به طور حتم می‌توان گفت یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های کشور ما، توسعه صادرات غیرنفتی است، اگر زمانی توسعه این نوع از صادرات یک انتخاب بود، در شرایط فعلی باید به طور جدی مورد توجه و پیگیری تمامی بخش‌ها قرار گیرد از این رو تشکیل میز توسعه صادرات که در وزارت صمت پیگیری می‌شود، برای توسعه بازار صادرات غیرنفتی از اقدامات مهمی محسوب می شود که نباید در حد شعار و سخنرانی باقی بماند.
وابستگی طولانی مدت اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی شاید آسیب های بسیاری را به کشور تحمیل کرده باشد، به همین دلیل برای کاهش این وابستگی و پایین آوردن میزان اثرگذاری تحریم‌ها، چاره‌ای جز توسعه بازار صادرات غیرنفتی نداریم.
برای توسعه بازار صادرات غیرنفتی یکی از اقدامات مهمی که در وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری می‌شود، تشکیل میز توسعه صادرات در حوزه‌های مختلف است که یکی از این حوزه‌ها صنایع دستی است.
همه می دانیم یکی از بخش های مهم اقتصادی و فرهنگی کشورمان، صنایع دستی و هنرهای سنتی است که ابزاری قابل توجه برای صادرات کالا، اشتغال زایی، جذب توریسم و بالا بردن سطح تولید ملی به شمار می رود.
ایران، کشوری که از اقوام و آداب و رسوم مختلف تشکیل شده که هر کدام از این اقوام با توجه به تاریخ و فرهنگ خود، در صنایع دستی و هنرهای سنتی، استعداد و پتانسیل های خاصی دارد، در واقع صنایع دستی پلی میان اقتصاد و فرهنگ است و با توسعه آن، نه تنها به اشتغال زایی و اقتصاد کمک کرده ایم، بلکه گام بلندی در جهت معرفی فرهنگ اصیل ایرانی برداشته ایم.
در واقع صنایع دستی حوزه ای است که این پتانسیل را دارد تا با توسعه بازار صادراتی آن، به اصطلاح با یک تیر دو نشان بزنیم.
صنایع دستی از یک سو فعالیت و حوزه ای اقتصادی است که هم می تواند بر، رشد صادرات غیرنفتی کشور تاثیر فزآینده گذاشته و زمینه اشتغال فراوانی را ایجاد کند و هم از سوی دیگر بستری برای معرفی بهتر فرهنگ و هنر باشد. با توجه به این دو کارکرد، همزمان صنایع دستی و تاثیرات آن در رشد اقتصادی کشور ضرورتی است که در برنامه ریزی های کلان کشور باید بدان توجه ویژه‌ای شود.
در همین راستا روز سیزدهم شهریورماه 98، جعفر جعفرصالحی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با حضور در جلسه‌ای که به میزبانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان برگزار شده بود، خبر واگذاری میز کشوری صادرات صنایع دستی را به اصفهان اعلام کرد.
با توجه به مصوبه وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت ایران، اصفهان در حوزه توسعه صادرات صنایع‌دستی به‌عنوان استان معین در کشور انتخاب‌شده و بر این اساس اداره کل میراث فرهنگی استان به‌عنوان متولی مباحث مربوط به صنایع‌دستی در خصوص میز صادرات صنایع‌دستی به دنبال شناسایی شرکت‌های فعال و اتخاذ راهکارهای مناسب در راستای رفع موانع صادرات صنایع‌دستی و انجام هماهنگی لازم در زمینه‌های مختلف است.
اما میز کشوری صادرات صنایع دستی چیست و بر اساس چه رویکردی شکل گرفته و اساسا چرا به اصفهان واگذار شده است؟ سوالاتی که در گفت و گو با معاون دفتر صادرات صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می توان به پاسخ آنها دست یافت.
فرزاد اوجانی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا می گوید: میز توسعه صادرات صنایع دستی قرار است صادرات صنایع دستی کل کشور را ساماندهی، معضلات و مشکلات را بررسی و رصد کند، این کار با هماهنگی معاونت صنایع دستی که متولی این قضیه است انجام می شود.
معاون دفتر صادرات صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می افزاید: معاونت صنایع دستی در راستای تشکیل این میز تلاش می کند تمامی مسایل، راهبردها و سیاست ها را در سطح کشوری مدنظر قرار دهد.
وی در پاسخ به این سوال که قرار است در این میز چه فعالیت‌هایی دنبال شود؟ گفت: هر آنچه مربوط به صادرات، اصلاح قوانین و مقررات، برگزاری نمایشگاه ها، مشارکت در دانشگاه، اعزام های تجاری و پذیرش هیات تجاری و هرچه مربوط به بحث صادرات بازاریابی و حتی مباحثی مانند برند و بسته بندی که همگی به عنوان مسایل زیربنایی با صادرات ارتباط موضوعی پیدا می کند، توسط این میز دنبال می شود.
اوجانی اضافه کرد: در میز کشوری صادرات صنایع دستی، مسایل و مشکلات بررسی و وظایف هر یک از دستگاه ها مشخص می شود، و سازمان توسعه تجارت این نکات را برای مد نظر قرار دادن به دستگاه های مربوطه ابلاغ می کند، نکاتی که می تواند در توسعه صادرات صنایع دستی به توسعه آن کمک کند.
وی اظهار داشت: سازمان توسعه تجارت ایران، میزهای تخصصی و کشوری را بر اساس مزیت هر استان تعیین و واگذار می‌کند.
اوجانی اضافه کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت ایران مسئولیت میز کشوری صنایع دستی را با توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود، به تازگی به اصفهان واگذار کرده اند.
وی، استفاده از اندیشه‌ها و راهکارهای بخش خصوصی در تعامل با دولت برای افزایش کیفیت تولید و صادرات این محصولات را هدف از تشکیل این میز دانست.
وزارت صمت، میزهای صادرات غیرنفتی را تشکیل می‌دهد
اوجانی گفت: سازمان توسعه تجارت ایران بر اساس شرح وظایفی که دارد، میزهایی را برای توسعه صادرات محصولات غیرنفتی در حوزه های مختلف تشکیل می دهد که با توجه به پتانسیل و ظرفیت های هر استان و از سوی دیگر با توجه به درخواست های انجمن ها و اتحادیه های خصوصی آن استان انجام می شود.
معاون دفتر صادرات صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان اینکه تشکیل میزهای صادرات برای توسعه صادرات محصولات غیرنفتی است، اظهار داشت: به عنوان مثال وزارت صمت میز صادرات توت فرنگی در استان کردستان را با توجه به ظرفیت این استان ایجاد می کند.
اوجانی ادامه داد: پیرو این قضیه بخش خصوصی استان اصفهان شامل اتحادیه صنف صنایع دستی و انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع دستی برای واگذاری میز توسعه صادرات صنایع دستی به استان اصفهان درخواست می کند که سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با درخواست آنها موافقت کرده است.
وی توضیح داد: سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با سازمان توسعه تجارت، مکاتبه می‌کند زیرا سازمان توسعه تجارت کل کشور را پوشش می دهد تا اقدامات به صورت متمرکز در این حوزه انجام شود و میزها تکراری نشود، آنها در نهایت با تشکیل میز توسعه صادرات صنایع دستی با استان اصفهان موافقت می کنند و سازمان توسعه تجارت نیز آن را برای اجرا ابلاغ می کند.
سازمان توسعه تجارت ایران، میزها را تعیین می‌کند
وی با بیان اینکه وظیفه سازمان توسعه تجارت، توسعه صادرات کل کشور است، ادامه داد: این سازمان استان ها را برای توسعه میز صادرات انتخاب می کند، استان معین را مشخص می کند و تشکیل جلسات در استان با دستگاه های زیربط دولتی و خصوصی برگزار می شود.
اوجانی با بیان اینکه میز کشوری صادرات صنایع دستی دو جلسه در شهریورماه با حضور نمایندگان بخش خصوصی صنایع دستی استان اصفهان، انجمن صنفی صنایع دستی استان و نماینده اداره کل میراث جلسات برگزار کرده، گفت که این جلسات مصوباتی نیز داشته است.
این مسوول وزارت میراث فرهنگی ابراز امیدواری کرد تا با پشتیبانی سازمان توسعه تجارت که شرح وظایف صادرات محصولات غیرنفتی را بر عهده دارد، بتوانیم همراهی و همگامی داشته باشیم تا صادرات صنایع دستی بهتر و بیشتر انجام شود.
اوجانی در پاسخ به این سوال که میز کشوری صادرات صنایع دستی بر اساس چه رویکردی شکل گرفت؟ و چرا به اصفهان واگذار شد؟ توضیح داد: سازمان توسعه تجارت، بر اساس ظرفیت و پتانسیل استان ها را نامزد می کند که البته تشکیل میز کشوری صادرات صنایع دستی، منکر وظایف حاکمیتی و سیاست های کلان معاونت صنایع دستی نیست؟ دستگاه های مختلفی به فروش، بازرگانی و توسعه صادرات این کشور کمک می کنند، ما به عنوان دستگاه متولی و سایر دستگاه های متولی از کمک سایر دستگاه ها استقبال می کنیم.
حضور دستگاه های مختلف موثر در توسعه صادرات
وی ادامه داد: کمک سایر دستگاه ها به دستگاه های متولی می تواند همچون یارانه، اصلاح قوانین و مقررات برای توسعه صادرات بقیه دستگاه ها باشد تا اثربخشی اقدامات را بالا ببرند و مطمئنا حضور دستگاه های مختلف با شرح وظایف گوناگون می تواند در توسعه صادرات موثر باشد.
معاون دفتر صادرات صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با یادآوری این نکته که وظیفه وزارت صمت، تجارت فرابخشی حوزه غیرنفتی است، توضیح داد: هدف سازمان توسعه تجارت نیز این است که به صورت ملی صادرات یک محصول را توسعه دهد، ما نیز به عنوان متولی صنایع دستی وظیفه مان تولید صنایع دستی و صادرات آن به صورت ملی است.
اوجانی با بیان اینکه همه دستگاه های مرتبط به میز صادرات صنایع دستی دعوت می شوند تا تمامی مسایل بررسی شود، گفت: در واقع میزهای کشوری صادرات به کمک دستگاه متولی می آیند تا سرعت آن دستگاه بیشتر شود.