روز جهانی حیوانات هرسال روز چهارم اکتبر برگزار میشود. این روز اولین بار در سال ۱۹۲۵ میلادی در تاریخ ۲۴ مارس توسط هنریک زیمرمن در مجموعه ورزشی Sports Palace در شهر برلین آلمان و با حضور ۵۰۰۰ نفر برگزار شد. البته قرار بود این مراسم چهارم اکتبر اجرا شود؛ اما به دلیل آماده نبودن محل، در ماه مارس برگزار شد.
اکنون روز جهانی حیوانات توسط یک بنیاد خیریه موسوم به Nature watch Foundation در انگلیس برگزار میشود. این بنیاد با ۹۰ سفیر از ۷۳ کشو همکاری دارد و میلیونها مدافع حقوق حیوانات را با هم مرتبط میکند تا اجزای مختلف جنبش حمایت از حیوانات به بهترین نحو ممکن در این روز با یکدیگر متحد شوند.
شعار این روز «ارتقای وضعیت حیوانات برای بهبود استانداردهای زندگی آنها در سراسر جهان» است. در این روز سازمانهای حمایت از حقوق حیوانان، گروههای اجتماعی، جوانان و کودکان، کسب وکارها و سایر افراد در کشورهای جهان، رخدادهای مختلفی را سازماندهی میکنند تا سطح آگاهی اجتماعی را در باره حیوانات افزایش دهند.
میزان اثرگذاری انسان بر طبیعت بسیار زیاد است و افزایش آگاهی شهروندان در رابطه با وضعیت حیوانات اهمیت ویژهای دارد. در واقع انسانها تنها یک صدم درصد از حیات زمین را تشکیل میدهند؛ اما ۸۳ درصد از پستانداران و نیمی از گیاهان را نابود کردهاند. از پستانداران باقی مانده روی زمین نیز ۹۶ درصد به عنوان حیوانات اهلی به اسارت انسان درآمدهاند و فقط چهار درصد آنها به صورت وحشی زندگی میکنند.
بر اساس آمار محققان مرکز علمی SLNSC در آمریکا، زندگی انسان پیامدهای غیرقابل جبرانی را بر محیط زیست دارد و معمولا موجب تغییر و نابودی زیستگاهها میشود. به دلیل رشد سریع جمعیت انسان، اکنون حیوانات هزار برابر سریعتر از آنچه در ۶۵ میلیون سال گذشته رخ میداد، در حال ناپدید شدن هستند. محققان پیشبینی میکنند در قرن بیست و یکم، روزانه ۱۰۰ گونه مختلف در زمین منقرض میشوند.
بر اساس آمار دیگری که در سال ۲۰۰۷ میلادی در گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد منتشر شد، روزانه ۱۵۰ گونه بر اثر فعالیتهای انسانی در زمین منقرض میشوند.
اهداف روز جهانی حیوانات
برگزاری روز جهانی حیوانات دارای چند هدف و اثر مهم است. یکی از اهداف این روز محافظت از اکوسیستمهای بسیار شکننده است که زندگی هر گونه از جانوران به زندگی سایر گونههای وابسته است. در این روز تلاش میشود سطح آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفظ تعادل در این اکوسیستمها افزایش یابد تا هزاران انسان مراقب روشهای مورد استفاده در کشاورزی، ماهیگیری و اداره زندگی خود باشند که کمترین آسیب را به اکوسیستم وارد کند.
هدف دیگر روز جهانی حیوانات گردهم آوردن انسانها برای بهبود وضعیت زندگی حیوانات است؛ به این معنی که تمام افراد صرفنظر از ملیت، مذهب یا ایدئولوژیهای سیاسی، گردهم آیند تا تغییرات مهمی را ایجاد کنند.
هدف نهایی از این گردهمایی این است که حیوانات به عنوان موجودات حساس شناخته شوند و ما تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت زندگی آنها به کار گیریم.
در طول سالهای گذشته، برگزاری این روز آثار قابل توجهی بر بهبود زندگی حیوانات داشته است. برای مثال برگزاری رخدادهای مرتبط با این روز موجب درج مواد جدید در قانون اساسی کشورها برای حمایت از حقوق حیوانات شده است.
روزهای دیگری مانند روز ۲۴ آوریل که به عنوان روز جهانی حیوانات آزمایشگاهی و روز سوم مارس که به عنوان روز جهانی حیات وحش نامگذاری شده است، با روز جهانی حیوانات ارتباط دارند. اما روز جهانی حیوانات تنها روزی است که تمام حیوانات و نگرانیهای منحصر به هر گونه را در کشورهای مختلف تحت پوشش قرار میدهد. این روز یک فرصت ویژه برای یادآوری عشق و احترام نسبت به حیوانات از طریق انجام اقدامات خاص برای پررنگ کردن نقش آنها در جهان است. در این روز جنبشهای حمایت از حیوانات متحد شده و به شکل یک نیروی جهانی در راستای تغییر وضعیت فعلی حیوانات عمل میکنند. تعداد مشارکت کنندگان در این روز جهانی، هرسال افزایش مییابد و رخدادهای الهامبخشی در کشورهای مختلف به وقوع میپیوندد.
در روز جهانی حیوانات در سال ۲۰۰۳ میلادی ۴۴ رخداد در ۱۳ کشور برگزار شد؛ اما اکنون تعداد این رخدادها به ۱۰۰۰ مورد در ۱۰۰ کشور جهان میرسد.