مسافران و کسانی که گذرشان به فرودگاه بین المللی شیراز می افتد اگر بتوانند کالاها را با قیمت معقول از غرفه های درون محوطه و سالن های انتظار این فرودگاه بخرند چه بسا فریاد « یافتم ، یافتم » سر دهند ولی به گفته مسافران و همراهان، یافتن نرخ معقول برای کالاها ناممکن و دادخواهی و دادزدن از گرانی در این دروازه قطب گردشگری ایران به جایی نمی‌رسد.
دروازه قطب گردشگری ایران به بیماری کهنه گرانفروشی با نرخ های «چندلا پهنا» دچار شده و برخی غرفه‌داران داخل محوطه فرودگاه شیراز از گرانفروشی پا را فراتر گذاشته و قیمت واقعی و درج شده روی بسته بندی کالاها را هم پاک می کنند تا به گفته یکی از مسافران، فرایند نقره داغ کردن مسافران و گردشگران جایی برای سوخته نشدن باقی نگذارد.
اجناسی که اغلب خوراکی است و قیمت روی جلد آن پاک شده با نرخی سه تا چهار برابر قیمتی که در شهر به فروش می رسد در فرودگاه شیراز به گردشگران فروخته می شود و کام آنها را در بدو ورود به سرزمین میراث داران ایران باستان تلخ می کند و خاطراتی تلخ تر را به کوله بارشان می افزاید.
در سالهای اخیر بارها موضوع گرانفروشی غرفه‌های فرودگاه بین المللی شهید دستغیب شیراز مطرح شده اما گویا عزمی برای حل این مشکل وجود ندارد زیرا همچنان این روند ادامه دارد و مشتریان این محل هر روزه با خاطری تلخ به این شهر وارد و یا از آن خارج می شوند.
فالوده ۴۵ و ساندویچ ۲۵۰ هزار تومانی جزئی از خاطرات منفی گردشگرانی است که طی سالهای اخیر پا به سرزمین پارس گذاشته و ورای میهمان نوازی مردمان این دیار کهن، تنها سرکیسه کردن شان توسط چند غرفه دار فرودگاه شیراز در خاطرشان مانده است.
پاک کردن صورت مسئله
خبرنگار ایرنا طی روزهای اخیر به فرودگاه شهید دستغیب شیراز مراجعه و از نزدیک روند قیمت‌گذاری اجناس و خوراکی ها را مشاهده کرد.
در بدو ورود به یکی از غرفه های داخل محوطه فرودگاه شیراز، مشاهده شد که قیمت روی تمام اجناس خوراکی که در این محل عرضه می شد پاک شده است.
قیمت روی جلد مواد خوراکی بسته بندی شده نظیر چیپس،پفک ،آب میوه و ...پاک شده بود و تنها تاریخ تولید و انقضا روی آن باقی مانده است و حتی در بعضی موارد قسمت کمی از قیمت درج شده که به نظر با بی دقتی پاک شده نیز مشاهده می شود.
یک نخ بخر، قیمت چهار نخ بده
در زمانی که خبرنگار ایرنا در یکی از غرفه های محوطه فرودگاه شیراز مشغول بررسی قیمت پاک شده روی اغلب قریب به اتفاق اجناس بود یکی از مسافرین که مردی میانسال بود به این محل مراجعه و یک نخ سیگار با مارکی مشخص درخواست کرد که فروشنده آن را تحویل او داد و قیمت ۲۰۰۰ تومان برای آن را طلب کرد که مردم مسافر با برآشفتگی،گفت: قیمت هر نخ این نوع سیگار در سطح شهر ۵۰۰ تومان است،که در این هنگان خانم فروشنده پاسخ داد قیمت همین هست و حالا شما عصبانی نشوید و هزار تومان پرداخت کنید که آن مرد با ناراحتی سیگار را روی پیشخوان غرفه گذاشت و با ناراحتی دور شد...
چند برابر قیمت، بنوش و بخور
خبرنگار ایرنا با رجوع به دو غرفه دیگر عرضه مواد خوراکی در فرودگاه شیراز ،پاکسازی قیمت کالاها و اجناس را مشاهده کرد.
قیمت یک چیپس سایز کوچک که در سطح شهر هزار و ۵۰۰ تا دو هزار تومان بفروش می رسد در این محل با قیمت ۵ هزار تومان ، ۶ هزار تومان و ۷ هزار تومان به دست گردشگران و مسافران می رسد که نشانگر افزایش ۳ تا ۴ برابری برای اجناسی است که قیمتی تعیین شده و مشخص دارند.
قیمت یک لیوان شیر موز که در سطح شهر شیراز حداکثر ۱۰ هزار تومان است در فرودگاه شیراز ۲۵ هزار تومان به فروش می رسد.
همچنین قیمت یک لیوان عرقیات نظیر شاتره و بیدمشک که در سطح شهر حدود سه هزار تومان است در فرودگاه شیراز ۱۰ هزار تومان به دست گردشگران و مسافران می رسد و یا یک بسته پفیلا غیر کارخانه‌ای که در سطح شهر دو تا سه هزار تومان قیمت دارد در فرودگاه به قیمت ۱۲ هزار تومان تا ۱۵ هزار تومان به فروش می رسد.
قیمت صنایع دستی که در سالن فرودگاه شهید دستغیب شیراز عرضه می شود نیز به همین میزان نرخی دو تا چهار برابری نسبت به سایر فروشگاه های سطح شهر دارد.
کارفرمایان دستور گرانی را صادر می‌کنند
یکی از بانوان فروشنده غرفه‌های فرودگاه شهید دستغیب شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: مالکین بعضی فروشگاه‌ها و غرفه داران فرودگاه شیراز قیمت روی اجناس را پاک کرده و فروشندگان را ملزم می کنند که اجناس را با قیمتی معادل سه برابر نرخ واقعی به مردم بفروشند.
انتشار مشخصات این فروشنده ممکن است تبعاتی برای وی داشته باشد و به همین دلیل نام و مشخصات او محفوظ مانده است.
این فروشنده ادامه داد: در بعضی موارد نیز غرفه داران فروشندگان را ملزم می کنند که قیمتهای روی جلد اجناس را پاک کنند تا بهتر بتوان اجناس را با نرخ بالاتری به مشتری فروخت.
آبمیوه‌هایی با طعم اضافه
وی اظهار داشت: بعضی غرفه های داخل فرودگاه شیراز مدعی هستند که آب میوه طبیعی به مشتری عرضه می‌کنند در صورتی که اینگونه نیست و از مواد غیربهداشتی برای تهیه آب میوه هایی مانند آب سیب و آب انبه استفاده می شود.
او با بیان اینکه برخی غرفه داران این مجموعه مانجو صنعتی و آب سیب صنعتی به آب میوه هایی که دراین محل بعنوان طبیعی عرضه می شود اضافه می کنند و در ادامه سخنان خود گفت: برخی غرفه داران فرودگاه شیراز در محوطه این مجموعه از بانوان فروشنده در شیفت شب استفاده می کنند که این کار می تواند مشکلاتی برای این زنان ایجاد کند.
وی قیمت مواد غذایی در فرودگاه شیراز را تا ۴ برابر نرخ واقعی در سطح شهر عنوان کرد و گفت: بعنوان مثال قیمت یک ساندویچ معمولی همبرگر که در سطح شهر حداکثر ۱۵ هزار تومان است در فرودگاه شیراز بین ۴۰ تا ۸۰ هزار تومان به مردم فروخته می شود.
وی در ادامه به مشکلات فروشندگان غرفه های فرودگاه شهید دستغیب شیراز اشاره و عنوان کرد: این قشر با مشکلات بسیاری مواجه‌اند زیرا از حقوق کافی بهرمند نیستند و بسیاری از این افراد و من جمله خودم اکنون با حقوق ثابت ۶۰۰ هزار تومان مشغول فعالیت بصورت تمام وقت هستیم ،در صورتیکه باید حداقل حقوق یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان باشد.
او ادامه داد: کارفرمای من پیمانکاری است که غرفه را از مدیریت فرودگاه اجاره کرده اما قراردادی با من و سایر فروشندگان منعقد نکرده است.
ناچار ، بدون گزینه
فروشنده یکی از غرفه های فرودگاه شیراز اضافه کرد: در صورتی که براساس قانون کار ،کارفرما ملزم به بیمه کردن شاغلین است اما مالک غرفه ای که من در آن کار می کنم تاکنون از این کار سر باز زده و فروشندگان را بیمه نکرده است و حتی برای فرار از بیمه کردن فروشندگان، چندماهی یکبار آنها را اخراج و نسبت به گرفتن فروشنده جدید اقدام می کند.
این خانم در بخش دیگری از صحبت های خود عنوان کرد: در مواردی پیمانکاران و غرفه داران این مجموعه درخواست های نامشروعی از بانوان فروشنده در این محل دارند که این مسئله موجب آزردگی این افراد می شود؛ خانم هایی که بناچار به دلیل مشکلات اقتصادی بدن بیمه و با حقوق کم، کار می کنند.
او عنوان کرد: پیمانکاران در قالب برگزاری مزایده این غرفه ها را از فرودگاه اجاره می کنند و در حال حاضر نیز بنا به گفته پیمانکاران و مالیکن این غرفه ها چند ماهی است که از مهلت زمان اتمام قراردادها گذشته و غرفه داران با شیوه های غیرشفاف نسبت به گرفتن مهلت اضافه اقدام کرده اند.
گلایه نکنید ، شکایت کنید
در حالی که مردم ، مسافران و هرکس که آشنایی اندکی با روال بازار و نرخ ها داشته باشد متوجه گرانفروشی غرفه داران فرودگاه شیراز می شود، گفتن این جمله که مردم گرانفروشی را اطلاع دهند به این معنی است که تا شکایتی درکار نباشد، رسیدگی نمیکنیم و حتما باید شاکی خصوصی در میان باشد.
مدیرکل فرودگاه‌های استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: شهروندان و گردشگرانی که به فرودگاه شهید دستغیب شیراز مراجعه و با گرانفروشی مواجه می شوند می توانند موارد و شکایات خود را به سامانه هایی که اطلاعات آن در مجاورت غرفه ها نصب شده و متعلق به واحد رسیدگی به شکایات مردمی فرودگاه و اصناف است اطلاع دهند و قطعا پیگیری خواهد شد.
رضا بعیدی فرد افزود: همچنین شهروندانی که کالایی را از غرفه های این فرودگاه خریداری کرده و با گرانفروشی مواجه شده اند نیز می تواندد با مراجعه به دفتر مدیر ترمینال در همین محل پیگیری کرده تا همان لحظه با این مسئله برخورد شود.
وی ادامه داد: تعذیرات حکومتی و اصناف نیز بصورت دوره ای و منظم از غرفه های مستقر در فرودگاه شیراز بازدید و موارد را نیز به مدیریت فرودگاه اعلام می کنند.
مسافر، مسافر است و گذر می کند. فرایند شکایت، پیگیری و رسیدگی در بهترین حالت سه روز است که با ماهیت سفر و گردشگری یعنی آسودگی خیال برای سفر در تضاد است.
ساماندهی هست اما کامل نیست
وی عنوان کرد: در حال حاضر غرفه های سالن ترانزیت پروازهای خارجی و داخلی تجمیع شده و قیمت همه اجناس نیز توسط دستگاه بارکدخوان محاسبه می شود،البته این کار هنوز در سایر غرفه‌های فرودگاه انجام نشده است.
وی موضوع گرانفروشی در فرودگاه شیراز را معضلی دانست که از سنوات گذشته وجود داشته و افزود: نزدیک به دو سال است که این غرفه ها ساماندهی شده است و در حال حاضر نیز تخلفاتی که وجود دارد توسط غرفه داران انجام می شود.
مدیرکل فرودگاه‌های استان ضمن دادن وعده برخورد سریع با غرفه داران متخلف این مجموعه طی روزهای آینده، ادامه داد: غرفه های فرودگاه شیراز در گذشته به سرمایه گذار بخش خصوصی که موظف به توسعه سالن فرودگاه بوده واگذار و اجاره بهایی که منظور می شد خارج از تعرفه های مورد توافق فرودگاه بود اما قرارداد این پیمانکار از اول اردیبهشت امسال به اتمام رسید و از این تاریخ تمامی غرفه ها به فرودگاه برگشت داده شد.
او اضافه کرد: اجاره بهای این غرفه ها از اول اردیبهشت ۹۸ براساس کارشناسی انجام شده، تعدیل می شود و از اول مهرماه ۹۸ نیز فراخوان جدید واگذاری این غرفه‌ها انجام خواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا در حال حاضر مهلت قانونی غرفه داران فرودگاه به پایان رسیده؟ گفت: برگزاری فراخوان نیازمند طی مدت زمانی برای کارشناسی و اخذ تائیدیه از مرکز و سایر موارد است و این کار از ابتدای مهرماه امسال انجام خواهد شد.
او اظهار داشت: در رویه واگذاری غرفه های فرودگاه شیراز در سال جاری، این غرف به یک نفر واگذار نخواهد شد و در قالب ۷ پکیج دیده شده که در متراژ مختلف به افراد مختلف واگذار می‌شود.
پیمانکار موظف به بیمه کردن فروشندگان و کارکنان است
بعیدی فرد در پاسخ به این سوال که آیا مدیریت فرودگاه نظارتی در نحوه استخدام فروشنده ها و بیمه کردن آنها از سوی پیمانکار دارد یا خیر؟ گفت: فروشندگان کارمندان فرودگاه نبوده و تحت مدیریت پیمانکار هستند اما پیمانکار باید براساس قوانین تسویه حساب از بیمه و دارایی را به مدیریت فرودگاه ارایه دهد و به همین دلیل مجبور است که فروشندگان و پرسنل خود را بیمه و مالیات را نیز پرداخت کنند.
مدیرکل فرودگاه‌های استان فارس بیان کرد: گردشگران و مسافرانی که به نحوه خدمات و قیمت کالاهای داخل مجموعه فرودگاه اعتراض دارند همان لحظه آن را به مدیر ترمینال گزارش کنند تا برخورد شود و اگر اجحافی در حق مردم شده نیز سریعا باید بازپرداخت شود.
تعزیرات پاسخ نداد
خبرنگار ایرنا طی روزهای گذشته بارها اقدام به ارتباط گیری با مدیرکل تعزیرات حکومتی استان فارس کرد تا دلیل وجود این گونه تخلفات و عدم نظارت کافی بر فعالیت غرفه داران فرودگاه شهید دستغیب شیراز را که سابقه طولانی و چندین ساله در گران فروشی دارند را جویا شود اما این تلاش ها تا لحظه انتشار این گزارش ناموفق ماند.
مسئولان تعزیرات حکومتی فارس پیش تر در این باره اظهار نظر و کمبود نیروی انسانی این ارگان را دلیلی برای عدم نظارت اعلام کرده بودند و اینکه به دلیل محدودیت نیروی انسانی بازرسان نمی توانند هر روز به تمام غرفه ها نظارت داشته باشند با این حال ایرنا آمادگی دارد هرگونه اظهارات و اقدامات تعزیرات حکومتی فارس را در این باره منتشر کند.
۹۸۷۳ /۱۸۷۶
گزارش از محمدامین افشارپور