عراق تاکنون سه بار موضع رسمی درخصوص تهاجم ترکیه به سوریه اتخاذ کرده و رییس جمهوری، سخنگوی وزارت خارجه و سرانجام بیانیه وزارت امور خارجه عراق از جمله نسبت به تبعات خطرناک آن بر منطقه و عراق تاکید کرده اند.
برهم صالح رییس جمهوری عراق همچنین در تماس های تلفنی جداگانه با عبدالله دوم پادشاه اردن، عبدالفتاح السیسی رییس جمهوری مصر، محمد بن زاید ولی عهد ابوظبی، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و احمد ابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب درباره تحولات مربوط به تهاجم نظامی ترکیه گفت و گو و رایزنی کرده است.
در این تماس های تلفنی بر ضرورت تلاش همه جانبه در سطح عربی و بین الملل برای جلوگیری از وقوع جنگ و پیشگیری از وقوع فاجعه انسانی در منطقه تاکید شده است.
جلوگیری از سازماندهی دوباره هسته های تروریستی و تهدید امنیت ملت های منطقه و حمایت از دولت و مردم سوریه در خصوص راه حلی سیاسی که ضامن حق آنان در برخورداری از امنیت، صلح و کرامت باشد از دیگر محورهای مورد تاکید در این رایزنی ها بوده است.
یکی از تبعات خطرناکی که هجوم ترکیه می تواند داشته باشد و در واکنش های رسمی بغداد به آن اشاره شده است، امکان بازگشت تروریست ها به عراق و سازماندهی مجدد آنها و تهدید بیش از پیش امنیت عراق است.
همزمان با این تحولات و انتشار گزارش هایی مبنی بر احتمال رها شدن ۱۳ هزار تروریست داعشی از سوی ترکیه که هم اکنون در زندان های قسد بسر می برند، نگرانی ها در عراق رو به افزایش است و از جمله شبکه تلویزیونی العهد عراق به این گزارش ها اشاره کرد.
وزیر کشور اسبق عراق نیز در یادداشتی نسبت به احتمال عبور ۱۰ هزار داعشی از مرزها و ورود آنها به عراق در اثر تهاجم ترکیه هشدار داده است.
"باقر جبر الزبیدی" از صاحبنظران برجسته در امور سیاسی و امنیتی عراق گفته است: خطر فرار و پخش دوباره ۱۰ هزار داعشی در نقاط عراق افزایش یافته است. این تروریست ها پس از نبرد باغوز در بازداشت آمریکایی ها قرار گرفتند و در پی خروج آمریکا و ورود نظامی ترکیه به شمال سوریه ممکن است امکان بازگشتشان به عراق فراهم شود.
وی گفت: این امر نه تنها یک خطر و تهدید در مرزهای غربی عراق است بلکه به منزله آغاز بازگشت دوباره آنان به مناطق استان های نینوا و الانبار و رفتن به سمت اربیل و بغداد (همچون یورش وسیع سال ۲۰۱۴ که این دو شهر در آستانه سقوط قرار گرفتند) خواهد بود.
این صاحبنظر برجسته عراقی گفت که این امر می تواند در مرحله بعدی حتی برای اتحادیه اروپا نیز خطرساز باشد.
باقر جبر، این نحوه خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه را دارای پیامی آشکار به کسانی دانست که در به در بدنبال جلب حمایت و کمک آمریکا هستند.
وی تاکید کرد: این که واشنگتن در چنین شرایطی پوشش هوایی و زمینی خود را برداشته است، دلیل محکمی بر این است که استفاده ابزاری از گروههای مسلح در جهان عرب و اسلام و سپس رها کردن آنها، روش (ثابت) آمریکاست.
این صاحبنظر گفت: قسد که زمانی از جداکردن شمال سوریه سخن می گفت و به حمایت آمریکا افتخار می کرد امروز خواستار بازگشت به دامن دولت / کشور سوریه شده و خواستار حمایت و پشتیبانی (دمشق) است.
درهمین حال "هشام الهاشمی" دیگر کارشناس برجسته در امور امنیتی نیز از تقویت توان و امکانات نیروهای عراقی در خط مرزی با سوریه و بویژه منطقه محدود میان فیش خابور تا ام جریص در جنوب سنجار (از شمالی ترین نقاط غرب عراق) خبر داد.
وی در توییتی در خصوص تبعات تهاجم ترکیه به شمال شرق سوریه افزود که این نیروها برای مقابله با نفوذ دوباره داعش به عمق خاک عراق تقویت شده اند چرا که احتمال فرار آنها از زندان قسد وجود دارد.
این کارشناس امور امنیتی عراق گفته است که تعداد تروریست هایی که ممکن است به عراق بازگردند دو هزار و پانصد عنصر خطرناک عملیاتی و نزدیک به هفت هزار نیروی سازمانی و لجستیکی دیگر از اتباع ۶۴ کشور مختلف جهان برآورد می شود.
عراق در طول سالهای بحران و جنگ در سوریه همواره از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه و نیز راه حل سیاسی برای حل بحران حمایت کرده و از سوی دیگر با سوریه (در کنار ایران و روسیه و در قالب یک کمیته چهار جانبه امنیتی مستقر در بغداد) برای مبارزه با تروریست همکاری های نزدیک اطلاعاتی و عملیاتی داشته است.
برنامه ریزی و تقویت مواضع، نیرو و امکانات در خط مرزی عراق و سوریه با هدف جلوگیری از نفوذ مجدد تروریست های داعشی به خاک عراق و انجام عملیات های تروریستی در این کشور از دیگر دغدغه های جدی بغداد طی چند سال اخیر بوده است.
اکنون به نظر می رسد با تهاجم ترکیه به شمال سوریه که موج وسیعی از محکومیت و نگرانی را در منطقه و جهان در بر داشته است، عراق بیش از دیگر کشورهای منطقه از تبعات امنیتی آن نگران شده است.
برخی از ناظران عراقی نیز این اقدام احتمالی ترکیه را در هماهنگی و با رضایت آمریکا می دانند که یکی از اهداف آمریکا مبنی بر متزلزل کردن عراق و رفتن به سمت تغییر نظام در این کشور که از جمله از اهداف اعلام شده، برخی از شرکت کنندگان در اعتراضات خونین هفته گذشته بغداد و هفت استان دیگر این کشور نیز بود، تلقی می کنند.
از زمان اعلام پایان نظامی داعش در عراق (آذرماه ۹۶ – دسامبر ۲۰۱۷) هر بار که احزاب و شخصیت های این کشور به ضرورت پایان حضور نظامی آمریکا در خاک کشورشان اصرار می کنند که در سال ۲۰۱۱ تحت پوشش ائتلاف مدعی مبارزه با داعش در عراق و سوریه به این کشور بازگشت، مقامات آمریکایی و ائتلاف مذکور یادآور می شوند که خطر داعش در عراق هنوز جدی است.
این استدلال آمریکا، به گفته ناظران عراقی، بیشتر یک بهانه برای ادامه حضور و در عین حال دلیل کافی برای استفاده آمریکا از تروریست ها بعنوان ابزار و اهرم فشار جهت تحمیل سیاست های محلی و منطقه ای خود به کشورها از جمله دولت عراق است. /