فربد فدایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا «نداشتن دوست» در نوجوانان را منجر به افسردگی آنان دانست و افزود: در دوره نوجوانی و جوانی، انتخاب دوست از میان اعضای خانواده یا محصلان از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار بوده و نقشی تعیین کننده در آینده نوجوانان دارد به‌طوریکه راه رسیدن به موفقیت و در نهایت خوشبختی در «معاشرت و دوستی با همنوع» است و افرادی که از لحاظ تربیتی در این مسیر مشکل داشته باشند، افرادی مضطرب، جامعه گریز و گوشه گیر بوده و در نهایت با بحران افسردگی دوره جوانی مواجه خواهند شد.
وی اضافه کرد: به‌طور طبیعی و به دلیل تغییرات هورمونی و سوخت و ساز بدن (متابولیسم)، حساسیت دوره نوجوانی و جوانی دست خوش تغییرات شگرفی خواهد شد. روح و روان جوانان و نوجوانان که آماده دریافت جانی تازه است در مواجهه با مسائل ناخوشایند، طغیان می کند و ممکن است هرمساله ای باعث خشمگین شدن آنان شود به گونه ای که قادر به کنترل خشم خود نباشند. در این مرحله اطرافیان با دعوت به آرامش و خویشتن داری، می توانند از خشم جوان کاسته تا او از این بحران ناخواسته، خارج شود. اطرافیان باید به او کمک کنند که این دوران را پشت سر گذارد.
نشانه های افسردگی در نوجوانان
این روانشناس از ناامیدی، پریشانی، عصبانیت یا پرخاشگری، گریه مداوم، دوری کردن از خانواده و دوستان، بی‌علاقگی به فعالیت های روزمره، عملکرد ضعیف در مدرسه، تغییر در عادت خورد و خوراک، بی‌قراری و بی حوصلگی، احساس گناه و بی‌ارزش بودن، نداشتن انگیزه، خستگی و کمبود انرژی، عدم تمرکز، درد بی‌دلیل و فکر کردن در مورد مرگ و خودکشی را از حالات و نشانه های بروز افسردگی نوجوانان برشمرد.
وی با بیان اینکه افسردگی مختص به جوانان و یا بزرگسالان نیست و گاهی ممکن است این عارضه در گروه‌های کم سن و سال و حتی کودکان نیز روی دهد، افزود: یک بزرگسال چنانچه به افسردگی مبتلا شد میتواند به تنهایی درخواست کمک کنند و مشکل خود را با دیگران در میان گذارد اما یک فرد نوجوان اگر به اختلال افسردگی مبتلا شد با توجه به اینکه به والدین، معلم یا حتی سایر بزرگسالان خود وابسته است به راحتی نمی تواند مشکلات خود را با آنان در میان گذارد از این رو اطرافیانِ نوجوان باید درد او را تشخیص داده و به او کمک کنند.
فدایی ادامه داد: کمک به فرد افسرده در عین حال کار ساده ای نیست و از طرفی نوجوان افسرده همیشه غمگین به نظر نمی‌رسد بنابراین افسردگی به خودی خود بهتر نمی‌شود و حتی امکان تشدید آن نیز وجود دارد از این رو درصورت شناخت علائم و نشانه‌های افسردگی که می تواند زندگی یک نوجوان را مختل یا احتمالِ خودکشی در او بوجود آورد در وهله نخست کمک خانواده و سپس مراجعه به متخصص میتواند کارساز باشد.
تفکر منفی از عوامل مستعدکننده بروز افسردگی
این روانشناس با بیان اینکه افسردگی در بین قشر نوجوانان و جوانان را باید به عنوان یک مشکل جدی نه تنها برای فرد و خانواده آن بلکه برای سلامت روان یک جامعه به شمار آورد، اظهارداشت: در بروز اختلال افسردگی ترکیبات شیمیایی مغز، هورمون‌ها، رفتارهای ارثی، آسیب‌های دوران کودکی و یادگیری الگوهای تفکر منفی را می توان دخیل دانست.
وی اضافه کرد: وجود مشکلاتی که تاثیر منفی بر عزت نفس جوان دارد، قربانیان خشونت‌های فیزیکی و جسمی از سوی دیگر ابتلا به مشکلات سلامت روان از جمله اختلال دو قطبی، بیماری‌های مزمن از جمله سرطان و دیابت و در نهایت مصرف مواد مخدر را می توان به عنوان عوامل مخاطره آمیز دیگری ابتلا به افسردگی در بین نوجوانان برشمرد که خانواده ها و اولیای مدارس و اطرافیان فرد مبتلا باید از این موارد به سادگی عبور نکنند.