورای وحدت چندان کار آسانی به نظر نمیرسد.
پایداری ها
«حمیدرضا ترقی» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه حضور اعضای جبهه پایداری را در شواری وحدت تایید میکند. چندی بعد «سید محمد حسینی» عضو شورای وحدت اصولگرایان میگوید: «دبیرکل پایداری سال ۹۷ به جلسات شورای وحدت میآمد، اما الان نمیآید.» «مجید متقی فر» سخنگوی جبهه پایداری اما درباره حضور جبهه پایداری در شورای وحدت می گوید: « «از موضوع خبر نداریم اصلا و نمیدانیم محل جلسات کجا هست، دنبالش هم نرفتیم و در جلسات شورای وحدت شرکت نکردیم. به طبع کسی هم به نمایندگی از ما در جلسات نبود.» مجموع این اظهارات منتاقض نشان میدهد حضور جبهه پایداری در شورای وحدت اصولگرایان هم مانند دیگر دستهها در هاله ای از ابهام قرار دارد و بعید به نظر میرسد.
موتلفه اسلامی
«در شورای وحدت عضو نیستیم»؛ این اظهار نظر آب پاکی بود که «اسدالله بادامچیان» دبیرکل حزب موتلفه اسلامی بر دست رسانه ها و تحلیل های سیاسی درباره حضور این جریان در شورای وحدت ریخت و تکلیف قدیمی ترین حزب اصولگرا را در برابر شورای وحدت روشن کرد. با توجه به موقعیت موتلفه در معادلات سیاست ایران؛ یارگیری این حزب محتمل است اما شواهد نشان میدهد آن یار شورای وحدت نخواهد بود.
قالیباف و نواصولگرایی
نواصولگرایان با محوریت قالیباف دیگر طیف فکری اصولگرا هستند که درباره حضور آن ها هم در زیرمجموعه شورای وحدت تردیدهایی وجود دارد. «محسن پیرهادی» دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت، از حضور این تشکل در شورای وحدت خبر داده است و پیش از این هم ترقی از حضور قالیباف در جلسات شورای وحدت خبر داده بود. با این همه اما باید دید نواصولگرایان تا چه اندازه تن به سازوکار وحدت در این شورا میدهند و تا چه میزان ایده نواصولگرایی در موفقیت شورای وحدت به کار خواهد آمد.
جامعه روحانیت مبارز
داستان جامعه روحانیت اما با تمام طیف های اشاره شده در بالا متفاوت است. تشکلی که روزگاری آیت الله «محمدرضا مهدوی کنی» به عنوان دبیرکل آن نقش رهبری برای بسیاری دیگر از طیف ها را داشت و اکنون هم به نظر می رسد در پی یافتن جایگاه مجدد خود به عنوان محور ائتلاف هستند. در همین زمینه حجتالاسلام و المسلمین «حسین ابراهیمی» عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز برگزاری جلسات جامعه روحانیت مبارز با هدف تحکیم وحدت راهبردی میان جناحهای اصولگرا را تایید کرده و گفته است: «جامعه روحانیت مبارز میتواند نقش مهم و محوری در اتحاد و ائتلاف میان جریانهای اصولگرایی داشته باشد.»
مصباحی مقدم هم درباره نسبت جامعه روحانیت با شورای وحدت گفته است: «اگر شورای وحدت به دنبال موفقیت است باید محوریت جامعه روحانیت را بپذیرد.»